Zvučna kartica
| Zvučna kartica | |
 Creative Audigy 2 ZS zvučna kartica | |
| Datum: | 1988 |
| Izumitelj: | AdLib |
| Spaja se na: | |
| Poznati proizvođači: | |
Zvučna kartica je dio koji obezbjeđuje zvučni ulaz i izlaz. Zvučna kartica na sebi sadrži zvučni čip koji pretvara analogne zvučne valove u digitalni signal (nule i jedinice). Zvučni čip se može nalaziti i na matičnoj ploči sa unaprijed integrisanim ulazima i izlazima na njoj.
Dio koji obavlja taj zadatak se zove CODEC u koji su integrisana dva glavna dijela koja obavljaju taj posao, ADC (Analog Digital Converter) i DAC (Digital Analog Converter) pretvarač. Osim toga, imamo i DSP (Digital Sound Processor), zvučni procesor koji oslobađa CPU od procesiranja zvučnih signala (ako ga zvučna karta nema, onda to radi CPU), također zvučna kartica ima svoju memoriju. Komunikacija sa računarom se odvija preko PCI interfejsa, dok se komunikacija sa zvučnicima i mikrofonom ostvaruje preko ulaznih i izlaznih konektora.
ADC ili analogno digitalni pretvarač, kao što sam naziv kaže, pretvara analogne valove (praktično zvuk) u digitalne signale (nule i jedinice), tako da računar može razumjeti signale koje dobiva od nekog vanjskog uređaja (npr. mikrofon). Način pretvaranja je sljedeći: ADC preciznim mjerenjem analizira analogne valove te ih digitalizuje u obliku nula i jedinica, koje onda DSP ili CPU procesira, dok kvalitet zavisi od preciznosti i brzine mjerenja koja se mjeri u kilohercima (KHz). Isto važi i za DAC, koji radi obratan proces, pretvara digitalni u analogni signal, tako da sve što čujete na PC zvučnicima je ustvari prevedeni binarni kod u analogni signal tj. zvuk.
Većina zvučnih kartica od 1999. podliježu Microsoftovom PC 99 standardu za obilježavanje vanjskih konektora odgovarajućim bojama:
| Boja | Uloga | |
|---|---|---|
| Ružičasta | Analogni ulaz za mikrofon. | |
| Svijetlo plava | Analogni ulaz za liniju. | |
| Zelena | Analogni izlaz za glavni stereo signal (prednji zvučnici ili slušalice). | |
| Crna | Analogni izlaz za zadnje zvučnike. | |
| Narandžasta | S/PDIF digitalni izlaz (nekad se koristi i za analogni izlaz za srednje zvučnike) | |
Zvučne kartice su nastale tek 1980-tih godina, dotad računar je mogao stvarati samo "beep" zvuk, koji je stvarao zvučnik u samom kućištu. Od tada zvučne kartice su uznapredovale, te skoro sve današnje kartice podržavaju 5.1 standard (kućno kino), sve Dolby standarde, te niz API (application program interfaces) koji omogućavaju bolju softversku komunikaciju sa zvučnom kartom, jer bez drivera (softvera) zvučna karta ne bi mogla raditi. Danas najpoznatiji API su Microsoft Direct Sound i Creative EAX standard.
Također, nemaju sve zvučne kartice isti broj izlaza i ulaza, iako većinom današnje kartice imaju 5 konektora, 3 izlaza (prednji i zadnji, te subwoofer) i 2 ulaza (mikrofon i linijski ulaz), iako se najčešće koristi ulaz za prednje zvučnike (proizvođači zvučnika obično stave dva zvučnika na jedan konektor) zelene boje. Najnoviji trend je omogućavanje spajanja 7 zvučnika i jednog subwoofera (7.1 standard).
Karakteristike koje se obično gledaju kod zvučnih karti su: ADC i DAC kapacitet i brzina, frekvencijski odaziv, broj izlaza, podrška za API-je, certifikati (npr. Dolby Surround) itd.
Najpoznatiji i najbolji proizvođač zvučnih karti je Creative, osim njega imamo Terratec, C-Media, nVIDIA, Realtek, VIA itd.
- Isprobavanje, usporedba i ocjenjivanje zvučnih kartica Arhivirano 2005-12-28 na Wayback Machine-u ((bs))
- Historija PC zvučnog hardvera ((en))
- AudioTrak ((en))
- C-Media Electronics ((en))
- Creative Labs ((en))
- Sound Blaster ((en))
- Turtle Beach Arhivirano 2008-05-16 na Wayback Machine-u ((en))
- Via Technologies - Audio Arhivirano 2005-11-26 na Wayback Machine-u ((en))