Saltu al enhavo

Transfuĝo

El Vikipedio, la libera enciklopedio
sovetia Lavochkin La-7 batalaviadilo, kiu kraŝalteriĝis en Svedio post kiam estanta flugita tie de transfuĝanta piloto, majo 1949
monumento al tiuj kiuj mortis provante transiri la Berlinan Muron. La memoraĵo starita por dek monatoj en 2004 kaj 2005 proksime al Kontrolpunkto Charlie.
Orientgermana landlima gardisto Conrad Schumann saltanta la landlimon en 1961

Transfuĝo (de la latina defectio, derivita de defectum, supino de deficere, mankanta) estas la ago de mallojaleco apartiganta unu aŭ plurajn individuojn de la tendaro aŭ partio al kiu ili apartenas.

Ĝi ankaŭ konsistigas la agon apartigi ŝtaton aŭ de la alianco kiun ĝi kontraktis kun la alia flanko dum milito, aŭ por malkaŝe ĉirkaŭbraki la partion de ĝiaj kontraŭuloj.

Transfuĝinto en politiko estas persono kiu libervole prirezignis fidelecon al unu ŝtato aŭ politika forto kaj aliĝas al la flanko de alia ŝtato aŭ politika forto. En la ŝtato el kiu fuĝis transfuĝinto, ĉi-lasta estas konsiderata perfidulo, precipe se ili transdonas sekretojn aŭ konfidencajn informojn. Tamen, la ŝtato kiun la transfuĝinto elektis kiel sian novan loĝlokon povas konsideri tian personon heroo. La transfuĝinto kutime ricevas politikan azilon kaj diversajn sekurecajn garantiojn por protekti lin kontraŭ politika persekuto. En milito, transfuĝinto estas soldato kiu libervole transiris al la malamiko kun armiloj en siaj manoj kaj kapitulacis al li.

La ĝenerala opinio estas, ke la vorto transfuĝo implikas la ideon de perfido, kiu estis konsiderata ago de mallojaleco kaj perfido [1].

Koncerne trupojn, oni difinas transfuĝon kiel " konspiron, ribelon, aŭ insurekcion celante forvendi la aferon por kiu oni batalas, ĉu per forĵetado de armiloj, ĉu per kondukado de ili al la malamiko " [2][3].

Transfuĝo estis ofta kiam armeoj estis plejparte kunmetitaj de eksterlandaj soldulaj soldatoj, kaj ne estas malofta en civitaj militoj ankaŭ, sed ĝi ne estas elpensita en nacie rekrutitaj armeoj, kaj kiam farite ĝi havas la karakteron de ŝtatperfido [4][5].

Dum la Malvarma Milito, multaj homoj kiuj fuĝis de Sovetunio aŭ de la Orienta Bloko al la Okcidenta Bloko estis nomitaj transfuĝintoj. Homoj de la Okcidenta Bloko ankaŭ foje transfuĝinta al Orienta Bloko landoj. Unu el la plej famaj kazoj estas la usona kuracisto Arnold Lokshin, kiu foriris kun sia familio al Sovetunio pro persekuto en Usono pro siaj maldekstraj politikaj kredoj.

La Romkatolika Eklezio konsideras la esprimon transfuĝo kiel tiuj individuoj kiuj, estinte baptitaj katolikaj, forlasas la kristanan kredon per formala ago antaŭ la kompetenta eklezia aŭtoritato.

Politika transfuĝintoj ankaŭ estas homoj kiuj moviĝas de unu politika partio al alia ene de lando. Unu fama tia transfuĝinto estis Winston Churchill, kiu ŝanĝis partiojn tri fojojn.

Famaj transfuĝintoj

[redakti | redakti fonton]

Milita

[redakti | redakti fonton]
  • Larry Allen Abshire, unua el sep usonaj soldatoj transfuĝinta al Nord-Koreio inter 1962 kaj 1982. Li mortis en 1983 pro koratako dum li loĝis en Pjongjango [6].
  • Viktor Belenko, eksa leŭtenanto de la sovetia aerarmeo kiu flugis ĉasaviadilon MiG-25 al Japanio en 1976 kaj ricevis politikan azilon en Usono [7].
  • Igor Guzenko, sovetia kodrompilo kiu transfuĝinta al Kanado kaj eksponis informojn pri sovetiaj spionagadoj en okcidenta socio. Ĝi estas konsiderata unu el la deĉengaj faktoroj por la komenco de la Malvarma Milito [8].
  • Maxim Kuzminov, iama rusa soldato, piloto-navigisto de la Mi-8AMTSh armea transporthelikoptero. Dum la Rusa-Ukrainia Milito, la 9-an de aŭgusto 2023, li flugis trans la frontlinion al la ukraina flanko kadre de la speciala operacio "Tit" preparita de la Ĉefa Inteligenta Direkto de la Ukraina Defenda Ministerio [9].

