Rodolfo Graziani

Rodolfo Graziani (1940)

Maarskalk Rodolfo Graziani (Italiaanse uitspraak: [roˈdolfo ɡratˈtsjaːni]; 11 Augustus 1882, Filettino - 11 Januarie 1955) was 'n prominente Italiaanse militêre offisier in die Koninklike Italiaanse Leër (Regio Esercito) van Italië, veral bekend vir sy veldtogte in Afrika voor en tydens die Tweede Wêreldoorlog. Hy was 'n toegewyde fascis en was 'n sleutelfiguur in die Italiaanse Weermag tydens die bewind van Victor Emmanuel III.

Graziani het 'n belangrike rol gespeel in die konsolidasie en uitbreiding van die ryk van Italië gedurende die 1920's en 1930's, eers in Libië en daarna in Ethiopië. Hy het berug geraak vir ongenaakbare onderdrukkende maatreëls, soos die gebruik van konsentrasiekampe, wat talle burgerlike sterftes veroorsaak het, en vir uiterste maatreëls wat teen die inheemse verset getref is, soos die ophang van Omar Mukhtar.

In Februarie 1937, na 'n sluipmoordpoging op hom tydens 'n seremonie in Addis Abeba, het Graziani 'n tydperk van wrede vergelding, nou bekend as Yekatit 12, toegestaan. Kort nadat Italië tot die Tweede Wêreldoorlog toegetree het, het hy na Libië teruggekeer as die bevelvoerder van die troepe in die Italiaanse Noord-Afrika, maar het gevlug na 'n Britse offensief sy magte tydens Operation Compass in 1940-41 verpletter het.

Tydens die staatsgreep op 25 Julie 1943, was hy die enigste Italiaanse maarskalk wat aan Mussolini lojaal gebly het en is as die Minister van Verdediging van die Italiaanse Sosiale Republiek aangewys. Hy het bevel oor sy leër behou en vir die res van die oorlog na aktiewe diens teen die Geallieerdes teruggekeer.

Graziani is nooit deur die Verenigde Nasies se oorlogsmisdade-kommissie vervolg nie; hy is op die lys van Italianers wat vir oorlogsmisdade vervolg kan word geplaas, maar Italië en Brittanje het Ethiopiese pogings om hom te laat verhoor teengestaan ná die oorlog. In 1948 het 'n Italiaanse hof hom tot 19 jaar gevangenisstraf gevonnis vir sy samewerking met die Nazi's, maar hy is vrygelaat nadat hy slegs vier maande uitgedien het.

Eksterne skakels

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Rodolfo Graziani.