Арва Пярт

Арва Пярт
	Арва Пярт
	Arvo Pärt
Дата нараджэньня	11 верасьня 1935[…] (89 гадоў)
Месца нараджэньня	Пайдэ, Эстонія;
Грамадзянства	Эстонія
Месца вучобы	Эстонская акадэмія музыкі і тэатру[d];
Занятак	клясычны кампазытар, музыка, кампазытар
Сябра ў	Сэрбская акадэмія навук і мастацтваў[d], Амэрыканская акадэмія мастацтваў і літаратуры[d], Швэдзкая каралеўская музычная акадэмія[d], Эстонская акадэмія навук і Pontifical Council for Culture[d]
Жанры	сымфонія, сучасная клясычная музыка[d], мінімалізм[d] і рэлігійная музыка[d]
Лэйблы	ECM Records[d]
Дзеці	Michael Pärt[d]
Узнагароды	прэмія Гердэра[d] (2000) Імпэратарская прэмія[d] (2014) музычная прэмія Леані Сонінг[d] (2008) ганаровы доктар Льескага ўнівэрсытэту[d] (2009) Ratzinger Prize[d] (2017) ганаровы доктар Дарэмскага ўніверсітэта[d] (2003) Honorary doctor of the University of Fribourg[d] (2007) ганаровы доктар унівэрсытэту сьвятога Андрэя[d] (2010) honorary doctor of the University of Sydney[d] прэмія Polar Music[d] (2023) Honorary Member of the International Society for Contemporary Music[d] Classic Brit Awards[d]
Сайт	arvopart.ee (эст.) (анг.)
	Арва Пярт у Вікісховішчы

А́рва Пярт (па-эстонску: Arvo Pärt, [ˈɑrvo ˈpært]; нар. 11 верасьня 1935 году, Пайдэ, Эстонія) — эстонскі кампазытар клясычнай і сакральнай музыкі^[8]. З канца 1970-х Пярт працаваў у мінімалістычным стылі, які ўлучае ягоную ўласна вынайдзеную тэхніку, тынтынабулі(en). Ягоная музыка часткова натхнёная грыгарыянскімі сьпевамі.

Жыцьцяпіс

Пярт нарадзіўся ў павеце Ярвамаа і выхоўваўся мамай і айчымам у Раквэрэ ў паўночнай Эстоніі. Пачаў граць на фартэпіяна дома, у 1954 пачаў навучаньне ў талінскай сярэдняй музычнай школе, але ўжо праз год пайшоў у войска, дзе граў у ансамблі на габоі і ўдарных. У Талінскай кансэрваторыі вывучаў кампазыцыю ў Хейна Элера. Яшчэ студэнтам пачаў ствараць музыкі для кіно і тэатру. У 1950-х ён таксама напісаў першы вакальны твор — кантату «Meie aed» («Наш сад») для дзіцячага хору і аркестра. Скончыў кансэрваторыю ў 1963. У 1957—1967 працаваў гукапрадусарам на Эстонскім радыё.

Старшыня Саюзу кампазытараў СССР Ціхан Хрэньнікаў раскрытываў Арва Пярта за прымяненьне сэрыялізму ў творы «Нэкралёг» (1960) і «падпаданьне пад замежныя ўплывы», што, аднак, не зашкодзіла Пярту атрымаць першую прэмію зладжанага Саюзам капазытараў конкурсу, у якім спаборнічалі 1200 твораў. У 1970 творца замест складаньня ўласных кампазыцыяў вывучаў сярэднявечную і рэнэсансную музыку. Прыкладна ў той самы час ён перайшоў зь лютэранства ў праваслаўе^[9].

У 1980, пасьля працяглай барацьбы з намэнклятурай, ён атрымаў дазвол на выезд з СССР усёй сям’ёй. Сьпярша пасяліўся ў Вене, дзе прыняў аўстрыйскае грамадзянства, а ў 1991 пераехаў у Бэрлін. На пераломе XX—XXI стагодзьдзяў Пярт вярнуўся ў Эстонію і жыве папераменна ў Таліне^[10] і Бэрліне^[11]. Бегла размаўляе па-нямецку і мае нямецкае грамадзянства^[12]^[13]^[14].