Kulturaj figuroj

[redakti | redakti fonton]
  • Miĥail Bariŝnikov, sovetia (rusa) dancisto kiu fuĝis al Kanado en 1974 dum en Toronto sur turneo kun la Kirov Baleto. Li poste translokiĝis al Usono [10].
  • Rudolf Nurejev, sovetia (rusa) dancisto kiu eskapis dum la turneo de la Kirov Ballet en Parizo en 1961 [11].

Politikistoj

[redakti | redakti fonton]
  • Guy Burgess, brita diplomato kaj membro de la Kembriĝo Kvin, transfuĝinta al Sovetunio en 1951 [12].
  • Donald MacLane, brita diplomato kaj membro de la Kembriĝo Kvin, transfuĝinta al Sovetunio en 1951 [13].
  • Kim Philby, brita spionoficiro kaj membro de la Kembriĝo Kvin, transfuĝinta al Sovetunio en 1963 [14].
  • Viktor Suvorov (naskita 1947), rusa verkisto kaj iama sovetia armespionado kiu fuĝis al Britio en 1978 .
  • Thae Yong-ho, iama nordkorea diplomato en la UR. En nekonata dato, Thae fuĝis de Nord-Koreio pro sia familio ĉar li "ne volis, ke liaj infanoj, kiuj kutimis al libera vivo, suferu subpremadon." Kiel unu el la elito de Nord-Koreio, li iĝis la plej altprofila transfuĝinto ekde Roh Geum-suk en 1953. En 2020, li estis elektita al la Nacia Asembleo de Sud-Koreio [15].
  • Vladimir Petrov estas sovetia diplomato kiu fuĝis al Aŭstralio en 1954 [16].
  • Ilja Ponomarev - la 20-an de marto 2014, li estis la sola kiu voĉdonis en la Ŝtata Dumao kontraŭ la rusa aneksado de Krimeo, malkonsentante kun la aneksproceduro. La 18-an de junio 2014, li forlasis Rusion al Usono. en 2019 ricevis ukrainan civitanecon [17].

Atletoj

[redakti | redakti fonton]
  • Viktor Korchnoi, sovetia kaj svisa internacia ŝakmajstro, rifuzis reveni al Sovetunio en 1976, restante post la konkurso en Amsterdamo [18].
  • Alexander Mogilny, sovetia (rusa) hokea avanculo kiu fuĝis al Usono en 1988. La unua sovetia hokeludanto se temas pri ludi en la NHL [19].
  • Kristina Timanovskaya, kuristo de la Belorusia Olimpika teamo, kiu en 2021 ili provis perforte preni ŝin de Tokio reen al Belorusio pro afiŝo en socia reto. Ŝi rifuzis reveni kaj petis politikan azilon en Pollando [20].

Aliaj

[redakti | redakti fonton]
  • Walter Polovchak (naskita Vladimir), 12-jaraĝa ukraina knabo kiu restis en Usono en 1980 kun sia pli maljuna fratino. Li kaj liaj gepatroj translokiĝis al Usono de sovetia Ukrainio en 1980, sed poste tiun jaron liaj gepatroj decidis reveni al Ukrainio. Li ne volis reveni kaj komencis kvinjaran lukton por resti en Usono por ĉiam. Li iĝis elektebla por permanenta azilo en 1985, kiam li fariĝis 18. La proceso de Walter Polowczak iĝis konata kazo de la Malvarma Milito [21].
  • La ŝipanaro de la petrolŝipo Tuapse, prenita ostaĝo en 1954 de la tajvana registaro dum la Blanka Teruro. Nekutima kazo de malvola dizerto, la skipo estis devigita fuĝi al Usono por certigi sian liberigon. Tiuj kiuj rifuzis estis submetitaj al diversaj formoj de torturo, kaj tiuj kiuj poste rezignis sian dizerton kaj revenis al Sovetunio estis kondamnitaj al ŝtatperfido sed poste pardonitaj. La tuta pluviva skipo estis liberigita en 1988 [22][23].

