Cikonio

Kiel legi la taksonomion Cikonio
cikonia diverseco
Biologia klasado
Regno: Animaloj Animalia Filumo: Ĥorduloj Chordata Klaso: Birdoj Aves Ordo: Cikonioformaj Ciconiiformes Familio: Cikoniedoj Ciconiidae Genro: Cikonio Ciconia Brisson, 1760
Specioj
Vidu tekston
Sinonimoj
Xenorhynchus
Aliaj Vikimediaj projektoj

Cikonio (Ciconia) estas genro de grandaj, longakruraj birdoj kun longa, rekta, pinta beko de la ordo de cikonioformaj birdoj, familio de cikoniedoj; ofte nestas sur tegmentoj.

Ses el sep vivantaj specioj loĝas en la Malnova Mondo, sed la Magvaria cikonio havas teritorion en Sudameriko. Aldone, fosilioj sugestas, ke la cikonioj de Ciconia estis iam iome pli komunaj en tropika Ameriko en prahistoriaj tempoj.

Priskribo

Blanka cikonio kaj knabino (fakte la filino de la esperantistoj Birgit kaj Thomas Prien) en la Luiza Parko Mannheim (Germanio).

Junulo (maldekstre) kaj plenkreskulo
Eŭropa Blanka cikonio (Ciconia ciconia ciconia)

Lankola cikonio Ciconia episcopus

Temas pri grandaj cikonioj, tipe 100 cm altaj, kun enverguro de 180 cm kaj longa dika beko. Membroj de tiu genro estas iome variaj laŭ plumaro ol la aliaj cikonioj, sed kelkaj specioj havas nigrajn suprajn partojn kaj flugilojn, kaj blankajn ventron kaj subvoston. Junuloj estas pli senkolora, pli bruna versio de plenkreskulo.

La cikonioj de la genro Ciconia estas gregemaj kaj koloniaj reproduktuloj, kies paroj restas kune porvive. Ili tipe konstruas grandajn nestojn el bastonetoj kaj branĉetoj en arboj, kvankam la Magvaria cikonio nestumas surgrunde kaj almenaŭ tri specioj konstruas siajn nestojn sur homaj konstruoj. Unu el tiuj, la Blanka cikonio, estas probable la plej bone konata el ĉiuj cikonioji, kun riĉa legendo kaj folkloro asocia kun tiu familiara vizitanto en Eŭropo.

Tiuj cikonioj manĝas ranojn, insektojn, junajn birdojn, lacertojn kaj rodulojn. Ili flugas havante kolon foretende, kiel plej aliaj cikonioj, sed malkiel ardeoj kiuj kuntiras siajn kolojn porfluge.

La migrantaj specioj kiaj la Blanka cikonio kaj la Nigra cikonio ŝevebas per larĝaj flugiloj kaj fidas al termikaj aerfluoj de varma aero por elteni longdistancajn flugojn. Ĉar termikaj aerfluoj formiĝas nur super tero, tiuj cikonioj, kiel la grandaj rabobirdoj, devas trapasi la Mediteraneon ĉe ties plej mallarĝaj lokoj, kaj multaj el tiuj birdoj povas esti vidataj tra la Ĝibraltara Markolo kaj tra la Bosporo dum migrado.

Specioj

Magvaria cikonio, Ciconia maguari

Abdima cikonio (Blankbrusta cikonio), Ciconia abdimii

Storma cikonio, Ciconia stormi

Orienta cikonio, videblas klare la diferenca okulareo kaj nigra beko kun rilato al pli konata Blanka cikonio

Fluganta cikonio en Oberuster, Svislando

• Abdima cikonio, Ciconia abdimii (vidu la suban foton)
• Lankola cikonio, Ciconia episcopus (vidu la apudan foton)
• Storma cikonio, Ciconia stormi (vidu la suban foton)
• Magvaria cikonio, Ciconia maguari (vidu la apudan foton)
• Orienta cikonio, Ciconia boyciana (vidu la suban foton)
• Blanka cikonio Ciconia ciconia (vidu la apudajn fotojn)
• Nigra cikonio Ciconia nigra (vidu la supran foton)

Fosilioj

La fosilioj trovitaj por tiu genro estas etenda, indike ke la cikonioj de la genro Ciconia estis iam pli disvastigataj ol nuntempe, Kvankam la konata materialo tendencas sugesti, ke tiu genro evoluis ĉirkaŭ Atlantiko, eble en okcidenta Eŭropo aŭ Afriko, la kompara manko de fosiliaj lokoj en Azio malfaciligass tiun supozon. Eblas diri almenaŭ ke komence de Plioceno, la birdoj de la genro Ciconia estis disvastigata tra la tuta Norda Hemisfero.

