Brabantsko vojvodstvo
| ||||||||||||||||||||||||||||||
Brabantsko vojvodstvo (nizozemski: Hertogdom Brabant, francuski: Duché de Brabant, latinski: Ducatus Brabantiae) bilo je feudalno vojvodstvo koje je nastalo nakon sloma i propasti franačkog Karolinškog Carstva sredinom 9. vijeka, sa prijestolnicama u Louvainu (današni Leuven) i Bruxellesu.[1]
Osnovano je nakon podjele dotadašnjeg Vojvodstva Donja Lotaringija u 11. vijeku na grofovije Brabant, Luksemburg, Hainaut, Namur i druge manje feudalne zemlje.[1]
Ostatatkom Vojvodstva Donja Lotaringija vladao je Henri I iz Leuvena, koji je 1190. dobio titulu vojvode od Brabanta. Tri generacije njegovih nasljednika vladale su relativno mirno. Jean I od Brabanta je 1283. kupio je Kneževinu Limburg od Adolpha V od Berga i osigurao tu akviziciju porazom i ubistvom svog konkurenta Henria VI od Luksemburga u Bitci kod Woeringena 5. juna 1288.[1]
U zamjenu za financiranje svog dvora i vojske,vojvode od Brabanta pristali su garantirati prava i privilegije lokalnih feudalaca i građana.[1] Svojom poveljom izdanom 27. septembar 1312. u Kortenbergu vojvoda Jean II od Brabanta, predao je razrezivanje poreza i njegovo pravično ubiranje vijeću sastavljenom od građana i plemića.[1]
Njegov sin nasljednik Vojvoda Jean III, pokazao se pronicljivim diplomatom koji je konsolidirao vojvodstvo uspješnim brakovima sa susjednim vojvodstvima. Njegova kći nasljednica Jeanne udala se za vojvodu Venceslava I od Luksemburga. Oni su kao vladari Brabanta 3. januara 1356., izdali povelju o pravima poznatu kao - Joyeuse Entrée.[1]
Ta povelja dala je Brabantu izuzetan položaj među tadašnjim nizozemskim feudalnim zemljama i omogućila mu da igra istaknutu ulogu i u kasnijim vijekovima, kao primjer protiv samovolje apsolutističkih vladara.[1]
Jeanne je nastavila vladati Brabantom i Grofovijom Luksemburg i nakon što joj je umro muž Venceslav I, ali se morala boriti protiv muža svoje sestre Louisa II od Flandrije, koji joj je osporio pravo na titule, zbog tog se morala osloniti na pomoć Burgundije. Na kraju je 1390. predala svoja prava svojoj nećakinji Margareti od Flandrije, koja je bila udana za Philippea II Smjelog od Burgundije.[1]
Kad je ta porodična linija izumrla 1430., nasljedstvo je prešlo na Philippea III. Dobrog od Burgundije, i to je bio kraj nezavisne egzistencije Brabantskog vojvodstva. Vojvodstvo je pripalo Habsburgškoj dinastiji 1477. udajom Philippeove unuke Marije za nadvojvodu Maksimilijana Habsburškog. Tako je Brabantsko vojvodstvo 1556. došlo u ruke španjolskoj grani Habsburgške dinastije kralju Felipeu II.[1]
Za Felipeove vladavine započeo je Osamdesetogodišnji rat (1568.-1648.), u kojem se rodila nezavisna Nizozemska Republika. U toku tog dugotrajnog rata Brabant je podijeljen na sjeverni i južni dio. Jug je ostao pod španjolskom vlašću, a sjever je pripao Nizozemskoj Republici. Uz nešto dodanog teritorija, sjeverni dio je danas Nizozemska provincija - Sjeverni Brabant.[1]
Južni dio ostao je španjolska domena sve dok na bazi Utrechtskog mira 1713. nije predat austrijskoj grani Habsburgške dinastije. U Brabantskoj revoluciji 1789.-1790., pokrajina je pružila neuspješan oružani otpor ukidanju - Joyeuse Entréea, koji je inicirao car Joseph II.
Južni Brabant je na kraju postao dio Belgije i danas je podijeljen na pokrajine Flamanski Brabant i Valonski Brabant.[1]
Titulu Vojvode od Brabanta danas koristi najstariji sin belgijskog kralja.[1]
