Dragan Malešević Tapi
Dragan Malešević Tapi (Beograd, 1949–2002) je bio jedan od vodećih srpskih slikara fotorealizma. Po profesiji diplomirani ekonomista.
Život
urediDragan Malešević Tapi rođen je u Beogradu 22. januara 1949. U ranoj mladosti počeo da se bavi slikarstvom kao autodidakt. Slikarska karijera Dragana Maleševića Tapija počela je u njegovoj sedmoj godini, u haustoru zgrade u Hilandarskoj 4. u Beogradu. Precrtavao je strip Tri ugursuza, koji mu je iz Politikine štamparije donosio otac, novinar, pre nego što bi se pojavio u prodaji. Karte za njegovu prvu „samostalnu izložbu“ u ovom ulazu koštale su pet dinara za decu i deset za odrasle. Do 1989. godine, živeo je u inostranstvu, u svetskim metropolama: Milanu, Beču, Kembrudžu, Ženevi, Minhenu, na Bahamima… Ova poslednje pomenuto mesto u Tapijevom slikarskom životu zauzima prvo mesto, sa kojeg ga je vidovnjak u Nasauu, 1975. godine podsetio na raskošan slikarski talenat u reinkarnaciji starog slikara Jana van Ajka.
Već 1985. svoja dela prvi put prikazuje javnosti na grupnoj izložbi u Rovinju, uz Miću Popovića i Olju Ivanjicki, gde je izlagao narednih pet godina.
Prodaja njegovih prvih slika u galeriji Prijeko u Dubrovniku 1987. biva presudan trenutak za njegovo slikarstvo. Svoju prvu sliku prodao je jednom turisti, Nemcu, za 8.000 maraka, iako je najpre za nju tražio 50.000 dolara. Od tada svoj život usmerava u skladu sa svojim talentom. Posle samo dve godine časopis Art News uvrstio ga je među sedam najboljih hiperrealista sveta.[1]
Osamdesetih i devedesetih godina XX veka njegove slike izazivaju ogromnu medijsku pažnju,[2] a slede mnogobrojne samostalne kao i grupne izložbe širom zemlje i inostranstva: SAD, Kuba, Belgija, Francuska, Engleska, Nemačka, Švajcarska, Grčka, Kipar, Bugarska, Hrvatska, Crna Gora, Makedonija, Rusija, Kina, Japan... Slike mu se nalaze u brojnim privatnim kolekcijama kao što su kolekcije bivšeg predsednika i državnog sekretara SAD, Džordž Buš i Henri Kisindžera, pokojnog japanskog premijera Kakueija Tanake, i mnogih drugih uglednih ličnosti širom sveta, ali i javnim zbirkama, među kojima je i zbirka Bele kuće.[3]
Godine 2000. imenovan je za počasnog građanina Džordžije.
Na veliku žalost svetskog slikarstva i poštovalaca likovne kulture, iznenadna i prerana smrt umetnika 29. oktobra 2002. godine, sprečila ga je da izlaže već ugovorene izložbe u muzejima i galerijama kao što je muzej Pegi Gugenhajm.
Umetnost
urediDragan Malešević Tapi, smatra se vodećim predstavnikom hiperrealizma i magičnog realizma u srpskom slikarstvu.[4] Neki likovni kritičari njegovo slikarstvo ocenjuju kao eklektično I iluzionističko.[5]
Slikao je ulja na platnu i drvetu, po uzoru, I tehnici veoma sličnoj tehnici koju su razvili stari majstori, posebno Jan van Ajk i Salvador Dali. Zahvaljujući ovoj specijalnoj tehnici podslikavanja, njegove slike su slike enormnog stepena materijalizacije. Slikajući samo ono što se vidi, i to što jasnije, sačuvao je vedrinu duha i radost življenja, te ovo neki kritičari vide kao specifičnost Tapijevog ’’stila’’.[6] Većina kritičara slaže se u tome da je Tapijevo slikarstvo izvedeno do tehničke perfekcije i da je Tapijev umetnički jezik, univerzalno razumljiv za likovnu publiku.[7] Međutim, njegova dela obuhvataju daleko širi dijapazon. Ova dela široj publici još uvek nisu poznata u meri kao što je njegovo slikarstvo, ali važno je napomenuti da se u poslednjim godinama svoga umetničkog stvaranja bavio i skulpturom.
Na njegovim slikama dominiraju scene iz svakodnevnog života, precizno, gotovo fotografski predstavljene. Slikao je pejzaže, žanr kompozicije, mrtve prirode, ženske aktove, pojedine slike sa istorijskom, religioznom i socijalnom tematikom, kao i prizore sa primesama nadrealnog.
Sa sigurnošću možemo reći da je Tapi jedan od naših najpopularnijih i najprodavanijih slikara, a njegova dela prodavana su i za više stotina hiljada američkih dolara.[8] Tokom svog života naslikao je stotinjak slika, među kojima su najpoznatije Polje sreće, Labudovi, Venezuela, 18 ta rupa, Garaža, Duh Tesle, povodom 50 godina od Tesline smrti, Anna Bach, Borba ćurana, Rodezija, Radost Bankrota (na omotu kompilacije Bijelog dugmeta Ima neka tajna veza (1994)), Toplo-Hladno (na omotu kompilacije The Best of Oliver Mandić), Žikin bend (na omotu CD-a Muzika za filmove, Gorana Bregovića), Bliher, itd.
