Meteorizm
Meteorizm | |
---|---|
XBT-10 | R |
MeSH | D005414 |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Meteorizm (yun. μετεωρισμός — şiş, köp) və ya flatulensiya, osturaq — bağırsaqlarda qazların həddindən artıq yığılması. Bu, şişkinlik, çox miqdarda həzm qazının çox miqdarda (“püskürücü”) ifrazı ilə özünü göstərir.
Ümumi məlumat
[redaktə | mənbəni redaktə et]Sağlam bir yetkin insanda mədə və bağırsaqlarda təxminən 1 litr qaz var ki, bu qazlar əsasən bağırsaq mikroflorasının mikroorqanizmlərinin həyati fəaliyyəti nəticəsində əmələ gəlir. Yetkin bir insanda defekasiya prosesində və əlavə olaraq gün ərzində bağırsaqdan normal olaraq 0,1-0,5 litr qaz xaric olur.
Meteorizmlə, çıxarılan qazın həcmi üç və ya daha çox litrə çata bilər. Sağlam insanlarda qaz qarışımının tərkibi aşağıdakı kimidir:
- azot N2 — 24—90 %;
- karbon qazı СО2 — 4,3—29 %;
- oksigen О2 — 0,1—23 %;
- hidrogen Н2 — 0,6—47 %;
- metan CH4 — 0—26 %;
həm də az miqdarda:
hidrogen sulfid H2S; ammonyak NH3; uçucu merkaptanlar[1].
Səbəbləri
[redaktə | mənbəni redaktə et]Qazın əmələ gəlməsinə karbohidratlı və lifli qidalar səbəb olabilir. Aşağıdakı səbəblər də bağırsaqlarda qaz sancılarının əmələ gəlməsinə səbəb olur:
- meyvələr
- tərəvəzlər
- kəpəkli taxıl məhsulları
- lobya və paxlakimilər
- qazlı içkilər
- sürətli yemək
- həzm sistemində pozumalar
- xronik bağırsaq xəstəlikləri
- sintetik qidalar
- rejimsiz qidalanma.[2]
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ Физиология человека Arxivləşdirilib 2009-06-23 at the Wayback Machine / Под. ред. В. М. Покровского, Г. Ф. Коротько. — М.: Медицина, 2007. — 656 с. — ISBN 5-225-04729-7.
- ↑ "Mədədə köp və qaz əlamətləri". 2022-09-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-09-16.