Wikipedia:Houptsyte

Schwäbisch

Griaß Godd älle midanand ond härzlich willkomma uf dr alemannischa Wikipedia!
D freia Enzyklopedi, wo älle midmacha kenned.

Artikel fenda

Artikel no Kategorie:
Alle Kategorie • Brauchtum • Essa ond Trinka • Geografi • Gschicht • Gsellschaft • Kunscht • Literatur • Musik • Natur • Person • Politik • Religion • Sport • Sproch • Technik• Verkehr • Wirtschaft • Wisseschaft

Themeportal: Regionale Artikel Alemanne Alemannisch Bade Bade-Wirttebärg Basel Elsass Freiburg Liachtastoi Schweiz Schwoba Vorarlberg
Geografi Gschicht Gsellschaft Kunscht Literatur Musik Natur Bolitik Religion Sport Sproch Technik Wisseschaft

Sonschtigs: Artikelindex vo A bis Z • Bsonders guade Artikel • Läsige Artikel • Artikel no Dialäkt • Audioufnahme vo Artikel • Ufnahme vo Dialektwerter • A Fabel en verschidne Dialekt ibersetza • Alemannischi Ortsnama • Alemannischi Diernama • Alemannischi Pflanzanama

D Alemannischa Wikipedia

D alemannischa Wikipedia isch a Enzyklopedi en de Dialäkt vom alemannischa Sprochraum, also vo dr Deitscha Schweiz, vom Elsaß, vo Liechtaschtoi, vo Oberbade, vom Schwobaland ond aus Vorarlberg ond Weschttirol.

D Enzyklopedi wächst durch d freiwillig Hilf vo älle, wo ebbes en erm Dialäkt beitrage welled. Älle Eiträg kenned von älle Leid gschriiba ond gändret werre. Älle send härzlich eiglade mitzmache. Brenged Eier Wisse ei, ond hälfed so mit, s Alemannisch z pfläge, ufzwärte ond z erhalte. D erschte Schritt send ganz oifach!

Wer mir vu dr Alemannischa Wikipedia send ond was mer welled, fendeschd in onserem Brofil.

D Inhalt vo dr Wikipedia derf frei kopiert ond verbroidet werra.

Bis heid sends bei dr alemannischa Wikipedia 30.864 Artikel.

Artikel vo dr Woch: Monte Verità

De Monte Verità ([ˈmonte veri'ta]; «Woret-Berg») isch e kulturgschichtlichs Ensemble und e 321 m höche Hoger oberhalb vo Ascona im Tessin.

Uf em Monte Verità isch ane 1900 e Naturhailastalt aaglait woore und isch hüt e Konferenz- und Tagigszentrum.

De Monte Verità isch ais vo de erste Zentre vo de moderne Alternativbiwegig, wo im uusgeende 19. Joorhundert uufchoo isch. Im iigeende 20. Joorhundert hend sich dai vili riichi Uusstiiger gfunde, bsundrigs Theosophe, Anthroposophe, Vegitarier, Pazifiste, Anarchiste. Vili wichtigi Chünstler, aber au Politiker hend e Verbindig zom Monte Verità ghaa, drunder au de Hermann Hesse oder de Hans Arp.

De Monte Verità het uursprüngli Monescia ghaisse und het ends 19. Jh. em Nationalroot Alfredo Pioda (1848–1909) ghört. Er isch e Theosoph gsii und het zäme mit de Grööfi Constance Wachtmeister (1838–1910) und em Franz Hartmann (1838–1912) plaanet dai s theosophisches Laiechloster Fraternitas („Brüederlichkait“) z gründe. De Plan isch aber nie uusgfüert woore. (…dr ganz Artikel lesa)

Friäre Artikel vu dr Woch:

Hosch gwisst ...

... dàss s Elsàss, àls Nochber, a Üsstellung-Pavillon uf dr Landesgartenschau Nèiburg àm Rhii 2022 ghàà hàt?
... dass der Buure-Tabak syt em Drissgjährige Chrieg z Euroba about wird?
... ass d Irène Schweizer zue dr Grinder*ne vum europäische Free Jazz zellt?
... dass Elegtromotorè hüt großflächig in Maschinnè, Automatè, Roboter, Spillzüüg, Huushaltsgrät, Elegtronikgrät, Fahrzüüg, Rasèmaajer, Krän usw. ygsetzt wörrèd?
... dàss dr Joseph Fritsch mìt 7 Joohra ìm Verain AS Fauteuil z’ Mìlhüüsa ààfànga hàt Handbike fààhra?
... dass de Zwäck vo der Associazione Augusta am Aafang hauptsächli dèè gsy isch, das mer hät wele s Walsertüütsch vo Issime, d Éischemtöitschu, am Läbe bhalte?

Alemannischa Nochrichte:

7. Februar 2025:
Jetzt auch auf Französisch: Unser Dialekt-Test weiss, woher Sie stammen (Tagesanzeiger)
6. Februar 2025:
Wie Religion unsere Sprache prägt (SRF)
31. Jänner 2025:
«Gùgg ììs» – Ja, auch das ist Berndeutsch! (SRF)
30. Jänner 2025:
30 Jahre mundartliches Frage-Antwort-Spiel (SRF)
28. Jänner 2025:
Wie hat sich die Schweizer Mundart in 30 Jahren verändert? (SRF)
26. Jänner 2025:
Der Dialekt als verbindendes Element (Die Oberbadische)

Mea Nochrichte uf Dialäkt-Neuigkeite

12. Februar

Kaiserhymne

0881: Dr oschtfränkisch Chenig Karl dr Dick wird vum Papscht Johannes VIII. zum Chaiser gchrent.
1713: Janitschare nämme no heftigem Widerstand dr 1709 noch eme Russlandfäldzug in s Osmanisch Rych uusgwichene schwedische Chenig Karl XII. fescht.
1797: D Kaiserhymne (Bild) vum Joseph Haydn wird mit em Text vum Lorenz Leopold Haschka am Geburtsdag vum Chaiser Franz II. in allne Wiener Theater ufgfiert.
1915: Dr elsässisch Komponischt Émile Waldteufel stirbt.
1971: Bhutan chunnt di voll Suveränitet vu Indien iber.