Perestroyka

Perestroyka (Rusça: перестройка, "Yeniden Yapılanma"), SSCB'de 1980'li yılların ortalarında siyasi ekonomi sistemi yeniden yapılandırmak, Durgunluk Dönemi'ni sona erdirmek için gerçekleştirilen reform hareketleridir.^[1] Komünist Partisi genel sekreteri Mihail Gorbaçov tarafından desteklenmiş ve teşvik edilmiştir. Gorbaçov ayrıca yerel hükümetlerin yetkisini artırmayı önermiştir. Gorbaçov bu terimi ilk kez 1986 yılında Tolyatti'de yaptığı bir konuşmada kullandı. Perestroyka 1985'ten 1991'e kadar sürdü.^[1] Glasnost ("şeffaflık") reformuyla yaygın olarak ilişkilendirilir.

Gorbaçov ekonomi ve devlet yönetimine daha liberal bir bakışla yaklaşmıştır. Amacının planlı ekonomiyi sona erdirmek değil, piyasa ekonomisinin olumlu unsurlarını benimseyerek sosyalizmin Sovyet vatandaşlarının ihtiyaçlarını daha iyi karşılayacak şekilde daha verimli çalışmasını sağlamak olduğunu belirtmiştir.^[2] Genel olarak yaptığı reformlar devlet mekanizmasını hantallıktan kurtarmak üzeredir. Sovyetler Birliği'ni kapitalist ülkelerle ekonomik olarak aynı seviyeye getirmeyi amaçlayan Gorbaçov, ekonomik kontrolleri merkezden uzaklaştırarak, işletmelerin kendi kendini finanse etmesini teşvik etti. Verimsiz işleyen devlet kurumlarına ve işletmelerine özerklik vererek tek bir merkezden planlama yerine kendi üretim planlarını yapabilmesini, bütçe açıklarını merkezden kapatma yerine kapitalist sistemdeki gibi kâr amaçlı üretime odaklanmasını teşvik etti. Ancak, iktidarını ve ayrıcalıklarını kaybetmekten korkan bürokrasi, programın çoğunu engellemiştir.

Kaynakların silahlanma yarışı yerine ekonomik refahı arttırma üzerine kullanılması ve bu nedenle ABD ile silahsızlanma anlaşmaları yapılması perestroyka ilkesinin getirdiği başlıca gelişmelerdendir.

Türkiye'ye Etkileri

Perestroyka dönemi ile birlikte Sovyetler Birliği ile Türkiye arasındaki ilişkiler -özellikle ekonomi alanında- hızla gelişti. 1987-1990 yılları arasında 2 ülke arasında 30 farklı anlaşma yapıldı ve ticaret yılda 350 milyon dolardan, 1,9 milyar dolara çıktı.

Kaynakça

^ ^a ^b Hosking, Geoffrey A. (2012). Russian history : a very short introduction. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0199580989.
^ Mikhail Gorbachev, Perestroika (New York: Harper Collins, 1987), quoted in Mark Kishlansky, ed., Sources of the West: Readings in Western Civilization, 4th ed., vol. 2 (New York: Longman, 2001), p. 322.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Çalışlar, Aziz (1988). "Tüm Yönleriyle Perestroika". Amaç Yayıncılık.

Sovyetler Birliği ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

Ekonomi veya finans ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

Siyaset ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[RusTarihi-1] Hosking, Geoffrey A. (2012). Russian history : a very short introduction. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0199580989.

[2] Mikhail Gorbachev, Perestroika (New York: Harper Collins, 1987), quoted in Mark Kishlansky, ed., Sources of the West: Readings in Western Civilization, 4th ed., vol. 2 (New York: Longman, 2001), p. 322.

[1]

[2]