Nacisocialisma Germana Laborista Partio

Nacisocialisma Germana Laborista Partio
Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei
gvidanto-partio politika partio en Germanio ekspartio
Komenco	24-a de februaro 1920 vd
Fino	10-a de oktobro 1945 vd
Antaŭe	Germana Laboristpartio • Deutschnationale Volkspartei • Sudetgermana partio vd
Poste	Novnaziismo • Socialist Reich Party • Nigra Fronto vd
Lando(j)	Vajmara Respubliko • Nazia Germanio vd
Sidejo	Munkeno (1930-1945 Braunes Haus)
Ideologio	naziismo • germana naciismo • iredentismo • militarismo • antisemitismo • antikomunismo • socia konservativismo • kontraŭslavismo • rasismo • totalismo
Fondinto(j)	Anton Drexler vd
Estr(ar)o	Adolf Hitler (1921–1945)
Posedatoj	Braunes Haus Völkischer Beobachter The Quai Malaquais and the Institute (en) Kaufhaus Jonass Der Angriff vd
Notoj	koloroj      nigra      blanka      ruĝa
Jura formo	partio
gvidanto-partio • politika partio en Germanio • ekspartio
Ideologio	naziismo
Reichstag (1938)	813 / 813
Membroj	8,5 milionoj (1945)
Ĵurnalo	Völkischer Beobachter
Junulara organizaĵo	Hitlerjugend
Studenta organizaĵo	Germana Ligo de Naziaj Studentoj

Nacisocialisma Germana Laborista Partio (germane Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei, NSDAP) estis naziisma politika partio en Germanio. Ĝi ekestis je la 24-a de februaro 1920 post nomŝanĝo de Deutsche Arbeiterpartei (fondita je la 5-a de januaro 1919).

Dum la 1920-aj jaroj la partio, kiu komence klopodis imiti la ekzemplon de la itala faŝismo, provis kolekti homojn malkontentajn pri la situacio en la postmilita (kaj postmonarkia), ekonomie kaj sociale kriza Germanio, sed la membronombro kaj balotrezultoj de la "nazioj" longe restis malgrandaj. Tio rapide ŝanĝiĝis ekde la tutmonda ekonomia krizo de 1929. Post maldaŭra malpermeso post la puĉfarprovo de 1923 fondiĝis kelkaj posteulaj organizaĵoj, kiel ekz. Großdeutsche Volksgemeinschaft.

Je la 30-a de januaro 1933 NSDAP eniris la registaron kaj la nazia gvidulo Adolf Hitler iĝis regna kanceliero. Baldaŭ poste la partio forigis ĉiujn aliajn partiojn, demokratiajn instituciojn kaj rajtojn. Hitler preparis kaj realigis la Duan Mondmiliton kaj amasan murdadon de civiluloj de multaj etnoj en la germane okupataj partoj de Eŭropo. Sed la gvido ne estis en la partio mem, kiu estis nur instrumento.

Post la milito, en septembro 1945, la venkintaj landoj malpermesis NSDAP kaj la propagandon de ĝia ideologio nacisocialismo.

Parlamentaj elektaj rezultoj en Nazia Germanio

Parlamentaj elektoj de novembro 1933 en Nazia Germanio

Politika partio	Voĉdonoj	%	Seĝoj
Nazia partio	39,655,224	92.11	661
Kontraŭ voĉdonoj	3,398,249	7.89	–
Malvalidaj voĉdonoj
Entute	43,053,473	100	661
Registritaj balotantoj	45,178,701	95.30	–
Fonto: Nohlen & Stöver

Germana parlamenta elekto de 1936

Politika partio	Voĉdonoj	%	Seĝoj
Nazia partio	44.462.458	98.80	741
Kontraŭ voĉdonoj	540.244	1.20	–
Malvalidaj voĉdonoj
Entute	45,002,702	100	741
Registritaj balotantoj	45,455,217	99.00	–
Fonto: Nohlen & Stöver

Germana parlamenta elekto de 1938

Politika partio	Voĉdonoj	%	Seĝoj
Nazia partio	44,451,092	99.01	813
Kontraŭ voĉdonoj	443,023	0.91	–
Malvalidaj voĉdonoj	69,890	0.08	–
Entute	44,964,005	100	813
Registritaj balotantoj	45,149,952	99.59	–
Fonto: Direct Democracy

Supera regopovo

Fronte de la partio estis Führer Adolf Hitler. Lia anstataŭanto ekde la 21-a de aprilo 1933 ĝis la 10-a de majo 1941 estis Rudolf Hess. Poste sekvis 18 superaj komisaroj. Jen kelkaj el ili:

• Joseph Goebbels
• Alfred Rosenberg
• Hans Frank
• Heinrich Himmler
• Ernst Röhm
• Martin Bormann

Vidu ankaŭ

• Nacisocialismo
• Nazia Germanio
• naziismo
• novnaziismo
• totalismo
• Sturmabteilung
• Heil Hitler
• Anschluss
• svastiko
• koncentrejo
• krimoj kontraŭ la homeco

partiaj govoj 1926, 1928, 1933, 1937, 1939 kaj 1943