Hygiene
D Higieene isch drfüü doo, ass me gsund blybt.
S Wort chunt vom Name vo der griechische Göttin vo der Gsundhäit, der Hygieia.
Was me cha mache
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Me muess druuf luege, bim Lääbe mit sorgfältigem Tue so wyt ass es goot Chrankete z vermyde. Das betrifft vil Berych:
- d Händ und dr Körper wäsche
- suuber schaffe mit em Ässe und i dr Chuchi
- ufbasse mit em Trinkwasser und mit em Abwasser
- sich vor asteckende Chrankete schütze, bsunders au zum Süüchine z vermyde.
Grad wenn öpper scho chrank worden isch oder sich verletzt het, muess me guet zuen em luege, ass dr gschwecht Körper nit mit no mee Chranketen agsteckt wird. Das isch i vilne Fäll im Spital gar nit eifach und bruucht e grossen Ufwand, öppe bi den Intensivstazioone. Offeni Wunde am Körper tuet me wäschen und desinfiziere vor der wytere Behandlig, und zu der medizinische Higieene ghöört au, d Gräät für d Versorgig vo de Paziänte steril z halte.
E grosse Schritt für en besseri öfentlichi Higeene isch es gsi, wo me sid em 19. Joorhundert d Versorgig vo de Stedt mit suberem Wasser und s Furtläite vom dräckigen Abwasser organisiert het. Erscht spoot im 20. Joorhundert isch denn au d Behandlig vom Abwasser i de Klääralaage uufcho.
Bim Produziere und em Handel vo Lääbensmittel isch d Higieene au öppis Wichtigs: me mues d Pflanze vor Chrankete schütze, d Plätz vo de Nutztier putze, d Gräät wo me bim Puure bruucht wäsche und d Verarbeitigsoort und Lagerplätz und d Transportmittel vo de Produkt suuber halte.
D Behörde vo der Lääbensmittelkontrolle müesse bsunders i de Chuchine vo de Wirtshüüser go luege, ob alles stimmt.
Lueg au
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Es isch aber z underscheide zwüsche de Massnahme vo der Higieene un der algemeine Suuberkäit.
Literatur
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Christian Conrad: Krankenhaushygiene damals und heute – was hat sich geändert? In: Hygiene und Medizin 29, 2004, S. 204 ff.
- Martin Illi, Geneviève Heller: Hygiene. In: Historisches Lexikon vo dr Schwiiz.