İçeriğe atla

Ağırlık

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Ağırlık, bir cisme uygulanan kütleçekim kuvvetidir. Ağırlığın birimi newton'dur ve simgesi 'N' olarak gösterilir. Bir kiloluk bir cisim dünyada yaklaşık 9,8 Newtondur. Ölçü aracı dinamometredir. Kütleçekim kuvveti, çekim merkezinden uzaklaştıkça azalacağından Dünya'nın geoit şeklinden dolayı kutuplara gidildikçe artar, ekvatora gidildikçe azalır. (Kutuplar Yarıçapı:6357 km. Ekvator Yarıçapı: 6378 km.) .

Ağırlığın yönü yerçekimi kuvvetinin yönündedir. Bu neden dolayı bazı kitaplar Ağırlık kuvvetini vektörel bir ölçü olarak tanımlarken bazıları sadece kuvvetin büyüklüğünü düşünerek skaler olarak tanımlar.

Ağırlık merkezi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kütleçekimi bir cismi oluşturan her parçaya ayrı ayrı etki eder, hepsi teker teker hesaplanamayacağından Klasik mekanikte cismin tüm ağırlığı tek bir noktadaymış gibi kabul edilir. Bu merkezin konumu, cismi oluşturan tüm noktalardaki ağırlık kuvvetlerinin ağırlıklı ortalaması ile bulunur. Kütle merkezinden farklı olarak cismin aşağı kısmı gezegene daha yakında olduğundan ağırlık merkezi, kütle merkezinden çok az da olsa daha aşağıdadır. Bu fark dünyadaki en uzun kule olan Burç Halife'de 0,1 milimetreden azdır.[1]

Ağırlık merkezinin bilinmesi, cisimlerin denge hallerini ve çeşitli yapıtların devrilmeden durabilmelerinin sağlanmasında yardımcı olur.

Yerçekimi ivmesi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir cismin ağırlığı, bulunduğu gezegenin ona ettiği kütleçekim kuvvetidir. Bu kütleçekim kuvveti, gezegenin kütlesi ve cismin kütlesinin çarpımına bağlı olduğundan ve ivme, kütle ile ters orantılı olduğundan cismin gezegene doğru ivmesi, cismin kendi kütlesine bağlı olmaz. Cisme bağlı olmayan bu ivmeye gezegenin yerçekimi ivmesi denir ve 'g' ile gösterilir. Bu sayede ağırlık daha basit bir yolla kütle ile yerçekimi ivmesinin çarpımı ile bulunabilir. Bundan başka merkezkaç kuvvetinin etkisiyle de cisimlerin ağırlıkları değişebilir. Merkezkaç kuvveti cismin kütlesinin açısal hızın karesi ve yarıçapla çarpılmasıyla bulunur.

Kütlesi 1 kg olan bir cisim
1 kg'lık kütlenin ağırlığı Paris'te 9,81 N alınırsa
  • Ekvator'da 9,78 N
  • Kutuplarda 9,83 N
  • İstanbul'da 9,80 N
  • Ankara'da 9,78 N
  • Antalya'da 9,78 N ölçülür.
  1. ^ "/johnvagabondscience.wordpress.com". 20 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2021.