İçeriğe atla

Zeved habat

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(İsim koyma sayfasından yönlendirildi)
        

Sefaradlarca Zeved habat (veya Zebed habat) Aşkenazlarca Simhat bat denen Yahudilikte yeni doğan kız çocuklarına isim koyma törenidir.

İsim koymanın tarihçesi

[değiştir | kaynağı değiştir]

İsrailli Tutucu haham David Golinkin Mişna ve Talmud'da ismin ne zaman konulmasıyla ilgili hükümlerin bulunmadığını dile getirir.[1]

Orta çağda bir hafta süren bu törene kız bebekler için Şavua Habat (Kızın haftası) erkek bebekler içinse Şavua Haben (Oğulun haftası) denirdi. Nahmanides'e göre eğer bir kişi hem Şavua Habat'a hem de Şavua Haben'e davet edilirse kişi Şavua Haben'i tercih etmelidir.[1]

Orta Çağ'ın başlangıcında Alman Yahudi cemaatleri bu töreni hem kız hem erkek çocukları için düzenleyip buna Hollekreisch derlerdi. Erkek çocukların isimleri sünnet'te verildiği için zamanla erkek çocukları için düzenlen isim koyma töreni önemini yitirip kayboldu.

Sefarad töreni: Zeved Habat

[değiştir | kaynağı değiştir]

Zeved Habat töreni, kız çocukları doğduktan sonra bir ay içinde sinagogda veya evde haham veya hazan önderliğinde gerçekleştirilir. Törende anne dünyaya getirdiği bebek için şükranlarını sunar ve Ketuvim'den Ezgiler Ezgisi 2:14 (ilk kız çocuğuysa "9 Ezgiler Ezgisi 6"9)'u okur. İsim koyma duası Mi Şeberakh okunur.

Mi Şeberakh duası

[değiştir | kaynağı değiştir]

İbranice:

מִי שֶׁבֵּרַךְ (אִמּוֹתֵינוּ) שָׂרָה וְרִבְקָה. רָחֵל וְלֵאָה. וּמִרְיָם הַנְּבִיאָה וַאֲבִיגַיִל. וְאֶסְתֵּר הַמַּלְכָּה בַּת אֲבִיחַיִל. הוּא יְבָרֵךְ אֶת הַיַּלְדָּה הַנְּעִימָה הַזּאת. וְיִקָּרֵא שְׁמָהּ (בְּיִשְׂרָאֵל) [...]. בְּמַזַּל טוֹב וּבְשַׁעַת בְּרָכָה. וִיגַדְּלֶהָ בִּבְרִיאוּת שָׁלוֹם וּמְנוּחָה. וִיזַכֶּה לְאָבִיהָ וּלְאִמָּהּ לִרְאוֹת בְּשִׂמְחָתָהּ וּבְחֻפָּתָהּ. בְּבָנִים זְכָרִים. עשֶׁר וְכָבוֹד. דְּשֵׁנִים וְרַעֲנַנִּים יְנוּבוּן בְּשֵׂיבָה. וְכֵן יְהִי רָצוֹן וְנאמַר אָמֵן׃

Okunuşu:

"Mi şeberakh (imoteynu) Sara ve Rivka, Rahel ve Leah, U'Miryam Hanavia Ve Avigail ve Ester HaMalkha bat Avihail, Hu Yebarakh et hayalda hanima azot, Veyikra şemu (beYisrael) ...[İsim] bemazal tov uvşaat berakha, vigadlea bivriut şalom umnuha, vizake leaviya ulimahu lirot besimhatahu uvhupatahu, bebanim zekharim, oşer ve kavod, deşenim ve ra'ananim yenuvuh beseva, veheh yei ratson ve naamar, Amen"

Tercümesi:

"(Annelerimiz) Sara ve Rivka, Rahel ve Leah, peygamber Meryem ve Abigayil ve Abihayil'in kızı kraliçe Ester'i kutsayan [Tanrı] bu sevgili kızı şansla ve kutsal saatlerde kutsasın; sağlık, barış ve sükûnet içinde büyüsün; babası ve annesi onun neşesini, evliliğini, çocuklarını, zenginliğini ve onurunu görsün ve yaşlılıkta sağlıklı olsun ve bu ulu istek için densin: Amin."

Irak Yahudileri'nin törenleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Irak'ta Yahudiler yeni doğan erkek ve kız çocukları için bebek altı günlükken Şişa (Altıncı) festivali düzenlerler. Kız çocuğuna bu festivalde isim verilirken erkek çocukları için sünnet beklenir.

Aşkenaz törenleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Geleneksel olarak, kızın babası sinagog'da Tora okuması için çağrılır ve baba kızının ismini cemaat önünde dile getirir. Aile, yakınlarıyla birlikte Kidduş eşliğinde küçük bir kutsama gerçekleştirir; bu, çocuğa şans getirmesi için önemli bir jest olarak kabul edilir. Davetliler ebeveyne çocuğun büyümesini, evliliğini ve sevaplarını görmesini diler.

  1. ^ a b When Should Baby Girls Be Named? by Rabbi David Golinkin