Stephen Jay Gould
Stephen Jay Gould (10 Eylül 1941 - 20 Mayıs 2002), Yahudi kökenli Amerikalı paleontolog, evrimsel biyolog ve bilim tarihçisi. Kendi kuşağındaki popüler biliminin en etkili ve en çok okunan yazarlarından biriydi.[1] Gould, kariyerinin çoğunu Harvard Üniversitesi'nde öğretmenlik yaparak ve New York'taki Amerikan Doğa Tarihi Müzesi'nde çalışarak geçirdi. 1996'da Gould, New York Üniversitesi'nde Vincent Astor Ziyaretçi Biyoloji Araştırma Profesörü olarak işe alındı ve Harvard ile eşzamanlı olarak öğretmenlik yaptı.
Stephen Jay Gould | |
|---|---|
.jpg) | |
| Doğum | 10 Eylül 1941 Queens, New York, ABD |
| Ölüm | 20 Mayıs 2002 (60 yaşında) SoHo, New York, ABD |
| Milliyet | Amerikalı |
| Vatandaşlık | Amerika Birleşik Devletleri |
| Mezun olduğu okul(lar) | Antioch College, Columbia Üniversitesi |
| Ödüller | Londra Linne Derneği'nin Darwin-Wallace Madalyası (2008) |
| Kariyeri | |
| Dalı | Paleontoloji Evrimsel biyoloji Bilim tarihi |
| Çalıştığı kurumlar | Harvard Üniversitesi, Amerikan Doğa Tarihi Müzesi |
| İmza | |
 | |
İlk yılları
değiştirGould, 1941'de Queens, New York'ta, Yahudi[2] bir ailenin oğlu olarak dünyaya geldi. Babası Leonard, mahkeme stenografıydı ve II. Dünya Savaşı'nda Birleşik Devletler Donanması için askerlik hizmeti vermiş ve gazi olmuştu. Annesi Eleanor ise bir sanatçıydı.[2] Gould ve küçük kardeşi Peter, Queens'in kuzeydoğu kesimindeki orta sınıf bir mahalle olan Bayside'da büyüdüler.[3] P.S. 26'ya katıldı ve oradan ilkokul ve Jamaika Lisesi mezunu oldu.[4]
Türkçede Gould
değiştirStephen Jay Gould'un kitapları arasında Türkçeye çevrilenlerin en bilineni, Darwin ve Sonrası - Doğa Tarihi Üzerine Düşünceler (İngilizce: Ever Since Darwin: Reflections in Natural History, 1977) adlı kitabıdır. Ceyhan Temürcü'nün Türkçeleştirdiği kitap, Tübitak tarafından Popüler Bilim Kitapları serisinde bugüne dek 8 kez basılmıştır. Serinin ikinci kitabı olan Panda'nın Başparmağı (İngilizce: Panda's Thumb, 1980) ise Versus Kitap tarafından yayımlanmıştır.
İletişim Yayınları yazarın Binyılı Sorgulamak (İngilizce: Questioning the Millenium) adlı kitabını 1999 yılında Tuncay Birkan'ın çevirisiyle yayınlamıştır.
Yapı Kredi Yayınları'ndan çıkan ve Jean-Claude Carriére'nin kaleme aldığı Zamanların Sonu Üstüne Söyleşiler adlı kitapta diğer düşünürlerle birlikte Gould ile yapılan söyleşilere de yer verilmiştir.
Cemal Yıldırım, Evrim Kuramı ve Bağnazlık adlı kitabında, Gould'un 1982'de yayınladığı In Praise of Charles Darwin yazısını Darwin'e Övgü adlı çevirisine yer vermiştir.
Versus Kitap yazarın Yaşamın Tüm Çeşitliliği - İlerleme Mitosu (İngilizce: Full House) adlı kitabını 2009 yılında Rahmi Öğdül'ın çevirisiyle yayınlamıştır. Gould'a göre evrim, en basit canlıların -sonu insana varacak olan- gelişimini anlatmaz. İnsan, evrimin kaçınılmaz bir sonucu değildir. Benzer şekilde karmaşıklığın artışı ve ilerleme de evrimin temel karakteristikleri olarak tanımlanamaz. Kısacası Gould, bu kitapta eleştiri oklarını doğa tarihinin insanmerkezci anlayışına yöneltirken, doğal gerçekliğe dair görüşlerimizi kökten bir şekilde yeniden kavramlaştırmamızı da amaçlamıştır.
Eserleri
değiştir- 1977: Ontogeny and Phylogeny
- 1977: Darwin ve Sonrası (özgün ad: Ever Since Darwin)
- 1980: Pandanın Başparmağı
- 1980: The Evolution of Gryphaea
- 1981: The Mismeasure of Man
- 1983: Hen's Teeth and Horse's Toes
- 1985: The Flamingo's Smile
- 1987: Time's Arrow, Time's Cycle
- 1987: An Urchin in the Storm: Essays about Books and Ideas
- 1987: Illuminations: A Bestiary (Rosamond Wolff Purcell ile birlikte)
- 1989: Wonderful Life: The Burgess Shale and the Nature of History
- 1991: Bully for Brontosaurus
- 1992: Finders, Keepers: Eight Collectors (Rosamond Wolff Purcell ile birlikte)
- 1993: Eight Little Piggies
- 1993: The Book of Life
- 1995: Dinosaur in a Haystack
- 1996: Yaşamın Tüm Çeşitliliği (özgün ad: Full House: The Spread of Excellence From Plato to Darwin)
- 1997: Binyılı Sorgulamak (özgün ad: Questioning the Millennium: A Rationalist's Guide to a Precisely Arbitrary Countdown)
- 1998: Leonardo's Mountain of Clams and the Diet of Worms
- 1999: Rocks of Ages: Science and Religion in the Fullness of Life
- 2000: The Lying Stones of Marrakech
- 2000: Crossing Over: Where Art and Science Meet
- 2002: The Structure of Evolutionary Theory
- 2002: I Have Landed: The End of a Beginning in Natural History
- 2003: Triumph and Tragedy in Mudville: A Lifelong Passion for Baseball
- 2003: The Hedgehog, the Fox, and the Magister's Pox
- 2006: The Richness of Life: the Essential Stephen Jay Gould
- 2007: Punctuated Equilibrium
Kaynakça
değiştir- ^ Shermer, Michael (2002), "This View of Science" (PDF), Social Studies of Science, 32 (4), ss. 489-525, doi:10.1177/0306312702032004001, PMID 12503565, 20 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF), erişim tarihi: 10 Eylül 2020.
- ^ a b Gould, S. J. (2001). "I have landed". Natural History. 109 (10): 46-59. July 7, 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: June 1, 2018.
- ^ "Peter D. Gould, 50, Broadway Designer". The New York Times. 18 Ekim 1994. 20 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2020.
- ^ Yoon, Carol Kaesuk (21 Mayıs 2002). "Stephen Jay Gould, 60, Is Dead; Enlivened Evolutionary Theory". The New York Times. 19 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2020.
Dış bağlantılar
değiştir- Evrim Düşüncesinin Tarihinde S. J. Gould22 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Evrimi Anlamak Sitesi
- Darwin ve Sonrası kitabının önsözleri ve içindekiler bilgisi29 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Darwin'e Övgü, Cemal Yıldırım'ın Çevirisi
- Zaman Aykırı Bir Evrim Bilgini, Ferhat Kaya'nın Yazısı25 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Evrimin Felsefesi, Ferhat Kaya'nın Yaşamın Tüm Çeşitliliği - İlerleme Mitosu kitabı hakkında yayınlanan tanıtım Yazısı