Ravêr zerreki

Nicerya

Wikipediya, ensiklopediya xosere ra
Nicerya
Desmal û Arma
Melumat
Ware Dewleta hegemonyal
Mıntıqa Afrika Rocawani
Embıryani Benin, Nicer, Çad, Kamerun û São Tomé u Principe
İdare Cabinet of NigeriaNational Assembly of Nigeria
Erd 923 768 km2
Nıfus 211 400 708
Hıkumet Cumhuriyeto federal
Serdar Bola Tinubu
Kodê telefoni +234
Leteyê saete UTC+01.00
Kodê interneti .ng
Zıwano resmi İngılızki
Merş Nigeria, We Hail Thee
Cayo tewr berz Chappal Waddi
Cayo tewr nızm Okyanuso Atlantik
Pere Naira
Ravêrşiyayışê heqa merdıman 0,54
Xerita

Nicerya yew dewletê da qıtaya Afrikaya. Cayê xo rocawanê qıtaya Afrika dero. Dorme ra Burkina Faso, Nicer, Cezayir, Kamerun, Çad u Okyanuso Atlantik estê. Paytextê Nicerya Abujayo. Nıfusê xo 190,632,261o. Zıwanê xoyo resmi İngılızkiyo. Sistemê idarey demokrasiya. Nicerya serra 1960ıne de xo reyna ra, xoser ilan kerd.

Erdê Nicerya

[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Nicerya yew dewleto de Afrikaya Verociyo. Rocvetışê cı de Kamerun, zımey cı de Çad u Nicer, rocawanê cı de Benin u verocê cı de Korfezo Gineya estê. Zımeyê Nicerya de plati estê u no plati hetê zımey u hetê rocvetışi de nızmiyeno. Berziya tiya cıwarê 1000 metrey dero. Koyê Niceryayo bini, xıdudê Kameruni dero u namê inan Koyê Kameruniyo. Verocê Nicerya zaf berz niyo u tay warey estê tiya de. Dorme Korfezê Gineya de yew deşt esto u no deşt zaf gırdo. Leteyê Niceryayo gırd nızmo.

Royê Niceri Nicerya de royo tewr dergo. Royê Benuei yew polê Royê Niceriyo u royo dıyıno dergo. Royê Niceri u Royê Benuei miyandê Nicerya de benê yew u tiya ra şınê Golfezê Gineya u ê verocê Nicerya de yew deşta zaf gırde vırazenê. Royê Nicerya sero zaf bendi (baraj, awebend) estê.

İklım u nebat

[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Cayê Niceryay, ekvator ra zaf nezdiyo. No sebeb ra Nicerya de İklımo Sewani hukım keno. Vayê Musoniyo germ u nemıni verocê Niceryay rê zaf tesır keno. Germiya tiya 20 derecey ra kemiyêr nêbeno. Vartışo serrıni zi cıwarê 2500 mm dero. Leteyê tayê Niceryay de vartışo serrıni 4000 mm ra berziyeno. Zımeyê Nicerya de ebe tesıro çolê Sehray iklım germêr beno u vartışo serrıni 500 mm ra kemiyeno. Zımeyê Niceyay terefê nebatan ra zengın niyo. Verocê Niceryay terefê nebatan ra zaf zengıno. Çunkê iklımo verocê Niceryay seba nebatan zaf weşo.

Nıfusê Nicerya 140,000,000 ra nezdiyo ebe nıfusê cı qıta Afrika de dewleto de tewr gırdo. Nıfus zıme u rocawan de sıxo. Sûka Lagosi, sûka de tewr gırda Nicerya de u nıfusê cı 10 milyoni ra nezdiyo. Sûka Abujay paytexto Niceryayo. Cayê Abujauy miyanê Nicerya dero. No sebeb ra nıfusê Abujay 400,000 o u zaf niyo. Ekseriyetê nıfusê Niceryay zenciyan ra yeno meydan u Nicerya de zaf şari ebe sistemo qebile cıwiyenê.

Ekonomiye u industriye

[bıvurne | çımeyi bıvurne]

Erdê Niceryay terefê medenan ra zaf zengıno ema Ekonomiya Nicerya quwetın niyo u raver nêşıyo. Rocvetışê erdê Nicerya de petrol, ğazo tebii estê. Rezervê 1/3 ê petrolê qıta Afrika Nicerya dero. Kolumbit de Nicerya dınya de yewıneyo. Nicerya terefê dewletê Ewropay ra kolonize biyo tarix de u dewletê Ewropay erdê Nicerya ra zaf fayde di. Sebebê ravernêşiyayışo Niceryay, kolonizebiyayışo.