akmak
Appearance
Turkish
[edit]Etymology
[edit]From Ottoman Turkish آقمق, from Proto-Turkic *ak-, *iak- (“to flow”). Cognate with Old Turkic [script needed] (ak-). Cognate with Azerbaijani axmaq, Crimean Tatar aqmaq, Uzbek oqmoq, Uyghur ئاقماق (aqmaq), Khorezmian Turkic اقماق, Kumyk акъмакъ (aqmaq), Turkmen akymak, Bashkir ағыу (ağıw), Kazakh ағу (ağu), Kyrgyz агуу (aguu), Southern Altai агар (agar), Shor ағарға, Khalaj aqqar.
Pronunciation
[edit]Audio: (file)
Verb
[edit]akmak (third-person singular simple present akar)
- (intransitive) to flow (move as a fluid)
- (transitive) to leak
Conjugation
[edit]Conjugation of akmak (aorist in -V²r)
Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.
Positive declarative | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
infinitive | akmak | |||||||
impersonal participle | imperfective | akan | ||||||
perfective | akmış | |||||||
prospective | akacak | |||||||
personal participle | non-prospective | aktığım | aktığın | aktığı | aktığımız | aktığınız | aktıkları | |
prospective | akacağım | akacağın | akacağı | akacağımız | akacağınız | akacakları | ||
verbal noun | akma | |||||||
way of doing | akış | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | akarım | akarsın | akar | akarız | akarsınız | akarlar |
imperfective | akıyorum | akıyorsun | akıyor | akıyoruz | akıyorsunuz | akıyorlar | ||
past | perfective | aktım | aktın | aktı | aktık | aktınız | aktılar | |
imperfective | akıyordum | akıyordun | akıyordu | akıyorduk | akıyordunuz | akıyorlardı (or akıyordular) | ||
future | akacağım | akacaksın | akacak | akacağız | akacaksınız | akacaklar | ||
inferential | perfective | akmışım | akmışsın | akmış | akmışız | akmışsınız | akmışlar | |
aorist | akarmışım | akarmışsın | akarmış | akarmışız | akarmışsınız | akarlarmış (or akarmışlar) | ||
imperfective | akıyormuşum | akıyormuşsun | akıyormuş | akıyormuşuz | akıyormuşsunuz | akıyorlarmış | ||
conditional | simple | aksam | aksan | aksa | aksak | aksanız | aksalar | |
perfective | aksaydım | aksaydın | aksaydı | aksaydık | aksaydınız | aksaydılar | ||
optative | akayım | akasın | aka | akalım | akasınız | akalar | ||
progressive | akmaktayım | akmaktasın | akmakta | akmaktayız | akmaktasınız | akmaktalar | ||
necessitative | akmalıyım | akmalısın | akmalı | akmalıyız | akmalısınız | akmalılar | ||
imperative | ak | aksın | akın | aksınlar | ||||
Positive interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | akar mıyım? | akar mısın? | akar mı? | akar mıyız? | akar mısınız? | akarlar mı? |
imperfective | akıyor muyum? | akıyor musun? | akıyor mu? | akıyor muyuz? | akıyor musunuz? | akıyorlar mı? | ||
past | perfective | aktım mı? | aktın mı? | aktı mı? | aktık mı? | aktınız mı? | aktılar mı? | |
imperfective | akıyor muydum? | akıyor muydun? | akıyor muydu? | akıyor muyduk? | akıyor muydunuz? | akıyorlar mıydı? | ||
future | akacak mıyım? | akacak mısın? | akacak mı? | akacak mıyız? | akacak mısınız? | akacaklar mı? | ||
inferential | perfective | akmış mıyım? | akmış mısın? | akmış mı? | akmış mıyız? | akmış mısınız? | akmışlar mı? | |
aorist | akar mıymışım? | akar mıymışsın? | akar mıymış? | akar mıymışız? | akar mıymışsınız? | akarlar mıymış? | ||
imperfective | akıyor muymuşum? | akıyor muymuşsun? | akıyor muymuş? | akıyor muymuşuz? | akıyor muymuşsunuz? | akıyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | aksam mı? | aksan mı? | aksa mı? | aksak mı? | aksanız mı? | aksalar mı? | |
perfective | aksa mıydım? | aksa mıydın? | aksa mıydı? | aksa mıydık? | aksa mıydınız? | aksalar mıydı? | ||
progressive | akmakta mıyım? | akmakta mısın? | akmakta mı? | akmakta mıyız? | akmakta mısınız? | akmaktalar mı? | ||
necessitative | akmalı mıyım? | akmalı mısın? | akmalı mı? | akmalı mıyız? | akmalı mısınız? | akmalılar mı? | ||
Negative declarative | ||||||||
infinitive | akmamak | |||||||
impersonal participle | imperfective | akmayan | ||||||
perfective | akmamış | |||||||
prospective | akmayacak | |||||||
personal participle | non-prospective | akmadığım | akmadığın | akmadığı | akmadığımız | akmadığınız | akmadıkları | |
