Constantinòple

(Redirigit dempuèi Constantinòble)

Constantinòple[2] (del latin: Constantinopolis, adaptacion del grèc ancian: Κωνσταντινούπολις, Kōnstantinoúpolis, valent a dire «Vila de Constantin», en turc otoman abans 1930: قسطنطينيه, Kostantîniyye) es lo nom que portèt la vila actuala d'Istambol entre 330 ap. JC e 1930 ap. JC., quand èra una de las capitalas de l'Empèri Roman tardiu puèi la capitala de l'Empèri Bizantin, puèi, après 1453, de l'Empèri Otoman.

Infotaula d'entitat administrativaConstantinòple
Κωνσταντινούπολις (grc) Modifica el valor a Wikidata
lang=oc
Modifica el valor a Wikidata
Nom oficialΒυζάντιον ((grc))[1] Modifica el valor a Wikidata
Administracion
Capitala deEmpèri Bizantin, Estat latin de Constantinòple, Empèri Roman, Empèri Bizantin e Empèri Otoman Modifica el valor a Wikidata
Geografia
Carte
Coordenadas41° 00′ 45″ N, 28° 58′ 48″ E

Abans 330 ap. JC se disiá Bizanci. Los tres noms son de còps mesclats dins l'usatge: aital l'Empèri Roman d'Orient se ditz Empèri Bizantin.

En occitan e dins la màger part de las lengas del Mond, la vila a pres lo nom general d'Istambol en 1930 en seguida d'una decision de l'estat turc (en turc: İstanbul), mas lo nom de Constantinòple contunha de s'utilizar dins l'usatge de la Glèisa Ortodòxa, que ten son sèti internacional dins aquela vila. Atal se parla del "Patriarca de Constantinòple". (En lenga grèga, per contra, lo nom de Κωνσταντινούπολη = Kōnstantinoúpolī rèsta lo sol que s'emplega per totes los usatges modèrnes.)

Toponimia

modificar

En occitan ancian ─mai probablament lo gascon ancian de Santonge─ lo nom es atestat Constantinobple.[3] Lo gentilici es constantinopolitan -a.[4]

Referéncias

modificar
  1. URL de la referéncia: https://books.google.com/books?id=KynUBgAAQBAJ&pg=PT22.
  2. Entradas dins divèrses obratges normatius:
    • «Constantinople» (en francés). Multidiccionari Occitan Dicod'Òc. Congrès permanent de la lenga occitana.
    • Conselh de la Lenga Occitana. «Preconizacions del Conselh de la Lenga Occitana» p. 124.
    •  Vocabulari basic der aranés. Lhèida: Institut d'Estudis Aranesi-Acadèmia Aranesa dera Lengua Occitana [1a. ed. decembre de 2017], p. 92. 
    • Toscano, Reinat. Diccionari de lenga d'òc d’après lo parlar niçard. Auba Novèla. 
    • Ubaud, Josiana. Diccionari ortografic, gramatical e morfologic de l'occitan. Edicions Trabucaire, 2011. ISBN 978-2-84974-125-2. 
  3.  Tote listoire de France: (Chronique saintongeaise), p. 61. 
  4. Toscano, Reinat. Diccionari de lenga d'òc d’après lo parlar niçard. Auba Novèla.