Right to food

Right to food

Human rights, economic, social and cultural rights

Yaɣ sheli	Human rights

E-Class

Right to food (Hachi ni bindirigu), mini di balibu zaa, nyɛla hachi shɛli din nyɛ ninsali hachi din guri daadama ni bɛ dihi bɛ maŋmansi ni jilma, din wuhiri bindirigu bayana niŋbu, ka niriba ti tooi paai li, ka dini be shɛm maa maɣisi daadama ni bɔri bindir'shɛŋa.

Hachi ni bindirigu taɣiri la daadama zaa ni be bɛ yoli ka che kum, bindir'biɛri ni di m-pooi.

Hachi ni bindirigu kuli bi zami ni gomnan-ti deei di yɛlli kam ka naai tariti bindirigu yoli yoli n tiri nivuɣ'shɛba kam ban bɔra, bee hachi ni a di. Tɔ amaa, Di yi mɔŋ niriba ka bi ku tooi paagi n jɛndi daliri shɛŋa din gariba yaa, misaali, dɔmini bɛ zɔ yamoyamo tɔbu saha bee baayan Naawuni dahima, hachi maa zami ni gomnan-ti tahiri bindira na.

Hachi ŋɔ nyɛla di ni yihi shɛli na Anduniya yili tɔtɔ laɣingu din jɛndi Laɣifu dibu soya, Ʒiʒiinitali mini Kaya ni ta'ada Hachinima din mali tingbana kobiga ni pisopɔi (170) kalinli di laɣingu ni zaŋ gbaai April 2020 yuuni. Tingban shɛŋa ban saɣi dihi bɛ nua tɔtɔ laɣingu maa ni ni bɛ kpuɣi soya paagi bɛ daarizichi tarisi n-nya di tooni chandi n-ti pa baŋ hachinima din be bindirigu ni.Tingbana ni tinduya zaa. Tingbana kalinli kamani kɔbiga ni ayɔbu ka hachi ni bindirigu maa tumdi tuma m-be tingbana konsitusa gbaabu soya pam puuni bee ka di kuli nyɛla din tumdi tuma zaligu ni n-ti tinduya laɣinsi din nyɛ hachi ni bindirigu maa ni taɣiri a.

Yuuni 1996 Anduniya Bindirigu laɣingu gɔndili ni, gɔmnan-ti nim daa labi dihi hachi ni bindirigu ka zaŋ bɛ maŋsi ti kalinli pirigili din n-nyɛ kum ni di m-pooi n yiri miliyɔŋ (1,000,000) bee tuhi kɔbsi nii ni pihinahi (840) hali ni kɔbsi nahi ni pishi (420) n gbaagi yuuni 2015. Di zaa yoli, kalinli maa daa pahimi n yaɣi yuun'shɛŋa din gari,m paai dabari shɛli din daa zali yuuni 2009 n gari biliyɔŋ zaɣ'yini ban bi paari dira dunia zaa kalinli.

Yaha, kalinli shɛli din diri wahala n jɛndi kum sɔɣira - alaafee kalinsi bindira dibu ni tooi tahiri ningbun kɔɣisibɔ mini hankali pooli zoosim bihini - Di galisi gari salinima biliyɔŋ dibaayi duniya yili zaa.

Amaa a lihi andunia tingbana zaa zaligu zami nyɛ talahi n-tiri jilima, taɣibu mini alikawuli hachi ni bindirigu di paɣisibu tom n-jɛndi nasara nyabu ni ninsali hachi nyɛla din tiriti wuhiri ni bayana bindirigu ashili kalinsi n gili duniya zaa, mini kamaata din niŋdi tingbana ni kamani India.

Andunia bɔb shɛŋa din mali yɛlmuɣisira ni bindira - Africa, Asia mini South America - ka bindir'polli konko mini lɛbiginsim amaa yaha bintarisaɣimbɔ mini kutooi nyɛla soli ti bindirigu.

Ninsali Hachinima zahimbu Sochibiga zahindila hachi ni bindirigu dunia yaaŋa zuɣu tingbana ni zaa n doli bɛ laɣiri tarisi.

Din Nyɛ Shɛm

The international covenant on Economic, Social and Cultural Rights zaŋla "hachi ni biɛh'suŋ biɛhigu,m gbaai bindirigu saɣibu" m pahi " talahi tali hachi din nyɛ n vuhi ka che kum".

Biɛhi shɛli din bɛ hankali dibaayi ŋɔ ni pa din nen n dɔya. Misaali, " N vuhi ka che kum" ni tooi zaham n jɛndi niriba kalinli ban diri wahala, dim pooi mini m paai tariga, kum kubɔ. "Hachi ni bindir' saɣibo " nyɛla din zaa timsa, n pahi ka dim pooi kalinsi konko, amaa din piɛ m pali bindirigu dariza kam din tabi li, m pahi di biɛri viɛlli, balibu mini jilma, di jiya ŋɔ zaa tu ni di tahi chirichi mini alaafee biɛhigu na.

Taarihi

Negative and Positive Rights

Woligibu yɛlmaŋli nyɛla din bɛ ninsali Hachinima dibaayi ŋɔ ni. Yaɣ'shɛli, hachi din sɔɣi bee n ka polo ni din tiri jilma ka nuu tumbu ka dini. Yaɣ'shɛli, hachi din yi polo bee n bi sɔɣi din bɔri arizichi ni di niŋ pali, dizaa yoli, di nyɛla saha ŋɔ di lihiri mi ni din niŋ tabata n ni woligi hachi balibu dibaayi ŋɔ.

Hachi ni bindirigu ni tooi ku pirigi lɛbi hachi din sɔɣi n nya bindirigu ni daadam maŋmaŋa biɛhigu, mini hachi din yi polo n ni nyari bindirigu di yi niŋ ka daadam bi tooi paari li. Hachi din sɔɣi ni bindirigu daa nyɛla dini daa funi daŋ n-nyɛ shɛli England's 1215 Magna Carta din karim ni:" so sa bee yɔ hali ka di ti paaigi di yi nyɛla bi mɔŋba biɛhisi shee."