Крыніцы

^ Kuiper K. Arvo Part // Encyclopædia Britannica (анг.)
^ Arvo Pärt // filmportal.de — 2005.
^ Arvo Pärt // Энцыкляпэдыя Бракгаўза (ням.)
^ Deutsche Nationalbibliothek Record #119359979 // Gemeinsame Normdatei (ням.) — 2012—2016.
^ http://epl.delfi.ee/news/kultuur/arvo-part-valiti-ameerika-kunstiakadeemia-auliikmeks?id=50729538
^ http://www.akadeemia.ee/et/liikmeskond/_liikmed/part/
^ http://visnews-en.blogspot.com.ee/2011/12/other-pontifical-acts_12.html
^ Arvo Part Answers
^ Peter Quinn. Arvo Pärt, classical-music.com, the official website of BBC Music Magazine
^ New York City Ballet program notes in Playbill, January 2008.
^ Radio :: SWR2 - SWR.de swr.online Праверана 25 верасьня 2014 г.
^ P. Hillier, Arvo Pärt, 1997, p. 33.
^ Arvo Pärt Special 1: How Sacred Music Scooped an Interview Праверана 25 верасьня 2014 г.
^ P. Bohlman, The Music of European Nationalism: Cultural Identity and Modern History, p. 75.

Літаратура

Hillier, Paul. (1997). Arvo Pärt. Oxford : Oxford University Press. 10-ISBN 0-19-816616-8; 13-ISBN 978-0-19-816616-0 (paper)

Вонкавыя спасылкі

Ангельскі Вікіцытатнік зьмяшчае збор цытатаў, датычных тэмы гэтага артыкула:

Арва Пярт

[_d32ff30869901b6c-1] Kuiper K. Arvo Part // Encyclopædia Britannica (анг.)

[_d82b1d9eee2ba11f-2] Arvo Pärt // filmportal.de — 2005.

[_29ea71d135ec1880-3] Arvo Pärt // Энцыкляпэдыя Бракгаўза (ням.)

[_7e52f7fc7447f837-4] Deutsche Nationalbibliothek Record #119359979 // Gemeinsame Normdatei (ням.) — 2012—2016.

[_da99e5da186270d3-5] ttp://epl.delfi.ee/news/kultuur/arvo-part-valiti-ameerika-kunstiakadeemia-auliikmeks?id=50729538

[_10e8ee11444b081b-6] ttp://www.akadeemia.ee/et/liikmeskond/_liikmed/part/

[_898432d7c8ec331b-7] ttp://visnews-en.blogspot.com.ee/2011/12/other-pontifical-acts_12.html

[8] Arvo Part Answers

[BBC-9] Peter Quinn. Arvo Pärt, classical-music.com, the official website of BBC Music Magazine

[playbill-10] New York City Ballet program notes in Playbill, January 2008.

[11] Radio :: SWR2 - SWR.de swr.online Праверана 25 верасьня 2014 г.

[12] P. Hillier, Arvo Pärt, 1997, p. 33.

[13] Arvo Pärt Special 1: How Sacred Music Scooped an Interview Праверана 25 верасьня 2014 г.

[14] P. Bohlman, The Music of European Nationalism: Cultural Identity and Modern History, p. 75.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

Нарматыўны кантроль
Міжнародныя	FAST МІСН VIAF WorldCat
Нацыянальныя	Нарвэгія Гішпанія Францыя Зьвесткі НБФ Нямеччына Італія Ізраіль Фінляндыя Бэльгія ЗША Швэцыя Латвія Японія Чэхія Аўстралія Харватыя Нідэрлянды Польшча
Навуковыя	CiNii
Артысты	BRAHMS MusicBrainz
Асобы	Нямецкія біяграфіі Trove
Іншыя	SNAC IdRef