Tapi-Mason
urediU srpskoj javnosti, paralelno uz slikarski, pomno gradi i ugled najuticajnijeg masona u zemlji.[9] Sa istomišljenicima 1990. revitalizuje Veliku ložu Jugoslavije i postaje jedan od najvećih javnih propagatora masonske misli.[10] Tapi je otišao na "Večni Istok" kao mason najvišeg, 33. stepena i kao Grandkomander Vrhovnog Saveta Srbije Drevnog i Prihvaćenog Škotskog Reda. Nakon iznenadne smrti, u njegovu čast, Velika Nacionalna Loža Srbije formira novu ložu pod imenom Dragan Malešević Tapi.
Samostalne izložbe
uredi- 1989. Muzej u Boru
- 1991. Galerija Jugoslovenskih umetničkih dela, Beograd
- 1992. Galerija Sveti Stefan - Crna Gora; Galerija Panorama, Niš; Vojvođanski muzej, Novi Sad; Galerija Scottish Rite, Los Anđeles, SAD; Milošev dvor, Požarevac; Galerija Leonardo, Beograd;Kafe galerija ’’Dvorište’’, Beograd
- 1993. Herceg Novi; ICC Art Gallery Limasol, Kipar
- 1994. Hotel Vitoša, Sofija, Bugarska; Kulturni Centar Kotor; Kultuni centar Podgorica.
- 1995. Caffe Gallery, Kikinda; Galerija Renata, Sombor; Galerija Narodnog Fronta, Muzej Grada Beograda, Beograd.
- 1996. Izložba slike ’’E, moj narode!’’ u Jugoslovenskoj Galeriji Umetničkih Dela, Beograd; Narodno pozorište ’’Zoran Radmilović’’, Zaječar;
- 1997. Umetnička Galerija Ruski Dom, Beograd.
- 1999. Kulturni centar –Skoplje, Makedonija; Galerija Sveti Stefan - Crna Gora;
- 2001. Vojvođanski muzej u Novom Sadu; Galerija Sveti Stefan- Crna Gora
Grupne izložbe
uredi- 1986. Muzej u Rovinju
- 1987. Galerija Studio 57-Prijeko, Dubrovnik.
- 1989. Galerija Keith Green, Park Avenija, Njujork
- 1990. Galerija Leonardo, Beograd
- 1992. Galerija Rose, Beograd.
- 1994. Galerija ’’Picasso’’, Pančevo; ’’City’’ Galerija, Beograd.
- 1995. Galerija ’’Picasso’’, Pančevo.
- 1996. Galerija Jugoslovenskih umetničkih dela, Beograd; MSU Beograd, Izložba „Nikola Tesla“
- 1997. Paviljon Cvijeta Zuzorić, Beograd
- 2000. Jugoslovenska Galerija Umetničkih Dela, Beograd.
Izvori
uredi- ↑ Slobodan Ikonić, Masoni sa asfalta, NIN, Novembar 2006
- ↑ Mile Subotić, Lepota Realizma, Rastko br. 4, Beograd 1998, 32-33.Dejan Đorić, Stručnjaci za đubre, Duga br. 1614, Beograd 1995, 69.Đorđe Kadijević, Nema ‘’slučaja Tapi’’, NIN, Beograd 1995, 38.S. Trifunović, Smeće po meri kritike, Politika Ekspres, Beograd 1995, 14.
- ↑ „Archive copy”. Arhivirano iz originala na datum 2011-04-24. Pristupljeno 2010-09-13.
- ↑ Dejan Đorić, Dragan Malešević Tapi, tekst za katalog povodom izložbe u Galeriji Leonardo, Beograd.
- ↑ Mića Milošević, Flamanac i Mađioničar, tekst za katalog povodom izložbe D. M. Tapi, Majstor Magičnog Realizma, Galerija Leonardo, 1992, Mića Milošević, Flemish Magican, tekst povodom izložbe u ICC Art Gallery, Cyprus 1993.
- ↑ Đorđe Kadijević, Čudan slikar, tekst u katalogu povodom izložbe u Galeriji Renata, Sombor 1995.
- ↑ Ljupčo Malenkov, Pejzaži, tekst za katalog povodom izložbe u Kulturno-Informativnom Centru, Skoplje 1999.
- ↑ Dragana Nikoletić, Dotukao nas je naš karakter, Reporter br. 188. Beograd 2001, 45-47.Momo Kapor, Tapijev magični realizam, Duga br. 369, Beograd 1988, 50-51.
- ↑ Cecilija Rabrenović, Lagana igra jednog džentlmena, Džentlmen br. 6, Beograd 1997, 37-39.Masoni nisu bauk, Svedok, Beograd 1998, 10-11.
- ↑ Kako da postanete mason, Večiti Fenomeni br. 2, Beograd 1998, 11-41.
Vanjske veze
uredi- Zvanična internet prezentacija Dragana Maleševića Tapija Arhivirano 2019-09-19 na Wayback Machine-u
- Facebook stranica Dragan Malešević Tapi
- Facebook grupa Dragan Malešević Tapi
- Profil na portalu Arte
- VNLS - Loža Dragan Malešević Tapi Arhivirano 2010-07-08 na Wayback Machine-u
- Vrhovni Savet Srbije, Drevni i Prihvaćeni Škotski Red
- Slika Žikin bend Dragana Maleševića Tapija na omotu CD-a Gorana Bregovića Muzika za filmove
- Slika Radost bankrota Dragana Maleševića Tapija na omotu albuma Bijelog Dugmeta Ima neka tajna veza