صفحهٔ اصلی
بیبیخانم استرآبادی یا بیبیفاطمه استرآبادی نویسندهٔ ایرانی و از فعالان حقوق زنان در جنبش مشروطه بود. بیبیخانم فرزند محمدباقرخان ملاح استرآبادی (ایشیک آقاسی باشی و بزرگ ایل انزانی) و خدیجه خانم، دختر «ملا کاظم مجتهد مازندرانی» از ندیمههای شکوهالسلطنه، مادر مظفرالدین شاه و مدرس کودکان در دربار بود. خدیجه خانم پس از آشنایی با محمدباقرخان استرآبادی و کسب اجازهٔ شاه با او ازدواج کرد و برای زندگی با همسرش به روستای نوکنده رفت. پدر او همسران دیگری هم داشت و همین موجب شد خدیجه خانم همراه با دو فرزندش (بیبی و حسینعلی)، خانهٔ همسر را به بهانهٔ زیارت ترک کند و مجدداً به دربار بازگردد و به تدریس کودکان دربار مشغول شود. در همین ایام محمدباقرخان در نوکنده به قتل رسید. این گونه بیبیخانم که همراه مادرش بود، هم سواد آموخت و هم توانست محیط حرمسرای شاه و دنیای بیرون از دربار را توأمان تجربه کند. او علیرغم مخالفت خانواده، با یک نظامی اهل قفقاز به نام موسیخان وزیری ازدواج کرد و از این پیوند صاحب هفت فرزند شد. بیبیخانم در روزنامههای حبل المتین، تمدن و نشریه مجلس مقاله مینوشت. بیشتر مقالات او در دفاع از آموزش دختران است. بیبیخانم همچنین اولین دبستان دخترانه ایران را به نام «مدرسه دوشیزگان» بنیان گذاشت و در این راه با مشکلات و موانع مواجه گردید. گروههای مذهبی علیه او فتوا صادر کرده، به توهین و فحاشی پرداخته و خانهاش را به آتش کشیدند. گرچه این مدرسه در اثر فشارهای روحانیان مدتی تعطیل شد ولی پس از پیروزی مشروطهچیان، مجدداً با رعایت محدودیتهایی بازگشایی شد. اثر مهم بیبیخانم استرآبادی کتابی به نام معایب الرجال است که آن را در پاسخ به رسالهٔ تأدیب النسوان نوشت.
- … پرتاب روباه یکی از بازیهای پرطرفدار قرنهای هفده و هجده میلادی در بیشتر قسمتهای اروپا بود؟ (در تصویر)
- … سروانتس رماننویس اسپانیایی در جنگ لپانتو در مقابل امپراتوری عثمانی جنگید و مجروح شد؟
- … هووخشتره پادشاه ماد نخستین پادشاهی بود که یک سلطنت سراسری را در ایران تشکیل داد؟
- … در سال ۱۹۳۳ و در جریان رکود بزرگ، برای مدتی ورود شهروندان دیگر مناطق آمریکا به کالیفرنیا توسط مسئولان ایالتی با محدودیت روبرو شده بود؟
- … آتش جنگ جهانی اول در ۱۱ نوامبر ۱۹۱۸ خاموش شد در حالیکه پیمان ورسای در در ۲۸ ژوئن سال ۱۹۱۹ میلادی به امضا رسید و در ۱۰ ژانویه ۱۹۲۰ به مرحله اجرا گذاشته شد؟
- … گزش گرگ مبتلا به بیماری هاری ۱۵ مرتبه از گزش سگ هار مهلکتر است؟
- … کتاب سبز به سیاهپوستان آمریکا کمک میکرد که در دوران قوانین جیم کرو از تبعیض در امان بمانند؟
- مانموهان سینگ (تصویر)، نخستوزیر پیشین هند در سن ۹۲ سالگی درگذشت.
- پرواز ۸۲۴۳ خطوط هوایی جمهوری آذربایجان در نزدیکی فرودگاه بینالمللی آکتائو قزاقستان سقوط کرد و ۳۸ نفر کشته شدند.
- یون سوک یول، رئیسجمهور کره جنوبی، پس از اعلام حکومت نظامی، توسط پارلمان استیضاح شد.
- محمد البشیر، نخستوزیر دولت انتقالی سوریه شد.
امروز: یکشنبه، ۲۹ دسامبر ۲۰۲۴ میلادی برابر ۹ دی ۱۴۰۳ هجری خورشیدی و ۲۷ جمادیالثانی ۱۴۴۶ هجری قمری (UTC)
- رویدادها
- ۱۹۱۱ - سون یات سن با خلع پویی، آخرین امپراتور دودمان چینگ، خود را اولین رئیسجمهور چین خواند.
- زادروزها
- ۱۷۰۹ - زادروز الیزابت روسیه امپراتریس روسیه از ۱۷۴۱ تا زمان مرگ
- ۱۸۰۸ - زادروز اندرو جانسون هفدهمین رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا
- ۱۸۰۹ - زادروز ویلیام اوارت گلدستون سیاستمدار بریتانیایی، چهار دوره نخستوزیر انگلیس
- ۱۹۱۰ - زادروز رونالد کوز (در تصویر) اقتصاددان و نویسندهٔ اهل بریتانیا، برندهٔ جایزه نوبل اقتصاد سال ۱۹۹۱
- ۱۹۳۸ - زادروز جان ویت بازیگر آمریکایی
- ۱۹۷۲ - زادروز جود لا بازیگر، تهیه کننده و کارگردان انگلیسی
- درگذشتها
- ۷۹۵ - درگذشت آدریان یکم از پاپهای کلیسای کاتولیک رم
- ۱۸۲۵ - درگذشت ژاک لویی داوید نقاش نامدار فرانسوی و از پیشگامان سبک نئوکلاسیسیسم
- ۱۸۳۴ - درگذشت رابرت مالتوس استاد دانشگاه و اقتصاددان انگلیسی
- ۱۸۹۱ - درگذشت لئوپولد کرونکر ریاضیدان و منطقدان آلمانی
- ۱۹۲۴ - درگذشت کارل اشپیتلر شاعر سوئیسی، برنده جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۱۹
- ۱۹۲۶ - درگذشت راینر ماریا ریلکه شاعر و نویسنده اتریشی
- ۱۹۸۶ - درگذشت آندری تارکوفسکی کارگردان و فیلمساز روسی
- ۱۹۸۶ - درگذشت هارولد مکمیلان نخستوزیر بریتانیا از سال ۱۹۵۷ تا ۱۹۶۳