Kortryk

Kortryk, Kortrik uutsproake ₊^? of Kortriek uutsproake ₊^? (Nederlands: Kortrijk) ès 'n West-Vloamse stad die geleegn es hêel in 't zûdwèsten van de provincie. Kortryk lig an de Leie, die doar spletst in 2 dêlen en voars were tôpekomt om een eilandje te vormn (Buda) middn 't centrum. Vanuut Kortryk vertrekt der wok ne voart noa de Skelde: het Kanoal Kortryk-Bossut.

Stad Kortryk

Liggienge binn het arroundissement Kortryk in de provincie West-Vloandern
Geografie
Gewest	Vloandern
Provincie	West-Vloandern
Arroundissement	Kortryk
Liggienge	{{{nb}}} NB {{{ol}}} OL
Coördinoatn	50°49′NB 3°15′OL
Ippervlak	80,03 km²
Inweuners (Bron: NIS)
Inweuners – Vintn – Vrouwn – Bevolkiengsdichtheid	76.265 (01/01/2018) 49,16% 50,84% 953,07 inw./km²
Leeftydsipbouw 0–17 joar 18–64 joar 65 joar en ouder	(01/01/2013) 19,16% 60,44% 20,40%
Buutnlanders	7,96% (01/01/2018)
Weirklôoseidsgroad	6,51% (01/10/2018)
Polletiek
Burgemêester	Vincent Van Quickenborne (Team Burgemeester, Open VLD)
Coaliesje	Team Burgemeester, N-VA, Sp.a
Zetels Team Burgemeester CD&V Sp.a Vlaams Belang N-VA Groen	41 (2019-24) 15 7 6 5 4 4
Dêelgemêentn me postcode
Postcode	Dêelgemêente
8500 8501 8501 8510 8510 8510 8510 8511	Kortryk Bissegem Eule Bellegem Koeigem Marke Rollegem Oalbeke
And're info
Zonenummer	056
Poliesjezone	{{{polz}}}
Webadres	www.kortrijk.be

Dit artikel es geschreevn in 't Kortryks, en da zou best ozô bluuvn.

De stad es tegelik via de weug (E17, E403 en A19) of me den tring goe bereikboar (statie van Kortryk). Der es ôok een ringboane rond, de R8, bereikboar via 't originele Ei van Kortryk vanof de E17.

Dêelgemêentn

#	Noame	ippervlak (km²)	Bevolkienge (31/12/2007)
I	Kortrik	22,38	40.089
II	Eule	11,69	10.280
III	Bissegem	3,44	5.533
IV	Marke	8,22	7.882
V	Oalbeke	7,17	2.953
VI	Rollegem	8,47	2.765
VII	Bellegem	13,98	3.691
VIII	Koeigem	4,79	791

De gemêente Kortrik grenst an de volgende gemêentn en dorpn:

Kortrik, dêelgemêentn en gebeurs. De gele gebiedn zyn bebouwde kernn.

a. Kuurne
b. Oarelbeke
c. Zwevegem
d. Sen-Nis
e. Spiere
f. Dottenys
g. Lowiengn
h. Muskroen
i. Rekkem
j. Lauwe
k. Wevelgem
l. Gullegem
m. Wienkel
n. Lendlee, mè plekke Sente (Sint-Katharina)

Geskiedenisse

Kortryk es gekend vanut de Rominse periode, toen da de vicus Cortoriacum ip het kruspunt van de heirboane va Keuln noo Boulogne-sur-Mer en de heirboane van Dôornik noo Oudnburg lag.

In de 9de êeuwe eit Boudewyn den Kletsn, Groaf va Vloandern Kortryk versterkt teegn de Nôormann'n. In 1071 es Kortryk de ôofplekke gekoomn van een kasselry. In 1190 kreeg et stadsrecht'n die neregeskreevn zyn in een keure.

In de dertiend' eeuwe eit Filips August de stad verwoest omda zyne teegnstander, Ferrand van Portugal em verskanst oa in Kortryk. Achter die periode es de goud'n tyd va Kortryk begonnen, me de ipkomste van het loak'n en et linn'n.

Ip 11 juli 1302 vond doa de Guld'nspoornslag platse; de Franske vocht'n teegn de Vloamingn en èn dr verloorn.

De recente economiske geskiedenisse van Kortryk es surtoe verbond'n met 't textiel, mêerbepoald met 't Vlas. In de 19de êeuwe wos de Leie e belangryke skoakel in da proces, omdat doarin 't Vlas gerôot weird. Tot ip vandoage vin je nog veel textielindustrie in en rond Kortryk, moa de secteur es ier ôok zêre an't inkrempen.

Bezienswoardigheedn

Kykt noa Bouwkundig erfgoed in Kortryk

Kortryk èit een oantal bezienswoardigeedn lik de Broeltoorns, 't Begynof, 't Baggaertsof, 't stadus, de Belfort toorn ('t Halletoorntje in 't Kortryks), 't Vlasmuseum...

