Wojciech Jaruzelski

Honorigoj
Honorigoj	(17-a de aprilo 1989) Grand Cross with Collar of the Order of the White Rose of Finland (en) ../... 49+ ; vd

Postenoj
Postenoj	Prezidanto de Pollando (1989–1990); Ĉefministro de Pollando (1981–1985); parlamentano en Sejmo vd

**Wojciech Jaruzelski**
Wojciech Jaruzelski
	Foto de Wojciech Jaruzelski farita en 1968, dum tempo, kiam li fariĝis Ministro de Defendo de Pollando.
Persona informo
	Wojciech Witold Jaruzelski
Naskiĝo	la 6-an de julio 1923; en Kurów ĉe Lublin, Dua Respubliko de Pollando
Morto	la 25-an de majo 2014 (90‑jara); en Varsovio
Mortis pro	Naturaj kialoj vd
Mortis per	Apopleksio vd
Tombo	Armea Tombejo Powązki vd
Religio	ateisto
Lingvoj	pola • rusa vd
Ŝtataneco	Pollando vd
Alma mater	Akademio de Ĝenerala Stabo vd
Partio	Pola Unuiĝinta Laborista Partio
Subskribo
Familio
Dinastio	Q63531333 vd
Patro	Władysław Jaruzelski (en) vd
Patrino	Wanda Jaruzelska (en) vd
Gefratoj	Teresa Starnawska (en) vd
Edz(in)o	Barbara Jaruzelska
Infanoj	Monika Jaruzelska (en) vd
Parencoj	Gustaw Jaruzelski-Fedyniak (en) (filo de filino) vd
Profesio
Okupo	politikisto ; militisto vd
Postenoj
Postenoj	Prezidanto de Pollando (1989–1990); Ĉefministro de Pollando (1981–1985); parlamentano en Sejmo vd
Honorigoj
Honorigoj	(17-a de aprilo 1989) Grand Cross with Collar of the Order of the White Rose of Finland (en) ../... 49+ ; vd
Membrecoj
Membrecoj	Society of Fighters for Freedom and Democracy (en) vd
En TTT	Oficiala retejo vd
1-a Prezidento de Pollando;
Dum	31-a de decembro 1989 – 21-a de decembro 1990
Antaŭulo	(Li estis prezidento de Popola Respubliko de Pollando)
Sekvanto	Lech Wałęsa
Prezidento de Popola Respubliko Pollando
Dum	19-a de julio 1989 – 31-a de decembro 1989
Antaŭulo	Ŝtata Konsilantaro
Sekvanto	(Li fariĝis prezidento de Respubliko Pollando)
6-a Prezidento de Ŝtata Konsilantaro
Dum	6-a de novembro 1985 – 19-a de julio 1989
Antaŭulo	Henryk Jabłoński
Sekvanto	(Li fariĝis prezidento de popola respubliko de Pollando)
8-a Ĉefministro de Popola Respubliko Pollando
Dum	11-a de februaro 1981 – 6-a de novembro 1985
Prezidento	Henryk Jabłoński (Prezidanto de Ŝtata Konsilantaro)
Antaŭulo	Józef Pińkowski
Sekvanto	Zbigniew Messner
6-a Unua Sekretario de Centra Komitato de Pola Unuiĝinta Laborista Partio
Dum	18-a de oktobro 1981 – 29-a de julio 1989
Antaŭulo	Stanisław Kania
Sekvanto	Mieczysław Rakowski
4-a Ministro de Nacia Defendo de Popola Respubliko Pollando
Dum	1969 – 1985
Antaŭulo	Marian Spychalski
Sekvanto	Florian Siwicki
vd	Fonto: Vikidatumoj
	v • d • r

Wojciech Jaruzelski
Wolski
Jaruzelski (dekstre, en uniformo) kun Fidel Castro en Pollando, majo de 1972
Naskiĝo	6-an de julio 1923 en Kurów
Morto	25-a de majo 2014 en Varsovio
Soldata kariero
Rango:	Generalo de Pollando (laŭ la decido de Pola Sejmo degradita /la 6an de marto 2018)
Militoj:	Dua mondmilito
Medaloj:	Virtuti Militari
v • d • r

Generalo Wojciech Witold JARUZELSKI (laŭ la decido de Pola Sejmo degradita /la 6an de marto 2018) (naskiĝis la 6-an de julio 1923 en Kurów ĉe Lublin, mortis la 25-an de majo 2014 en Varsovio) estis pola politikisto kaj oficiro, ŝtatestro de Pollando en la jaroj 1985–1990.

