Heraldikaj koloroj
Heraldikaj koloroj konsistigas unu el la elementoj de heraldika kodigo. Ne ampleksas ĝia paletro, kies uzo estas pli teknika (eĉ ofte simbola) ol arta.
La koloroj dispartiĝas en tri grupoj: farboj, metaloj kaj peltoj.
Ili ne uziĝas tute libere, sed laŭ reguloj, ĉefe la t.n. "kontrastigo de la koloroj".
Farboj
[redakti | redakti fonton]| heraldikaj farboj | |
|---|---|
| Gorĝo | Ruĝo |
| Lazuro | Bluo |
| Sablo | Nigro |
| Sinoplo | Verdo |
| heraldikaj metaloj | |
| Oro | Flavo |
| Arĝento | Blanko |
Farboj grupigas la intensajn kolorojn.
La ĉefaj farboj estas : gorĝo (ruĝo), lazuro (bluo) kaj sablo (nigro). Malpli uzataj estas sinoplo (verdo) kaj purpuro (violruĝo). Ankaŭ ekzistas aliaj farboj, raraj kaj/aŭ ligitaj al malgranda regiono, kiel okroruĝo aŭ tanito.
Origine, kelkaj farboj estis peltoj kiel sablo kaj ankaŭ tre verŝajne gorĝo. Purpuro longtempe estis ambigua farbo, kiu foje funkciis kiel pelto.
Metaloj
[redakti | redakti fonton]Metaloj grupigas la helajn kolorojn.
Nur du en tiu grupo: oro (flavo) kaj arĝento (blanko). En Germanio, troviĝas ŝtalo (malhela grizo), tre malofta, kiu iel malkongruas kun la heleco de la metaloj.
Peltoj
[redakti | redakti fonton]| heraldikaj peltoj | ||
|---|---|---|
 |
Ermeno | nigraj ermenmakuloj semitaj sur blanka kampo |
| Malermeno | blankaj ermenmakuloj semitaj sur nigra kampo | |
 |
Vajro | pavimo de helmetoj blankaj k bluaj |
| kontraŭvajro renversita vajro vajrumita |
kelke el la multnombraj vajro variantoj | |
 |
plumeto | |
 |
kurŝo | |
Peltoj estas fakte dukromataj koloroj, kiuj per unu metalo kaj unu farbo, ripetadas desegnitan motivon. La ĉefaj estas ermeno kaj vajro, sed kun multnombraj variantoj.
Deveno de la esperantaj vortoj
[redakti | redakti fonton]La nomoj de la farboj (Lazuro, gorĝo...) fontas el la anglo-normanda glosaro, kiu funkciis internacie dum longa periodo. La orientaj kaj nordaj landoj de Eŭropo nun uzas la nacilingvajn kutimajn nomojn de la respondaj koloroj (bluo, ruĝo...).
Se la vortoj "metaloj" kaj "peltoj" respondas al la uzo de ĉiuj eŭropaj landoj, tute alia estas por la vortoj "koloro" kaj "farbo" kie estas granda konfuzo, precipe en la franca glosaro, (kie la vortoj "couleur" (koloro) kaj "émail" (emajlo) estas ajne uzataj laŭ la aŭtoroj) sed ankaŭ en multaj aliaj lingvoj, kie la sama vorto "koloro" uziĝas kaj por la tuta paletro, kaj por la priskribitaj "farboj". Farbo, fine ŝuldas sian elekton analogie al la (de) heraldische Farbe.
Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- konciza heraldika manlibro "priskribo de blazonoj" Arkivigite je 2021-09-03 per la retarkivo Wayback Machine (esperante)
- http://www.heraldry-scotland.co.uk/Forum/ShowMessage.asp?ID=2700 Arkivigite je 2003-09-10 per la retarkivo Wayback Machine
- http://www.fisicohomepage.hpg.ig.com.br/stc.htm Arkivigite je 2008-02-03 per la retarkivo Wayback Machine
- http://heraldrysociety.us/forum/viewtopic.php?p=4685#4685 Arkivigite je 2006-02-08 per la retarkivo Wayback Machine
- http://www02.so-net.ne.jp/~saitou/cgi-bin/more.cgi?input=Colours Arkivigite je 2004-04-16 per la retarkivo Wayback Machine