D'ôofdkerke es de Sent-Moartnskèirke, e gotische hallenkèirke uut 1300. D'Ouze-Lieve-Vrouwekèirke uut de 13e eeuw es en upmerkelik gebouw met een boeiend interieur en e styf bewoogn verlêen.

De stad oat ôok de êeste verkêersvrye wienkelstroate van 't land: de Korte Stêenstroate (1962). Loater zyn der nog andere winkelstroatn bygekoomn lik de Lange Stêenstroate en sins kort't shoppingcenter K in Kortrijk.

De latste joaren zyn der veel inspanniengn gedoan om de stad een nieuw imago aan te meetn: êen van de latste verwezenlikkiengn is de skateramp, an de nieuwe groeningebrugge (vo d'oedere Kortrikzoanen: kromme Lèiren's brugge). De verbreedinge van de Leie gôa overigens ôok gepaard me de bouw van zeven gansch nieuwe bruggen.

Kortryk eit ôok een hallncomplex (Kortrijk Xpo), woar dat er veel internationoale evenementn (lik Busworld) zyn. En oaje u ne kêe joengk wil voeln moeje noa 't stroatje, vôoral noa den Trap, mo der is wok 't Hooge en de Vlasmart.

Fêestn

Êen van de bekênste fêestn in Kortryk zyn de Sienksefêestn, gelik dat de noame zegt goan ze deure bist 't sienkseweekend. Rond Poasen stoat er ôok een grôte fôre in Kortryk, overtyd wos ze zelfs de grôtste van België.

Spôr

De grôotste voetbolploeg van de stad es KV Kortrijk.

Inweuners

Kortryk eit een aantal dêelgemêenten gelik Bellegem, Eule, Bissegem, Marke, Rollegem, Koeigem, Oalbeke...

Der weunn mêer dan 70.000 minsn in Kortryk. Een poar doarvan zyn gekend in hêel België:

Richard Acke: architect
Adelheid Byttebier: geboorn in Kortryk, ipgegroeid in Gullegem moa nu utgeweekn noo Brussel
Balthazar: muzikgroep
Brigitte Becue: (ex-)zwemster
Ignace Crombé: organisator van Miss Belgian Beauty
Maurice De Bevere, alias Morris, de têkeneire va Lucky Luke
Stefaan De Clerck: polletieker
Ann Demeulemeester: modeontwerpster
Philippe Despriet: istoricus, archeoloog, skryver, specialist over Frans-Vloandern
Baronesse Mia Doornaert: journaliste
Monique Gheysens: modeontwerpster
François Glorieux: pianist, componist, dirigent,...
Goose: muzikgroepke
Ozark Henry of Piet Goddaer: zanger
Chris Lomme: actrice
Jan Palfijn: utvinder van de verlostange
Lodewyk Roose: kunstskilder
Roelant Savery: kunstskilder, in Kortryk gebôorn, mor ol vroeg me zyn ouders nor Utrecht veruusd
Martine Tanghe: nieuwslezeresse
Johny Turbo of Ivan Carlier: volkszanger
Vincent Van Quickenborne: polletieker en burgemêester
Wouter Vermeersch: polletieker
Amenra: muzikgroepke

Polletiek

Van 2000 tot 2006 wos de CD&V tôpe me de SP.a an de macht. Doavoiren einze da oltid ollêne gedoan. Achter de gemêenteroadsverkiezingn van 2006 wisselde de CD&V van partner. De Open VLD kwam in de plekke van de SP.a. De gemêenteroad telt 41 leedn, een aantal noamn zyn Stefaan De Clerck, ondertusken minister van zuustiesie, Jean de Béthune (ongekrwonden burgemêester van Marke), Vincent Van Quickenborne, Wout Maddens (nu wok skepen), Koen Byttebier, Lieven Lybeer, dee den burgemjester vervang, Philippe De Coene, Bart Caron (met jén erre) en Cathy Matthieu van de groene.

Onderwys

Kortryk eit de ênigste universiteit van West-Vloandern, de KULAK. Tes en ofdêlinge van de KULeuven, me allêne moa Bachelorstudent'n (die achter êen, twêe of (de dokteurs) drie joar mêestal noa Leuven trekk'n). Toch goan der vele studenten ut de streke noa Gent vôo te studeern. Der zyn wok een grôot oantal ôogeskolen Howest en KATHO. Ti wok den enigsten stad in België daj DAE kun goan studeern.

Toale

Het eutstervend oude dialect va Kortryk is typiesk moa nie zôo gemaklik te bekenn en verzekers ofkomstig van de sjieke fransklappende boerzoisie in de vôrige êeuwe. 't Mêest ipvollende es et mêer pedante klappen en de g woar datter en bitje van de k in deure klienkt, lik dannen franstoaligen de gy (gij) zoet' eutspreken. Ne Kortrykzoan goa ôok straf de k benoadrukken, vb typieske en tusken (tussen). T's en d's an't ende vergeetn ze mêestndêel: "An de pos ston nen on me bloe an zinne poa"