Gaan na inhoud

Popmusiek

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Popmusiek is 'n genre van populêre musiek wat ontstaan het in sy moderne vorm in die VSA en die Verenigde Koninkryk gedurende die middel-1950's.[1] Die terme "populêre musiek" en "popmusiek" is dikwels afwisselend gebruik, hoewel die eersgenoemde al die musiek beskryf wat gewild is en sluit verskillende style in. "Pop" en "rock" was min of meer sinonieme terme tot in die laat 1960's, toe hulle baie ver van mekaar wegbeweeg het.

Hoewel baie van die musiek wat op treffersparades verskyn, as popmusiek beskou word, word die genre eintlik volgens ander eienskappe gedefinieer. Popmusiek leen dikwels elemente van ander style soos stedelike kontemporêr, dans, rock, Latynse musiek, en country-musiek; nietemin is daar baie belangrike elemente wat popmusiek definieer. Die identifisering van faktore sluit gewoonlik kort tot medium-lengte liedjies in wat in 'n basiese formaat geskryf is (dikwels die vers-refrein struktuur), sowel as die algemene gebruik van herhalende koorgedeeltes, melodiese musiek en aanvangsfrases.

Definisies en etimologie

[wysig | wysig bron]
Die 1960's die Britse Inval was 'n tydperk toe die VSA treffersparade oorval is met Britse uitvoerings soos The Beatles (foto 1964).

David Hatch en Stephen Millward definieer popmusiek as "'n liggaam van musiek wat onderskei kan word van die gewilde, jazz en folkmusiek".[2] Volgens Pete Seeger, is popmusiek "professionele musiek wat trek op beide folkmusiek en beeldende kunste- musiek". Hoewel popmusiek beskou word as net die treffers op die treffersparade, is daar wel popmusiek wat minder bekend ook is. Die treffersparade bevat liedjies uit 'n verskeidenheid van bronne, insluitend klassieke, jazz en rock. Popmusiek word gesien as 'n genre en ontwikkel afsonderlik.[3] Daarom kan die term "popmusiek" gebruik word om 'n afsonderlike genre te beskryf, of wanneer daar verwys word na enkelsnitte wat gewild is onder tieners of om 'n onderskeid te tref tussen wat rock en popmusiek behels.[1][5]

Popmusiek ontwikkel voortdurend en saam daarmee ook die definisie van wat popmusiek is. Volgens die musiekskrywer, Bill Lam, word populêre musiek gedefineer as "die musiek sedert industrialisering in die 1800's wat die meeste in lyn is met die smaak en belange van die stedelike middelklasgroep."[6] Die term "popliedjie" is die eerste keer gebruik in 1926, in die sin van 'n stuk van musiek.[7] Hatch en Millward dui daarop dat baie van die gebeure in die geskiedenis van die opname in die 1920's gesien kan word as die geboorte van die moderne popmusiek industrie, insluitend in die country, blues, en hillbilly musiek.[8]

Die Oxford Woordeboek van Musiek bepaal dat die term "pop" verwys na musiek wat uitgevoer word deur kunstenaars soos The Rolling Stones (hier uitgebeeld in 'n 2006 uitvoering).

Volgens die webwerf van The New Grove Dictionary of Music and Musicians, het die term popmusiek ontstaan in Brittanje in die middel van die 1950's as 'n beskrywing vir rock en roll en die nuwe jeugmusiek wat dit beïnvloed het.[9] The Oxford Dictionary of Music meld dat, terwyl popmusiek se vroeë betekenis verwys het na 'n wye gehoor sedert die laat 1950's, het popmusiek egter later meer bekend geword as nie-klassieke musiek, gewoonlik in liedjies uitgebeeld soos dié van The Beatles, The Rolling Stones, ABBA ensovoorts.[10] Grove Musiek Online bepaal ook dat "[...] in die vroeë 1960's, [die term] popmusiek terminologies meegeding het met klopmusiek [in Engeland], terwyl die dekking in die Verenigde State van Amerika oorvleuel het met rock en roll (en tans is dit steeds die geval)".

