Ljiljan (simbol)
Ljiljan (fr. Fleur-de-Lis) je simbol koji se često upotrebljava u heraldici kao i simbol koji se pojavljuje na različitim motivima i dizajnima. Kao takav, ljiljan je u Unicodeu predstavljen oznakom U+269C (⚜).
Kroz historiju koristi se u mnogim evropskim državama kao što su Francuska, Španija, Luksemburg, Srbije, Švicarska, Bosna i Hercegovina i dr.
Također, ljiljan se koristi kao simbol izviđača u cijelom svijetu.
Upotreba
[uredi | uredi izvor]
Iako se kao simbol tokom historije pojavljivao na mnogobrojnim evropskim grbovima i zastava, ljiljan je u historijskom kontekstu posebno povezan sa francuskom monarhijom a njegova upotreba se poslije javlja i kod Španske monarhije, (nastale od francuskih Burbonaca), Velikog vojvodstva Luksemburga i ostalih država proisteklih iz dinastije Burbonaca. Nakon što Francuska postaje republika, ljiljan ostaje trajni simbol Francuske (uglavnom se pojavljuje na francuskim poštanskim markicama) iako nikad nije zvanično usvojen kao državni simbol francuske republike. Prema francuskom historičaru Georgesu Dubyju, tri latice ljiljana predstavljaju tri srednjovekovna društvena sloja: obično stanovništvo, plemstvo i sveštenstvo.[1]
Ljiljan se koristio i kao grb Bosanskog kraljevstva, gdje se 6 zlatnih ili bosanskih ljiljana, Lilium bosniacum,[2] nalazilo na štitastom grbu. Grb temeljen na ovom srednjovjekovnom grbu ponovo je oživljen 1992. godine kao nacionalni simbol Republike Bosne i Hercegovine te je predstavljao državni grb a nalazio se i na zastavi Republike Bosne i Hercegovine od 1992. do 1998.[2] Ljiljan se još uvijek koristi na zastavama i grbovima nekih kantona kao i grbovima općina i gradova. Kao nekadašnji simbol Armije Republike Bosne i Hercegovine, ljiljani se koriste kao zvanična oznaka Bošnjačkog puka unutar Oružanih snaga Bosne i Hercegovine.[3]
U Velikoj Britaniji ljiljan se koristio i na grbu Norroy King of Arms stotinama godina. Srebrna ljiljan na plavoj pozadini predstavljao je grb Barona Digbyja.
U engleskoj i kanadskoj heraldici ljiljan je predstavljao brizuru koja je označavala šestog sina.
Ljiljan kao simbol se pojavljuje na vojnim oznakama i kao logotip mnogih organizacija. Tokom dvadesetog vijeka simbol je usvojen od strane različitih izviđačkih organizacija širom svijeta kao simbol izviđača. Arhitekti i dizajneri ovaj simbol koriste kao zaseban ili ponovljeni motiv u širokom spektru konteksta, naročito tamo gdje se podrazumijeva francuski kontekst.
Također pogledajte
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Georges Duby, France in the Middle Ages 987–1460: From Hugh Capet to Joan of Arc
- ^ a b "Republic of Bosnia and Herzegovina, 1992-1998". Flagspot.net. Pristupljeno 3. 2. 2012.
- ^ "Arhivirana kopija" (PDF). Arhivirano s originala (PDF), 19. 11. 2008. Pristupljeno 21. 5. 2018.CS1 održavanje: arhivirana kopija u naslovu (link)
