Valle de Broto

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

Valle de Broto
Anviasta d'a valle de Broto d'a puyada ta Fraixén. O lugar de Broto ye en o centro d'a imachen.
Administración
Estau
País	Aragón
Comarca	Sobrarbe
'
'
Cabecera	{{{cabecera}}}
Capital	Broto
Localidaz	{{{localidatz}}}
Chentilicio	{{{chentilicio}}}
Cheolochía
Acceso
Ríos	Río Ara
Largaria
Orientación	Norte-Sud
Cheolochía
Tipo
Macizo	Pireneus
Mapa

Esta fuella ye escrita en bergotés.

A valle de Broto (en aragonés estándard val de Broto^[1]) ya a valle que forma l'Ara mientres o suyo pasar por os municipios de Broto y a parte baixa de Torla, en l'extremo noroccidental d'a comarca de Sobrarbe. Ya considerada a tal dimpués que o río replague l'augua de l'Arazas, y asinas, pase ta Torla dimpués d'o puande d'os Navarros. D'o cabo aldo d'a cuenca mesma de l'Ara en dicen valle de Buixaruelo. O nombre d'a valle a ormino s'ha documentato como "Vallibroto" por contracción en o parlar autoctono.

Torla ya o nuclio de referencia d'o turismo d'a valle d'Ordesa y d'a parte occidental d'o Parque Nacional. Fincada en a parte mas anguasta d'a valle, a on que nomás i hai que dos barrangos que fayan a baixada d'O Mondiniero d'una mano y d'as Cutas por l'altra: Os barrangos de Lusarre y Cercurán.

A valle, que s'abre mas en a villa de Broto, prencipia de recibir afluyantes en iste lugar: de primeras o Sorrosal d'alto d'o Cotefablo, e dimpués o barrango d'o Furco que baixa dera Punta Trallata (por l'este) e ra Yosa dend'a valle d'Otal por l'ueste.

Os lugars d'Oto y Broto son compartindo agora a cabelera d'a namplación d'a valle, a on que son todas as tiarras de regano. Ista estructuración en forma de ribera s'ha feto de mantener p'abaixo ta o lugar de Saruiset, puasto a on que o río Chate i llega ta esembocar en l'Ara en as planas d'Ubiar. Istas planas son o producto de l'acomulación de l'antigua morrena glacial d'o Cuaternario que s'estendeba t'astí.

A Plana d'Ubiar ya un contino de viallos sedimentos emplegatos hoi pa fincas de regano, deviditas en cuatro fincas que son principals, d'o norte ta'l sud: Nerines, Xalzar, l'Ubiar y O Chuncar. En o centro de todas ellas se troba l'Ermita de Sant Chorche d'Ubiar y un centro d'interpretación d'oa fauna salvache d'os entornos.

En rematando as planas d'Ubiar, a valle de Broto tian atro anguasdamianto en o Recolón de Bollars, un meandre ta on que bi esaugua o barrango de Fornos y tamién d'a on que emprencipia a pista que puya ta Asín de Broto, o zaguero lugar d'o municipio ta o sud, y puasto d'a on que s'escomienza a Ribera de Fiscal.