Vanaf ongeveer 1967 is die term popmusiek toenemend gebruik in opposisie tot die term rock musiek.[11] Terwyl die rock-genre strewe na egtheid en 'n uitbreiding van die moontlikhede van populêre musiek, is popmusiek meer kommersieël en toeganklik van aard.[12] Volgens die Britse musikoloog, Simon Frith, word popmusiek vervaardig as 'n kwessie van ondernemingsgees, eerder as kuns en is ontwerp om in almal se smaak te val. Frith voeg by dat die enigste beduidende ambisie agter popmusiek wins en kommersiële beloning is en dat dit in musiekterme eintlik baie konserwatief is. Popmusiek word verskaf en dit vloei van bo af (radioprogramme, konserte en platemaatskappye) eerder as van onder af en word professioneel vervaardig en verpak.[1]

Eienskappe

[wysig | wysig bron]
Elvis Presley

Volgens Frith is die eienskappe van popmusiek ten doel om die breë publiek te betrek, eerder as 'n sub-kultuur of ideologie en om eerder klem op vakmanskap te plaas as formele artistieke eienskappe.[1] Die musiekgeleerde Timoteus Warner, het gesê dit het gewoonlik 'n klem op die opname, produksie en tegnologie, eerder as op lewendige uitvoerings; 'n neiging om oor bestaande tendense te besin eerder as om deel te wees van progressiewe ontwikkelings; en het ook ten doel om gehore aan te moedig om te dans en gebruik dans-georiënteerde ritmes.[12] Die belangrikste medium van popmusiek is die lied, dikwels tussen twee en 'n half en drie en 'n half minute in lengte, oor die algemeen gekenmerk deur 'n konsekwente en opvallende ritmiese element, 'n hoofstroom-styl en 'n eenvoudige tradisionele struktuur.[13] Algemene variante sluit die vers-refrein vorm en die twee-en-dertig-balk vorm in, met 'n fokus op die melodieë, slim invalshoeke en 'n koor wat melodies kontrasteer met die ritme en harmonie van die vers.[14] Die ritme en die melodieë is geneig om eenvoudig te wees, met 'n beperkte harmoniese begeleiding.[15] Die lirieke van moderne popliedjies fokus tipies op eenvoudige temas – dikwels liefde en romantiese verhoudings – hoewel daar uitsonderings is.[1]

Ontwikkeling en invloed

[wysig | wysig bron]

Tegnologie en media

[wysig | wysig bron]

In die 1940's het verbeterde mikrofoonontwerpe toegelaat om 'n meer intieme sangstyl te bied en tien of twintig jaar later was goedkoper en meer duursame 45 rpm plate vir enkelsnitte beskikbaar. Dit het 'n revolusionêre gevolg gehad op die manier waarop popmusiek versprei is; dit het bygedra om popmusiek te help beweeg na plate/radio/film en kunstenaars het in sterre ontaard.[16] Nog 'n tegnologiese verandering was die wydverspreide beskikbaarheid van televisie in die 1950's; met televisieoptredes, het popsterre 'n visuele teenwoordigheid gehandhaaf. In die 1960's het die bekendstelling van 'n goedkoop, draagbare transistorradio beteken dat tieners in die ontwikkelde wêreld kon luister na musiek buite hul huise. Teen die vroeë 1980's was die bevordering van popmusiek grootliks beïnvloed deur die opkoms van musiektelevisie-kanale soos MTV, wat ten gunste van die kunstenaars soos Michael Jackson en Madonna was, wat 'n sterk visuele aantrekkingskrag gehad het.

Vanaf die 1960's kon meer as een snit op 'n plaat opgeneem word en vanaf die 1980's kon snitte digitaal verwerk word; hierdie vooruitgang het popmusiek verder gewild gemaak.[1] Gedurende die middel-1960's het popmusiek herhaalde aanslae in nuwe klanke, style en tegnieke gemaak wat luisteraars geïnspireer het. Die woord "progressief" was dikwels gebruik en daar was gepoog om elke nuwe lied as 'n "vordering" te sien op die vorige een. Musiekkritikus Simon Reynolds, skryf dat aan die begin van 1967 daar 'n verdeling gekom het tussen "progressiewe" popmusiek en "treffersparade popmusiek", die skeiding was ook oor die algemeen tussen meisies en seuns, middelklas en werkersklas.

