Gaja Teatro
Gaja Teatro | |||
---|---|---|---|
teatrejo | |||
Bazaj datoj | |||
Tipo | Teatro | ||
Konstrustilo | secesia arkitekturo vd | ||
Arkitekto | Fellner & Helmer vd | ||
Estiĝo | 1896 | ||
Malfermo | 1896 | ||
Adreso | |||
Lando | Hungario vd | ||
Situo | Budapeŝto | ||
Situo | |||
Geografia situo | 47° 30′ 45″ N, 19° 3′ 5″ O (mapo)47.512519.05138889Koordinatoj: 47° 30′ 45″ N, 19° 3′ 5″ O (mapo) [+] | ||
| |||
Retejo | http://www.pestiszinhaz.hu | ||
La Gaja Teatro aŭ Komedia Teatro origine hungare Vígszínház estas historia monumento kaj signifa kaj impona teatro en Budapeŝto.
Historio
[redakti | redakti fonton]La teatro estis konstruita en la jaro 1896. La unua direktoro Mór Ditrói fondis ankaŭ aktoran lernejon por la teatro. En la komencaj jaroj la repertuaro konsistis el francaj komedioj, sed poste aperis ankaŭ hungaraj kaj eksterlandaj dramoj ekzemple de Sándor Bródy, Ferenc Molnár, Jenő Heltai, Zsigmond Móricz, George Bernard Shaw, Anton Ĉeĥov, Bertolt Brecht. En 1945 bombo trafis la konstruaĵon, post monatoj la trupo funkciis en proksima kinejo. En 1949 ŝtatiĝo okazis, post 2 jaroj la teatro denove ekfunkciis en la malnova loko, sed laŭ nomo Teatro de Hungara Armeo. En 1960 la teatro rericevis la originan nomon. En 1967 oni inaŭguris filian teatron kun 560 sidlokoj en la proksima distrikto, sed pli frue inter 1935–1948 havis en alia loko filian teatron. Ekde la 1970-aj jaroj al la repertuaro aldoniĝis muzikaloj. En 1974 la konstruaĵo ricevis protektadon laŭ historia monumento. Inter 1993 kaj 1994 la teatrejo plene renoviĝis, eĉ estis pligrandigita, tiam la spektakloj okazis en la proksimeco en granda tendaro. En 1995 ankaŭ malgranda scenejo ekfunkciis por modernaj teatraĵoj. Resume la teatro havas 1700 sidlokojn. En la frua 21-a jarcento tutmonde la vizitado de grandaj teatroj malpliiĝis, tamen Gaja Teatro ne perdis la teatroamantojn.
Konstruaĵo
[redakti | redakti fonton]La konstruaĵo situas sola laŭ la granda bulvardo. La fasado estas ornamriĉa kaj simetria. Post la ĉefenirejo alta kupola ĉambrego etendiĝas.
Signifaj teatrestroj
[redakti | redakti fonton]- Mór Ditrói (1896–1917) kaj Ferenc Szécsi (dramisto) (1896-1901)
- Dániel Jób (arta teatrestro; 1921–1938, 1945–1948)
- Imre Roboz (financa teatrestro: 1921–1926, poste luanto ĝis 1939)
- Zsolt Harsányi (1938–1943)
- Tibor Hegedűs (1943–1944)
- Gyula Benkő (1948–1949)
- Bálint Magyar (teatrohistoriisto) (1955-1958)
- Gábor Goda (1958–1959)
- István Somló (1959–1962)
- Zoltán Várkonyi (1971–1979)
- István Horvai (1979–1985)
- László Marton (reĝisoro) (1985–2009)
- Enikő Eszenyi (2009- )
Signifaj aktoroj (elekto)
[redakti | redakti fonton]- Gyula Benkő
- Ilona Béres
- Tivadar Bilicsi
- Tibor Bitskey
- Teréz Bod
- Ferenc Borbiczki
- Elma Bulla
- László Csákányi
- Antal Cserna
- Gábor Csőre
- Gyula Csortos
- Iván Darvas
- Lili Darvas
- György Dénes
- Béla Ernyey
- Antal Farkas (aktoro)
- Emil Fenyvesi
- Teri Földi
- Franciska Gaál
- Mariska Gazsi
- Frida Gombaszögi
- Ella Gombaszögi
- Sándor Góth
- Lajos Győző
- Judit Halász
- Hermin Haraszthy
- Endre Harkányi
- Géza Hegedűs D
- Gábor Hevér
- Margit Hunyady
- Éva Igó
- Pál Jávor
- László Józan
- Gyula Kabos
- Iván Kamarás
- Attila Kaszás (aktoro)
- Antal Kazaliczky
- Paula Kende
- Tibor Kenderesi
- Emil Keres
- Kitty Kéri
- András Kern
- Dezső Kertész
- Juci Komlós
- Gábor Koncz
- Erzsébet Kútvölgyi
- Zoltán Latinovits
- Mária Lázár
- Tünde Majsai-Nyilas
- Margit Makay
- István Maszlay
- György Miklósy
- Lili Muráti
- Lina Nikó
- Antal Páger
- György Pálos
- Lajos Pándy
- Vera Pap
- Ildikó Pécsi
- Sándor Pethes
- István Prókai
- Ádám Rajhona
- Gusztáv Rónaszéki
- Éva Ruttkai
- Éva Schubert
- Artúr Somlay
- Rudolf Somogyvári
- Sándor Sörös
- Mária Sulyok
- Gabi Szabó
- József Szarvas
- István Szatmári
- Erika Szegedi
- Zoltán Szerémy
- Gyula Szombathy
- Nóra Tábori
- Frigyes Tanay
- Dezsö Tapolczai
- Miklós Tihanyi (pli juna)
- Klári Tolnay
- Nándor Tomanek
- Géza Tordy
- Ildikó Tornyi
- Péter Vallai
- Irén Varsányi
- Vera Venczel
- Károly Verebes
- Lajos Vértes
- János Zách
- József Zana
- Kálmán Zátony
Aliaj membroj (elekto)
[redakti | redakti fonton]- Pál Bródy, reĝisoro
- Pál Gergely (dirigento)
- Janka Kopek, meneĝero
- János Makróczy, ĉefkasisto
- Béla Málnai, dekoraciisto
- László Méhes, reĝisoro
- Zsuzsa Radnóti, dramaturgo
- Ernő Szabolcs, reĝisoro
- Vilmos Szilágyi, reĝisoro
- Tibor Upor, dekoraciisto