prospective | akmayacağım | akmayacağın | akmayacağı | akmayacağımız | akmayacağınız | akmayacakları | ||
verbal noun | akmama | |||||||
way of doing | akmayış | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | akmam | akmazsın | akmaz | akmayız | akmazsınız | akmazlar |
imperfective | akmıyorum | akmıyorsun | akmıyor | akmıyoruz | akmıyorsunuz | akmıyorlar | ||
past | perfective | akmadım | akmadın | akmadı | akmadık | akmadınız | akmadılar | |
imperfective | akmıyordum | akmıyordun | akmıyordu | akmıyorduk | akmıyordunuz | akmıyorlardı | ||
future | akmayacağım | akmayacaksın | akmayacak | akmayacağız | akmayacaksınız | akmayacaklar | ||
inferential | perfective | akmamışım | akmamışsın | akmamış | akmamışız | akmamışsınız | akmamışlar | |
aorist | akmazmışım | akmazmışsın | akmazmış | akmazmışız | akmazmışsınız | akmazlarmış | ||
imperfective | akmıyormuşum | akmıyormuşsun | akmıyormuş | akmıyormuşuz | akmıyormuşsunuz | akmıyorlarmış | ||
conditional | simple | akmasam | akmasan | akmasa | akmasak | akmasanız | akmasalar | |
perfective | akmasaydım | akmasaydın | akmasaydı | akmasaydık | akmasaydınız | akmasaydılar | ||
optative | akmayayım | akmayasın | akmaya | akmayalım | akmayasınız | akmayalar | ||
progressive | akmamaktayım | akmamaktasın | akmamakta | akmamaktayız | akmamaktasınız | akmamaktalar | ||
necessitative | akmamalıyım | akmamalısın | akmamalı | akmamalıyız | akmamalısınız | akmamalılar | ||
imperative | akma | akmasın | akmayın | akmasınlar | ||||
Negative interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | akmaz mıyım? | akmaz mısın? | akmaz mı? | akmaz mıyız? | akmaz mısınız? | akmazlar mı? |
imperfective | akmıyor muyum? | akmıyor musun? | akmıyor mu? | akmıyor muyuz? | akmıyor musunuz? | akmıyorlar mı? | ||
past | perfective | akmadım mı? | akmadın mı? | akmadı mı? | akmadık mı? | akmadınız mı? | akmadılar mı? | |
imperfective | akmıyor muydum? | akmıyor muydun? | akmıyor muydu? | akmıyor muyduk? | akmıyor muydunuz? | akmıyorlar mıydı? | ||
future | akmayacak mıyım? | akmayacak mısın? | akmayacak mı? | akmayacak mıyız? | akmayacak mısınız? | akmayacaklar mı? | ||
inferential | perfective | akmamış mıyım? | akmamış mısın? | akmamış mı? | akmamış mıyız? | akmamış mısınız? | akmamışlar mı? | |
aorist | akmaz mıymışım? | akmaz mıymışsın? | akmaz mıymış? | akmaz mıymışız? | akmaz mıymışsınız? | akmazlar mıymış? | ||
imperfective | akmıyor muymuşum? | akmıyor muymuşsun? | akmıyor muymuş? | akmıyor muymuşuz? | akmıyor muymuşsunuz? | akmıyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | akmasam mı? | akmasan mı? | akmasa mı? | akmasak mı? | akmasanız mı? | akmasalar mı? | |
perfective | akmasa mıydım? | akmasa mıydın? | akmasa mıydı? | akmasa mıydık? | akmasa mıydınız? | akmasalar mıydı? | ||
progressive | akmamakta mıyım? | akmamakta mısın? | akmamakta mı? | akmamakta mıyız? | akmamakta mısınız? | akmamaktalar mı? | ||
necessitative | akmamalı mıyım? | akmamalı mısın? | akmamalı mı? | akmamalı mıyız? | akmamalı mısınız? | akmamalılar mı? |
Derived terms
[edit]- akım (“streamflow”)
- akın (“influx”)
- akış (“flow”)
- akıcı (“fluent”)
- akaç (“drain”)
- akak (“channel”)
- akmaz (“viscous”)
- akışmak (“to flow together”)
- akışkan (“fluid”)
- akıtmak (“to pour”)
References
[edit]- Joseph Harold Greenberg, "Indo-European and its closest relatives." 2. Lexicon. Stanford University Press, 2002, p. 180.
- “akmak”, in Turkish dictionaries, Türk Dil Kurumu
- Ayverdi, İlhan (2010) “akmak”, in Misalli Büyük Türkçe Sözlük, a reviewed and expanded single-volume edition, Istanbul: Kubbealtı Neşriyatı
Turkmen
[edit]Etymology
[edit]Adjective
[edit]akmak (comparative ?, superlative iň akmak)
Derived terms
[edit]Categories:
- Turkish terms inherited from Ottoman Turkish
- Turkish terms derived from Ottoman Turkish
- Turkish terms derived from Proto-Turkic
- Turkish terms with audio pronunciation
- Turkish lemmas
- Turkish verbs
- Turkish intransitive verbs
- Turkish transitive verbs
- Turkish verbs with aorist in -V²r
- Turkmen terms borrowed from Arabic
- Turkmen terms derived from Arabic
- Turkmen terms derived from the Arabic root ح م ق
- Turkmen lemmas
- Turkmen adjectives