Die laaste helfte van die 20ste eeu sluit in 'n grootskaalse tendens in die Amerikaanse kultuur waarin die grense tussen kuns en popmusiek toenemend vervaag het. Tussen 1950 en 1970, was daar 'n debat van pop teenoor kuns. Sedertdien het sekere musiekpublikasies die musiek omhels, die tendens is verwys na as "poptimisme".[17]

Stilistiese evolusie

[wysig | wysig bron]
Nancy Sinatra

Dwarsdeur sy ontwikkeling het popmusiek invloede geabsorbeer van ander genres van gewilde musiek. Vroeë popmusiek was gesetel op die sentimentele ballade, het sy vokale harmoniese invloede van gospelmusiek gekry, instrumente van jazz en rockmusiek is gebruik, orkeste van klassieke musiek en tempo van dansmusiek was duidelik, met 'n elektroniese musiekagtergrond en ritmiese elemente van hip-hop musiek en gedeeltes van kletsrym was alles deel van hierdie genre.[1] In 2016 het 'n studie van Scientific Reports meer as 464 000 opnames bestudeer van populêre musiek tussen 1955 en 2010 en gevind dat sedert die 1960's, popmusiek 'n mindere verskeidenheid toonhoogtes en progressie toon, die musiek het harder begin word, minder diverse tegnieke met opnames en klank.[18] Scientific American se John Matson berig dat hierdie "blyk om te ondersteun die gewilde anekdotiese waarneming dat popmusiek van weleer "beter" is, of ten minste meer gevarieerd, as vandag se top-40 treffers". Maar hy het ook opgemerk dat die studie dalk nie heeltemal verteenwoordigend was van die pop in elke geslag nie.[19]

In die 1960's het die meerderheid van die hoofstroompopmusiek in twee kategorieë geval: kitaar, trom en basgroepe of sangers gerugsteun deur 'n tradisionele orkes.[20] Sedert vroeg in dié dekade, was dit algemeen vir popvervaardigers, liedjieskrywers, en ingenieurs om vrylik te eksperimenteer met musikale vorme, orkeste, weergalming, en ander klank-effekte. Sommige van die bekendste voorbeelde is Phil Spector se Wall of Sound en Joe Meek se gebruik van tuisgemaakte elektroniese klankeffekte vir tonele soos The Tornados. Op dieselfde tyd het popmusiek op die radio weggeskuif van verfynde Tin Pan Alley na meer eksentrieke liedjieskryf en rock kitaar, simfoniese snare, en horings gespeel deur groepe wat behoorlik daarvoor toegerus was om in ateljees op te neem. 'n Studie in 2019 wat deur die Universiteit van New York gedoen is, waar 643 deelnemers moes uitwys hoe gewild 'n popliedjie is, het liedjies van die 1960's getoon as die liedjies wat die beste onthou word, teenoor liedjies vanaf die jare 2000 tot 2015.[21]

Internasionale verspreiding

[wysig | wysig bron]

The story of pop music is largely the story of the intertwining pop culture of the United States and the United Kingdom in the postwar era.

“
”
 — Bob Stanley[22]

Popmusiek is oorheers deur die Amerikaners en (vanaf die middel-1960's) die Britse musiekbedrywe, wie se invloed popmusiek in 'n internasionale monokultuur omskep het, maar die meeste streke en lande het hul eie vorm van popmusiek, soms word plaaslike weergawes vervaardig van breër tendense met plaaslike eienskappe.[23] Sommige van hierdie tendense (byvoorbeeld Europop) het 'n beduidende impak op die ontwikkeling van die genre.[24]

Volgens Grove Musiek Online, het Westerse popstyle regoor die wêreld versprei en dit word deur plaaslik aangepas in elke land om by verskillende kulture aan te pas.[25] Sommige nie-Westerse lande, soos Japan, het 'n vooruitstrewende popmusiekindustrie, die meeste van dit is gewy aan die Westerse-styl pop. Die verspreiding van dié popmusiek is onder andere geïnterpreteer as verteenwoordigend van die prosesse van homogenisering, modernisering, kreatiewe aanwending, kulturele imperialisme, of 'n meer algemene proses van globalisering.

