Wikipedia:Houptsyte

Schwyzerdütsch

Badisch

Elsassisch

Schwäbisch

Vorarlbergisch

Buschur un wìllkumma uf dr àlemànnischa Wikipedia!
D frei Enzyklopedi, wo àlla känna mìtmàche.

Àrtikel fìnde

Àrtikel noh Kàtegorie:
Àlle Kàtegorie • Brüüchtum • Ernährung • Geogràfi • Gschicht • Gsellschàft • Kunscht • Literàtür • Müsik • Nàtur • Person • Politik • Religion • Sport • Sproch • Technik • Verkehr • Wìrtschàft • Wìsseschàft

Themeportal: Regionàle Àrtikel Àlemànne Àlemànnisch Bade Bàde-Wirttebärg Basel Elsàss Friburg Liachtastei Schwiiz Schwoba Vorarlberg
Geogràfi Gschìcht Gsellschàft Kunscht Lìteràtür Müsik Nàtür Politik Religion Sport Sproch Technik Wìsseschàft

Sunschtigs: Àrtikelindex vu A bis Z • Bsunders güeta Àrtìkel • Lasige Àrtikel • Àrtìkel noh Dialekt • Audioufnàhme vu Àrtikel • Ufnàhme vu Dialektwerter • A Fàbel ìn verschìdne Dialekt ìwersetza • Àlemànnische Ortsnamme • Àlemànnische Diernamme • Àlemànnische Pflànzenamme

D Àlemànnischa Wikipedia

D àlemànnischa Wikipedia ìsch a Enzyklopedi ìn da Dialekta vum àlemànnischa Sprochrüüm, àlso vu dr ditscha Schwiz, vum Elsàss, vu Lìechtestei, vu Owerbàda, vum Schwowalànd un vu Vorarlberg.

D Enzyklopedi wàchst durch d frèiwìlliga Hìlf vu àlla, wo ebbis ìn ìhrem Dialekt wann bitràga. Àlla Itràga känna vu alla Bsuacher gschrìwa un gändert wara. Àlla sìn harzlig iglàda mìtz'màcha. Brìnga Èier Wìssa ii un halfa a so mìt, s Àlemànnischa z pflega, ufz'warta un z'erhàlta. D erschta Schrìtt sìn gànz eifàch!

Wer mìr vu dr Àlemànnischa Wikipedia sìn un wàs mìr wann, fìndsch ìn unserm Profil.

D Ìnhàlt vu dr Wikipedia därf frèi kopiart un verbreitet wara.

Bis jetz gìt's bi dr àlemànnischa Wikipedia 31.064 Àrtìkel.

Àrtìkel vu dr Wucha: Albrecht III. vo Öschtriich

Albrecht III. (* 1349/1350 ds Wien; † 29. August 1395 uf em Schloss Laxenburg, Nideröstriich), gnennt Albrecht mit em Zopf, Graf vo Habsburg (Albrecht VII.), isch Herzog vo Östriich (1365–95) gsi. Sis Sinnbild isch en Globus mit em Wahlspruch "Ni adspicit non adspicitur" gsi.

Dr Albrecht III. isch am 9. September 1349 oder 1350 uf d Welt cho, as Sohn vom Herzog Albrecht II. und dem sinere Gmahlin Johanna vo Pfirt, Tochter vom Graf Ulrich III. Die Ehe isch 15 Jahre chinderlos blibe, aber schliesslich häi si doch vier Söhn und zwei Töchtere becho.

Dr Albrecht II. het scho 1355 e habsburgischi Huusordnig erlo, noch dere d Söhn gmeinsam und gliichberechtigt d Regierigsgschäft hend füere müese. Wo er am 20. Juli 1358 gstorbe isch, het dr Ältischt, dr Rudolf IV., allei d Regierig übernoh, wil die drüü jüngere Söhn minderjöörig gsi si. 1364 het er sich entschlosse, di Rudolfinischi Huusordnig z erlo, wonach di habsburgische Länder gmeinsame Bsitz vo allne Brüeder gsi sind. Es Dokument, wo d Underschrifte vo allne drü Brüdere zeigt (dr zweitältischti, dr Friedrich III., isch scho 1362 gstorbe), isch dr berühemti Gründigsbrief vo dr Wiener Universität 1365. (…dr gànz Àrtìkel lasa)

Friahjera Àrtìkel vu dr Wucha:

Hàsch gwìsst ...

... dàss s Elsàss, àls Nochber, a Üsstellung-Pavillon uf dr Landesgartenschau Nèiburg àm Rhii 2022 ghàà hàt?
... dass der Buure-Tabak syt em Drissgjährige Chrieg z Euroba about wird?
... ass d Irène Schweizer zue dr Grinder*ne vum europäische Free Jazz zellt?
... dass Elegtromotorè hüt großflächig in Maschinnè, Automatè, Roboter, Spillzüüg, Huushaltsgrät, Elegtronikgrät, Fahrzüüg, Rasèmaajer, Krän usw. ygsetzt wörrèd?
... dàss dr Joseph Fritsch mìt 7 Joohra ìm Verain AS Fauteuil z’ Mìlhüüsa ààfànga hàt Handbike fààhra?
... dass de Zwäck vo der Associazione Augusta am Aafang hauptsächli dèè gsy isch, das mer hät wele s Walsertüütsch vo Issime, d Éischemtöitschu, am Läbe bhalte?

Àlemànnischa Nochrìchte:

13. April 2025:
Das Stapflehus in Weil am Rhein war Treffpunkt für alle Mundart-Fans (Badische Zeitung)
9. April 2025:
Dialekt soll an Schulen nun wertgeschätzt werden (Staatsanzeiger Baden-Württemberg)
8. April 2025:
DialektLänd: So will die Landesregierung baden-württembergische Dialekte fördern (SWR)
Baden-Württemberg wird „DialektLänd“ – SWR3Land startet „Dialektüre“ (SWR3)
Quiz: Wie gut verstehen Sie baden-württembergische Dialekte? (SWR)
Bitte mehr Schwäbisch schwätza: Der Dialekt soll zurück in die Schulen kehren (Schwäbische Zeitung)
Damit es ein für allemal klar ist: Wer Schwäbisch redet, ist nicht blöd (Schwäbische Zeitung)
Landesregierung stellt Dialektstrategie vor, will Mundarten bewahren und stärken (Reutlinger Generalanzeiger)
3. April 2025:
Das neue Oberwalliser Orts- und Flurnamenbuch (SRF)

Meh Nochrìchte uf Dialäkt-Neuigkeite

14. April

0754: Dr Frankechenig Pippin III. verspricht em Papscht Stephan II. Unterstitzig gege d Langobarde. Mit dr Pippinsche Schänkig lait er d territorial Grundlag fir dr Chilchestaat.
1950: Dr indisch Mystiker un Asket Ramana Maharshi stirbt.
1958: Am Stadttheater z Basel wird d burlesk Oper Titus Feuerfuchs oder Liebe, Tücke und Perücke vum Heinrich Sutermeister urufgfiert.
1994: D Kappelbruck (Bild) z Lozärn, wu im Augschte 1993 bi me Brand zerstert woren isch, wird noch ere viermonetige Widerufböu yygweit.