Fosiliaj membroj de la genro inkludus:

• ?Ciconia minor (komenca Mioceno de insulo Rusinga, Kenjo)
• ?Ciconia sarmantica (fina Mioceno de Credinţa, Rumanio)
• ?Ciconia gaudryi (fina Mioceno/komenca Plioceno de Pikermi, Grekio)
• Ciconia sp. 1 (fina Mioceno/komenca Plioceno de Mino Lee Creek, Usono)
• Ciconia sp. 2 (fina Miocene/komenca Plioceno de Mino Lee Creek, Usono)
• ?Ciconia kahli (komenca Plioceno de Sudafriko)
• Mongolia cikonio, Ciconia lucida (meza Plioceno de Mongolio)
• Asfalta cikonio, Ciconia maltha (fina Plioceno - fina Pleistoceno de Ok kaj S Usono, kaj Kubo)
• Ciconia stehlini (fina Plioceno - komenca Pleistoceno de Hungario) - povus aparteni al nuna specio
• Aŭstralia cikonio, Ciconia nana (fina Pleistoceno de Aŭstralio) - iam Xenorhynchus
• Ciconia sp. (fina Pleistoceno/komenca Holoceno de Las Breas de San Felipe, Kubo)

Trovaĵo de dista radiuso de kuŝejoj de fina Pleistoceno de Kavo San Josecito (Meksiko) povus aparteni al tiu ĉi genro aŭ al Mycteria; ĝi estas pli malgranda ol iu ajn konata amerika cikonio de Ciconia au de aliloko. La proponita fosilgenro Prociconia el Brazilo, ankaŭ de fina Pleistoceno, povus esti juna sinonimo de ĉu tiu ĉi genro aŭ de Jabiru. Osto de Ciconia trovita en rokŝirmejo ĉe Reunio estis probable de birdo kaptita tie kiel manĝo fare de praloĝantoj; ne estas konata mencio tamen esto de cikonioj ĉe Maskarenoj.

Bibliografio

• Barlow, Clive (1997): A field guide to birds of the Gambia and Senegal. Pica Press, Nr. Robertsbridge (East Sussex). ISBN 1-873403-32-1
• Grimmett, Richard; Inskipp, Carol, Inskipp, Tim & Byers, Clive (1999): Birds of India, Pakistan, Nepal, Bangladesh, Bhutan, Sri Lanka, and the Maldives. Princeton University Press, Princeton, N.J.. ISBN 0-691-04910-6
• Hilty, Steven L. (2003): Birds of Venezuela. Christopher Helm, London. ISBN 0-7136-6418-5
• Steadman, David W.; Arroyo-Cabrales, Joaquin; Johnson, Eileen & Guzman, A. Fabiola (1994): New Information on the Late Pleistocene Birds from San Josecito Cave, Nuevo León, Mexico. Condor 96(3): 577-589. plena teksto en formato Arkivigite je 2013-07-02 per la retarkivo Wayback Machine DjVu kaj en formato Arkivigite je 2006-09-11 per la retarkivo Wayback Machine PDF
• Suarez, William & Olson, Storrs L. (2003): New Records of Storks (Ciconiidae) from Quaternary Asphalt Deposits in Cuba. Condor 105(1): 150-154. DOI:10.1650/0010-5422(2003)105[150:NROSCF]2.0.CO;2 HTML resumo plena teksto en formato Arkivigite je 2008-10-15 per la retarkivo Wayback Machine PDF

Eksteraj ligiloj

• Ibisoj kaj cikonioj: reaperintaj birdoj esperante
• ARKive: images and movies of Ciconia boyciana Arkivigite je 2006-05-01 per la retarkivo Wayback Machine
• Ciconia videos on Internet Bird Collection:
• Ecological education through live white storks' nest webcam observation Arkivigite je 2012-08-05 per la retarkivo Wayback Machine