Sien ook

[wysig | wysig bron]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 S. Frith, W. Straw, and J. Street, eds, The Cambridge Companion to Pop and Rock (Cambridge: Cambridge University Press), ISBN 0-521-55660-0, pp. 95–105.
  2. ↑ D. Hatch and S. Millward, From Blues to Rock: an Analytical History of Pop Music (Manchester: Manchester University Press, 1987), ISBN 0-7190-1489-1, p. 1.
  3. ↑ R. Serge Denisoff and William L. Schurk, Tarnished Gold: the Record Industry Revisited (New Brunswick, NJ: Transaction Publishers, 3rd edn., 1986), ISBN 0-88738-618-0, pp. 2–3.
  4. ↑ Moore, Allan F. (2016). Song Means: Analysing and Interpreting Recorded Popular Song. Routledge. ISBN 978-1-317-05265-4. {{cite book}}: Ongeldige |ref=harv (hulp)
  5. ↑ Musicologist Allan Moore surmises that the term "pop music" itself may have been popularized by Pop art.[4]
  6. ↑ Lamb, Bill (29 September 2018). "What Is Pop Music?". ThoughtCo. (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 17 April 2019.
  7. ↑ J. Simpson and E. Weiner, Oxford English Dictionary(Oxford: Oxford University Press, 1989). ISBN 0-19-861186-2, cf. pop.
  8. ↑ D. Hatch and S. Millward, From Blues to Rock: an Analytical History of Pop Music, ISBN 0-7190-1489-1, p. 49.
  9. ↑ R. Middleton, et al., "Pop", Grove music online, retrieved 14 March 2010. (abonnement vereis) Geargiveer op Wayback Machine
  10. ↑ "Pop", The Oxford Dictionary of Music, besoek 9 Maart 2010 Geargiveer op Wayback Machine
  11. ↑ Kenneth Gloag in The Oxford Companion to Music (Oxford: Oxford University Press, 2001), ISBN 0-19-866212-2, p. 983.
  12. ↑ 12,0 12,1 T. Warner, Pop Music: Technology and Creativity: Trevor Horn and the Digital Revolution (Aldershot: Ashgate, 2003), ISBN 0-7546-3132-X, pp. 3–4.
  13. ↑ W. Everett, Expression in Pop-rock Music: A Collection of Critical and Analytical Essays (London: Taylor & Francis, 2000), p. 272.
  14. ↑ J. Shepherd, Continuum Encyclopedia of Popular Music of the World: Performance and production (Continuum, 2003), p. 508.
  15. ↑ V. Kramarz, The Pop Formulas: Harmonic Tools of the Hit Makers (Mel Bay Publications, 2007), p. 61.
  16. ↑ D. Buckley, "Pop" "II. Implications of technology", Grove Music Online, retrieved 15 March 2010.
  17. ↑ Loss, Robert (10 Augustus 2015). "No Apologies: A Critique of the Rockist v. Poptimist Paradigm". PopMatters (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 19 Oktober 2017.
  18. ↑ "Measuring the Evolution of Contemporary Western Popular Music". Scientific Reports. 2: 521. 2012. doi:10.1038/srep00521.
  19. ↑ John Matson, "Is Pop Music Evolving, or Is It Just Getting Louder?", Scientific American, 26 July 2012. Retrieved 30 March 2016
  20. ↑ "Making Arrangements—A Rough Guide To Song Construction & Arrangement, Part 1". Sound on Sound (in Engels). Oktober 1997. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 8 Mei 2014. Besoek op 8 Mei 2014.
  21. ↑ "The greatest decade for pop music has been revealed (according to science)". Smooth (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 31 Maart 2019. Besoek op 31 Maart 2019.
  22. ↑ Christgau, Robert (2014). "Anti-Rockism's Hall of Fame". The Barnes & Noble Review (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 Desember 2019. Besoek op 18 Augustus 2015.
  23. ↑ J. Kun, Audiotopia: Music, Race, and America (Berkeley, CA: University of California Press, 2005), ISBN 0-520-24424-9, p. 201.
  24. ↑ "Star profiles" in S. Frith, W. Straw and J. Street, The Cambridge Companion to Pop and Rock (Cambridge University Press, 2001), ISBN 0-521-55660-0, pp. 199–200.
  25. ↑ P. Manuel, "Pop. Non-Western cultures 1. Global dissemination", Grove Music Online, besoek 14 Maart 2010.

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Popmusiek&oldid=2668497"