Referencoj

[redakti | redakti fonton]
  1. ↑ Definition of DEFECTOR. Arkivita el la originalo je 2015-02-26.
  2. ↑ Defection | Define Defection at Dictionary.com. Arkivita el la originalo je 2011-04-03. Alirita 2011-03-22 . "de·fec·tion [dih-fek-shuhn] noun (1.) desertion from allegiance, loyalty, duty, or the like; apostasy: His defection to East Germany was regarded as treasonable. (2.) failure; lack; loss: He was overcome by a sudden defection of courage." Retrieved 22MARCH2011.
  3. ↑ Defector | Define Defector at Dictionary.com. Arkivita el la originalo je 2011-04-05. Alirita 2011-03-22 . "de·fec·tor [dih-fek-ter] –noun a person who defects from a cause, country, alliance, etc. Origin: 1655–65; < Latin dēfector renegade, rebel, equivalent to dēfec- (variant stem of dēficere to become disaffected, revolt, literally, to fail; see defect) + -tor -tor" Retrieved 22MARCH2011.
  4. ↑ "defector", The Free Dictionary, https://www.thefreedictionary.com/defector, retrieved 2023-01-18 
  5. ↑ "defector 1660s, agent noun in Latin form from defect, or else from L. defector "revolter," agent noun from deficere (see deficient)." Retrieved 22MARCH2011.. Arkivita el la originalo je 2011-07-28. Alirita 2023-12-12 .
  6. ↑ . When the first American soldier defected to North Korea | NK News (2013-05-28). Arkivita el la originalo je 2016-11-22. Alirita 2023-09-10 .
  7. ↑ . The pilot who stole a secret Soviet fighter jet. Arkivita el la originalo je 2021-05-03. Alirita 2023-09-10 .
  8. ↑ Украинец начал Холодную войну - Игорь Гузенко. Alirita 2023-09-10 .
  9. ↑ Российский лётчик рассказал, как угнал вертолёт в Украину (2023-09-05). Arkivita el la originalo je 2023-09-06. Alirita 2023-09-10 .
  10. ↑ Михаил Барышников: Оглядываясь на пройденный путь. Arkivita el la originalo je 2011-11-06. Alirita 2023-09-10 .
  11. ↑ Рудольф Нуреев - биография, фото, балет, личная жизнь, причина смерти артиста - Biography Life. Arkivita el la originalo je 2022-07-03. Alirita 2023-09-10 .
  12. ↑ Гай Бёрджесс (1911–1963), он же «Медхен», «Пауль», «Хикс». Arkivita el la originalo je 2021-01-30. Alirita 2023-09-10 .
  13. ↑ Дональд Маклейн (1913–1983), он же «Уайзе», «Стюарт», «Лирик», «Гомер». Arkivita el la originalo je 2022-11-29. Alirita 2023-09-10 .
  14. ↑ Ким Филби (1912—1988), он же «Сынок», или «Зенхен». Arkivita el la originalo je 2022-11-29. Alirita 2023-09-10 .
  15. ↑ Перебежчик из КНДР впервые стал депутатом южнокорейского парламента. Arkivita el la originalo je 2023-06-07. Alirita 2023-09-10 .
  16. ↑ . Побег советских шпионов в Австралии (2020-04-04). Alirita 2023-09-10 .
  17. ↑ Человек с трезубцем История Ильи Пономарева — бывшего российского оппозиционера, который пытается стать украинским нефтяным магнатом. Arkivita el la originalo je 2023-08-23. Alirita 2023-09-10 .
  18. ↑ Как сложилась судьба бежавшего из СССР шахматиста Виктора Корчного. Alirita 2023-09-10 .
  19. ↑ Как сложилась судьба Александра Могильного – советского хоккеиста, бежавшего из СССР - Fanler. Arkivita el la originalo je 2022-07-05. Alirita 2023-09-10 .
  20. ↑ Белорусская легкоатлетка Тимановская получила польскую визу. Главное (2021-08-02). Arkivita el la originalo je 2022-02-07. Alirita 2023-09-10 .
  21. ↑ Ремовська, Олена, "Дитя свободи з України: чим живе «наймолодший радянський перебіжчик»", 2018-01-02. Kontrolita 2023-09-10.
  22. ↑ . Плавание длиною в полжизни (2009-11-11). Arkivita el la originalo je 2022-02-23. Alirita 2023-09-10 .
  23. ↑ Танкер «Туапсе», или возвращение из тайваньского плена. Arkivita el la originalo je 2022-02-24. Alirita 2023-09-10 .

Vidu ankaŭ

[redakti | redakti fonton]

Eksteraj ligiloj

[redakti | redakti fonton]
Bibliotekoj
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Transfuĝo&oldid=8724482"