Jaruzelski venas el katolika etnobela familio kaj plenkreskis en proksimo de Wysokie en (hodiaŭa) nordorienta Pollando. Post la enmarŝo de la germanaj trupoj en Pollandon en 1939, la familio fuĝis al Latvio kaj la sovetiaj instancoj deportis ilin al la Siberio. Jaruzelski kaj lia patro devis trudlabori. Lia patro, Władysław Mieczysław Jaruzelski, mortis en Bijsk (Altaja Regiono).

Pli poste Jaruzelski aliĝis al la polaj trupoj, starigitaj sur teritorio de Sovetunio kaj batalis en la Dua Mondmilito. Li estis edukita ĉe militfino ĉe la Pola Infanteria Altlernejo kaj la Ĝeneralstaba Akademio.

Jare 1945-1947 Jaruzelski batalas kontraŭ polaj kontraŭkomunismaj partizanoj proksime Częstochowa kaj Piotrków Trybunalski. Li kunlaboris kun Milita Informaĵo (Główny Zarząd Informacji) kiel agento sub pseŭdonimo "Wolski".

Jaruzelski aniĝis en 1947 en la Pola Unuiĝinta Laborista Partio. En 1956 li iĝis generalo (laŭ la decido de Pola Sejmo degradita /la 6an de marto 2018), en 1964 ano de la CK de PULP, en 1968 'ministro pri defendaj aferoj En 1968 dum la Marto 1968 (Pollando) li gvidis la antisemitan "purigadon" de pola armeo pri judoj kaj same partoprenis la enmarŝon de la Varsovia Pakto en Ĉeĥoslovakion por likvidi la Pragan printempon.

Jaruzelski iĝis en 1981 unua sekretario (gvidanto) de PULP, kiam la sindikato Solidarność de Lech Wałęsa akiris pli kaj pli da nacia kaj internacia konateco. Li iĝis la 11-an de februaro ĉefministro de Pollando kaj enkondukis la 13-an de decembro 1981 militleĝon (armean gvidadon), por rompi la kreskantan populariĝon de Solidarność, sed tio ne sukcesis ĉar ĝi agadis plu kaŝe. Li devis rekoni en aprilo de 1989 la Solidarecon kaj tiu akiris ĉiujn lokojn en la parlamento, dum la duonliberaj elektoj, la 4-an de junio.

Li estis de 1989 ĝis 1990 Ŝtatprezidanto de Pollando, kiam Lech Wałęsa anstataŭis lin.

Lia decido en 1981 pri enkonduko de dekreto pri militleĝo (militara gvido) estas disputata eĉ hodiaŭ: unuflanke oni vidas tion superflua, aliflanke oni vidas tion savagado por eviti la batalojn kun la sovetaj trupoj, puĉo.

Jaruzelski petis pardonon en aŭgusto de 2005 pro partopreno de Pollando en la enmarŝo.

La 28-an de marto 2006, aljuĝis krucon Siberia Ekzilo la pola prezidento Lech Kaczyński. Oni deklaris hazarda eraro la aljuĝon kaj Jaruzelski redonis la premion la 30-an de marto 2006.

La pola registaro serĉas pruvojn kontraŭ Jaruzelski por lia agado kiel spiono en 1946 kaj kontraŭleĝaj agadoj en 1981 (la militleĝo). Post fino de la militleĝo (milita stato en Pollando) li ricevis kiel unusola polo platenan-oran Ordenon de Lenin kaj Vjaĉeslav Molotov en sia memorlibro - tute malkonata en Pollando - konstatis, komentante enkondukon de la militleĝo (milita stato): Bolŝevikoj estis malmultaj inter poloj. Jaruzelski anstataŭis nin.

Pro liaj krimaj agadoj en la jaro 1946 kontraŭ Anatemitaj Soldatoj, la Pola ribelo de Decembro 1970 kaj kontraŭleĝaj agadoj en 1981, la militleĝo, (milita stato en Pollando) en la jaro 2016 laŭ propono de defend-ministro Antoni Macierewicz kaj laŭ decido de Pola Sejmo (la 6an de marto 2018) li estis degradita de la rango generalo.