صفحهٔ اصلی
برادران کارامازوف رمانی از فیودور داستایفسکی است که نخستین بار در سالهای ۸۰–۱۸۷۹ در نشریهٔ پیامآور روسی بهصورت پاورقی منتشر شد. نوشتههای نویسنده نشان میدهند که این کتاب قرار بود قسمت اول از مجموعهای بزرگتر با نام زندگی یک گناهکار بزرگ باشد؛ ولی قسمت دوم کتاب هیچگاه نوشته نشد، چون داستایفسکی چهار ماه بعد از پایان انتشار کتاب درگذشت. این کتاب در چهار جلد منتشر شد و مثل بیشتر آثار داستایفسکی، یک رمان جنایی است. شخصیتهای اصلی داستان، پنج نفرند؛ فیودور پاولوویچ کارامازوف و چهار فرزندش بهنامهای دیمیتری، ایوان، آلیوشا و اسمردیاکف (که فرزند نامشروع فیودور است). فیودور پاولوویچ کارامازوف مَلاکی بدنام در یکی از شهرهای کوچک روسیه است که در نهایت به قتل میرسد و دیمیتری — پسر بزرگترش — به ظن قتل وی دستگیر میشود. هر یک از چهار برادر، وجهی از شخصیت پدر را بیان میکنند. پیرامون پیرنگ اصلی، خردهروایتهایی هم وجود دارد که برخی از آنها مورد توجه منتقدان ادبی قرار گرفته است. مشهورترین خردهروایت این رمان، روایت «مفتش اعظم» است. این روایت در قالب شعری بیان میشود که ایوان در یکی از دیدارهایش با آلیوشا برای او میخواند. برادران کارامازوف سرشار از شخصیتپردازی و تحلیلهای عمیق روانشناختی است. زیگموند فروید در مقالهای با عنوان «داستایفسکی و پدرکشی»، با تحلیل انگیزههای فرزندان کارامازوف برای پدرکشی و تحلیل روابط داستایفسکی با پدرش، او را واجد انگیزه پدرکشی دانست. خودِ داستایفسکی، پرسش محوری کتاب را مسئلهٔ وجود یا عدم وجود خداوند و خیر و شر در عالم دانسته است. داستایفسکی در این کتاب، علاوهبر روایتکردن داستان، سیری از تحول افکارش را نیز ارائه کرده است. رابرت بِرد معتقد است که محوریت این اثر، مشروعیت بخشیدن به نهاد «پیر دیر» در کلیسای ارتودکس بود تا وجههٔ عمومی این مذهب را در روسیه و سراسر دنیا بهبود بخشد.

- … تابلو نقاشی نبرد اسکندر در ایسوس که نبرد اسکندر مقدونی و داریوش سوم را به تصویر میکشید برای مدتی در حمام ناپلئون آویزان شده بود؟ (در تصویر)
- … پابلو اسکوبار قاچاقچی مواد مخدر کلمبیایی، هنگام فرار به همراه اعضای خانواده، حدود دو میلیون دلار اسکناس را برای پختن غذا و گرم شدن آتش زد؟
- … الی کوهن، جاسوس اسرائیل، تا معاونت وزیر دفاع سوریه پیش رفت و به پیروزی اسرائیل در جنگ ششروزه کمک کرد، آنهم در حالی که خودش از تندروترین مخالفان اسرائیل بود؟
- … رویداد خرمدره، مبارزهٔ مسلحانه علی پاتریک پهلوی، پسر علیرضا پهلوی، با حکومت محمدرضا پهلوی بود که در سال ۱۳۵۴ خورشیدی روی داد؟
- …یوهان یوزف فون زملین، فرزند کوچک نادرشاه بود که در ارتش اتریش خدمت کرد، مجروح شد و در آن کشور درگذشت؟
- … اصطلاح فلانی، در زبان فارسی و نام «جان دو» در زبان انگلیسی، در دادگاههای رسمی و روزنامهها برای اشاره به اشخاصی که قرار نیست نامشان منتشر گردد، مورد استفاده قرار میگیرد؟
ویکیپدیای فارسی دو سال پس از شروع پروژهٔ ویکیپدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون در ردهٔ نوزدهم ویکیپدیاها قرار دارد و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب میشود. ویکیپدیای فارسی هم اکنون (۲۳ خرداد ۱۴۰۴ خورشیدی) ۱٬۰۴۳٬۲۳۶ نوشتار دارد.
- اسرائیل پایگاههای هستهای و برخی شخصیتهای نظامی و هستهای ایران را مورد هدف قرار داد. (در تصویر)
- لی جه میونگ به عنوان رئیسجمهور کره جنوبی انتخاب شد.
- کارول ناوروتسکی به عنوان رئیسجمهور لهستان انتخاب شد.
- در فینال لیگ قهرمانان اروپا، پاری سن-ژرمن برای نخستینبار در تاریخ این باشگاه، با برد ۵–۰ مقابل اینتر میلان، قهرمان اروپا شد.
- نگوگی وا تیونگو نویسنده و فعال کنیایی در ۸۷ سالگی درگذشت.
امروز: جمعه، ۱۳ ژوئن ۲۰۲۵ میلادی برابر ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ هجری خورشیدی و ۱۶ ذیالحجّه ۱۴۴۶ هجری قمری (UTC)

- رویدادها
- ۱۵۳۴ - سلیمان یکم (در تصویر)، سلطان عثمانی، تبریز را به اشغال درآورد.
- ۱۵۲۵ - کاترینا ون بورا، راهبه کاتولیک آلمانی با نقض قانون امتناع از ازدواج روحانیون کاتولیک به همسری مارتین لوتر، بنیانگذار آئین پروتستان درآمد.
- ۲۰۰۰ - برای نخستینبار پس از جنگ کره، کیم دای جونگ رئیسجمهور کره جنوبی، با کیم جونگ ایل رهبر کره شمالی، دیدار کرد.
- زادروزها
- ۸۲۳ - زادروز شارل تاس پادشاه فرانک غربی و از ۸۷۵ تا زمان مرگش امپراتور مقدس روم
- ۱۸۳۱ - زادروز جیمز کلرک ماکسول فیزیکدان بریتانیایی
- ۱۸۶۵ - زادروز ویلیام باتلر ییتس نویسنده و شاعر ایرلندی و برنده جایزه ادبیات نوبل
- ۱۹۲۸ - زادروز جان فوربز نش ریاضیدان آمریکایی، برنده جایزه نوبل اقتصاد سال۱۹۹۴
- ۱۹۴۳ - زادروز مالکوم مکداول بازیگر انگلیسی
- ۱۹۴۴ - زادروز بان کیمون هشتمین دبیرکل سازمان ملل متحد
- درگذشتها
- ۱۲۳۱ - درگذشت آنتونیوی لیسبونی قدیس کاتولیک پرتغالی قرن دوازدهم الی سیزدهم
- ۱۶۴۵ - درگذشت میاموتو موساشی رونین و شمشیرزن ژاپنی
- ۱۸۸۶ - درگذشت لودویگ دوم (بایرن) پادشاه بایرن
- ۱۹۶۵ - درگذشت مارتین بوبر فیلسوف اتریشی
- ۱۹۸۶ - درگذشت بنی گودمن نوازنده کلارینت و رهبر ارکستر جاز
- ۲۰۱۲ - درگذشت ویلیام نولز شیمیدان آمریکایی، برنده جایزه نوبل شیمی ۲۰۰۱