صفحهٔ اصلی
بیبیخانم استرآبادی یا بیبیفاطمه استرآبادی نویسندهٔ ایرانی و از فعالان حقوق زنان در جنبش مشروطه بود. بیبیخانم فرزند محمدباقرخان ملاح استرآبادی (ایشیک آقاسی باشی و بزرگ ایل انزانی) و خدیجه خانم، دختر «ملا کاظم مجتهد مازندرانی» از ندیمههای شکوهالسلطنه، مادر مظفرالدین شاه و مدرس کودکان در دربار بود. خدیجه خانم پس از آشنایی با محمدباقرخان استرآبادی و کسب اجازهٔ شاه با او ازدواج کرد و برای زندگی با همسرش به روستای نوکنده رفت. پدر او همسران دیگری هم داشت و همین موجب شد خدیجه خانم همراه با دو فرزندش (بیبی و حسینعلی)، خانهٔ همسر را به بهانهٔ زیارت ترک کند و مجدداً به دربار بازگردد و به تدریس کودکان دربار مشغول شود. در همین ایام محمدباقرخان در نوکنده به قتل رسید. این گونه بیبیخانم که همراه مادرش بود، هم سواد آموخت و هم توانست محیط حرمسرای شاه و دنیای بیرون از دربار را توأمان تجربه کند. او علیرغم مخالفت خانواده، با یک نظامی اهل قفقاز به نام موسیخان وزیری ازدواج کرد و از این پیوند صاحب هفت فرزند شد. بیبیخانم در روزنامههای حبل المتین، تمدن و نشریه مجلس مقاله مینوشت. بیشتر مقالات او در دفاع از آموزش دختران است. بیبیخانم همچنین اولین دبستان دخترانه ایران را به نام «مدرسه دوشیزگان» بنیان گذاشت و در این راه با مشکلات و موانع مواجه گردید. گروههای مذهبی علیه او فتوا صادر کرده، به توهین و فحاشی پرداخته و خانهاش را به آتش کشیدند. گرچه این مدرسه در اثر فشارهای روحانیان مدتی تعطیل شد ولی پس از پیروزی مشروطهچیان، مجدداً با رعایت محدودیتهایی بازگشایی شد. اثر مهم بیبیخانم استرآبادی کتابی به نام معایب الرجال است که آن را در پاسخ به رسالهٔ تأدیب النسوان نوشت.
- … پرتاب روباه یکی از بازیهای پرطرفدار قرنهای هفده و هجده میلادی در بیشتر قسمتهای اروپا بود؟ (در تصویر)
- … سروانتس رماننویس اسپانیایی در جنگ لپانتو در مقابل امپراتوری عثمانی جنگید و مجروح شد؟
- … هووخشتره پادشاه ماد نخستین پادشاهی بود که یک سلطنت سراسری را در ایران تشکیل داد؟
- … در سال ۱۹۳۳ و در جریان رکود بزرگ، برای مدتی ورود شهروندان دیگر مناطق آمریکا به کالیفرنیا توسط مسئولان ایالتی با محدودیت روبرو شده بود؟
- … آتش جنگ جهانی اول در ۱۱ نوامبر ۱۹۱۸ خاموش شد در حالیکه پیمان ورسای در در ۲۸ ژوئن سال ۱۹۱۹ میلادی به امضا رسید و در ۱۰ ژانویه ۱۹۲۰ به مرحله اجرا گذاشته شد؟
- … گزش گرگ مبتلا به بیماری هاری ۱۵ مرتبه از گزش سگ هار مهلکتر است؟
- … کتاب سبز به سیاهپوستان آمریکا کمک میکرد که در دوران قوانین جیم کرو از تبعیض در امان بمانند؟
- مانموهان سینگ (تصویر)، نخستوزیر پیشین هند در سن ۹۲ سالگی درگذشت.
- پرواز ۸۲۴۳ خطوط هوایی جمهوری آذربایجان در نزدیکی فرودگاه بینالمللی آکتائو قزاقستان سقوط کرد و ۳۸ نفر کشته شدند.
- یون سوک یول، رئیسجمهور کره جنوبی، پس از اعلام حکومت نظامی، توسط پارلمان استیضاح شد. (در تصویر)
- محمد البشیر، نخستوزیر دولت انتقالی سوریه شد.
امروز: شنبه، ۲۸ دسامبر ۲۰۲۴ میلادی برابر ۸ دی ۱۴۰۳ هجری خورشیدی و ۲۶ جمادیالثانی ۱۴۴۶ هجری قمری (UTC)
- رویدادها
- ۱۴۸۲ ـ پیمان صلح آترشت به جنگ هشتاد ساله میان هلند و اسپانیا پایان داد.
- ۱۸۲۸ ـ زلزله شدید در منطقه «اچیکو» ژاپن موجب مرگ بیش از ۳۰ هزار تن شد.
- ۱۹۴۰ - بخش فارسی بیبیسی (ساختمان اصلی بیبیسی در لندن، در تصویر) با پخش برنامههای رادیویی آغاز به کار کرد.
- زادروزها
- ۱۸۵۶ - زادروز توماس وودرو ویلسون بیست و هشتمین رئیسجمهور ایالات متحده
- ۱۸۸۲ - زادروز لیلی البه نقاش و نگارگر دانمارکی و اولین زن ترنس
- ۱۹۰۳ - زادروز جان فون نویمان ریاضیدان و دانشمند آمریکایی مجاری الاصل
- ۱۹۵۴ - زادروز دنزل واشنگتن کارگردان و بازیگر آمریکایی
- ۱۹۵۵ - زادروز لیو شیائوبو نویسنده، فعال حقوق بشر و زندانی سیاسی چینی، برندهٔ جایزه صلح نوبل سال ۲۰۱۰
- ۱۹۶۹ - زادروز لینوس توروالدز مهندس نرمافزار فنلاندی، آغازگر و توسعه دهنده هسته لینوکس و همچنین نرمافزار گیت
- درگذشتها
- ۱۶۹۴ - درگذشت ماری دوم ملکهٔ انگلیس، اسکاتلند و ایرلند
- ۱۹۲۵ - درگذشت سرگئی یسنین شاعر روس
- ۱۹۳۷ - درگذشت موریس راول آهنگساز و نوازندهٔ فرانسوی
- ۱۹۴۷ - درگذشت ویکتور امانوئل سوم پادشاه ایتالیا
- ۱۹۶۳ - درگذشت پل هیندمیت آهنگساز، رهبر ارکستر و نوازندهٔ ویولا اهل آلمان
- ۲۰۰۴ - درگذشت سوزان سونتاگ نویسنده، نظریهپرداز ادبی و فعال سیاسی اهل آمریکا