Wikipedia

Sint Maarten (land)

Caribisch land binnen het Koninkrijk der Nederlanden

Sint Maarten is een land binnen het Koninkrijk der Nederlanden. Het bestaat uit het zuidelijk deel van het Caribische eiland Sint Maarten. Het heeft een oppervlakte van ongeveer 34 km² en heeft naar schatting 43.847 (2020) inwoners. De hoofdstad is Philipsburg. Het land Sint Maarten maakt geen deel uit van de Europese Unie; de valuta zijn de Antilliaanse gulden en de Amerikaanse dollar.

Sint Maarten
Kaart
Basisgegevens
Officiële taal Engels en Nederlands
Hoofdstad Philipsburg
Regeringsvorm Constitutionele monarchie
Staatshoofd Koning Willem-Alexander
Ajamu Baly (gouverneur)
Regerings­leider Luc Mercelina
Religie 82.18% christelijk
7,9% irreligieus
5,2% hindoeïstisch
3,17% overig
Oppervlakte 34 km²[1]
Inwoners 33.609 (2011)[2]
43.847 (2020)[3] (1.289,6/km² (2020))
Bijv. naamwoord Sint Maartenaar
Overige
Volkslied O Sweet Saint Martin's Land
Munteenheid Antilliaanse gulden (ANG)
Amerikaanse dollar (USD)
UTC -4
Nationale feestdag 27 april (Koningsdag)
1 juli (Emancipation Day)
14 oktober (Constitution Day)
11 november (St. Maarten’s Day)[4]
Web | Code | Tel. .sx | SXM | 1-721[5]
Voorgaande staten
Nederlandse Antillen Nederlandse Antillen 2010
Detailkaart
Kaart van Sint Maarten
Portaal  Portaalpictogram  Landen & Volken
Bioscoopjournaal uit 1973 over een ontziltingsinstallatie op Sint Maarten
Great Salt Pond bij Philipsburg in 1964

Schrijfwijze en gebruik naam

bewerken

Sint Maarten werd ook in het Nederlands tot in de twintigste eeuw vaak aangeduid met de op het Frans geënte naam St. Martin, hoewel Sint Maarten ook wel voorkwam. De naam van het Nederlandse deel van het eiland is per 1 april 1937 veranderd in Sint Maarten.[6][7] Deze schrijfwijze, die ook wordt aangehouden in het Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden en de Staatsregeling van Sint Maarten, druist in tegen de Nederlandse spelling, volgens welke het Sint-Maarten zou moeten zijn. De Nederlandse Taalunie adviseert daarom in afwijking van de officiële naam toch Sint-Maarten te schrijven.[8]

Het bij Sint Maarten horende bijvoeglijk naamwoord is Sint Maartens. Een inwoner is een Sint Maartenaar, een inwoonster een Sint Maartense.[9] De Nederlandstalige benaming Sint Maarten wordt ook gebruikt door de Engelstalige inwoners, die zichzelf in het Engels Sint Maarteners noemen.

Geschiedenis

bewerken

Het eiland werd sinds 4000 voor Christus bewoond, sinds ca. 800 door de Arowakken. In de 14e eeuw kwamen de Carib op het eiland. Zij noemden het Soualiga (Zouteiland).

Het eiland werd in 1493 vanuit Europa door Columbus ontdekt die er op 11 november langsvoer. Het is genoemd naar de heilige Martinus van Tours (Sint-Maarten), wiens feestdag op 11 november is. De nationale dag van het eiland Sint Maarten wordt ook op 11 november gevierd. Vanwege de zoutwinning was Sint Maarten interessant voor veel landen, waaronder Nederland en Frankrijk. Zout werd gebruikt om vlees goed te houden gedurende de lange tochten over de oceaan. Tegenwoordig wordt er geen zout meer gewonnen op het eiland, toerisme is nu de belangrijkste bron van inkomsten.

De Spanjaarden lieten het eiland aanvankelijk met rust. Rond 1630 vestigden zich er Fransen en Nederlanders, vooral vanwege het aanwezige zout, maar zij werden aanvankelijk door de Spanjaarden verdreven. In 1644 gaven de Spanjaarden hun rechten op.

Op 23 maart 1648 tekenden het koninkrijk Frankrijk en de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden een overeenkomst (Verdrag van Concordia), waarbij het eiland gedeeld werd. Pas in 1817 werd deze overeenkomst definitief; het eiland was toen al ongeveer 16 keer van eigenaar verwisseld.

Tussen 1951 en 1983 was het eiland onderdeel van het eilandgebied Bovenwindse Eilanden.

Tussen 1983 en 2010 was het zuidelijke deel van het eiland Sint Maarten een eilandgebied van het land de Nederlandse Antillen.

Op 22 juni 2000 stemde een meerderheid van de bevolking in een referendum voor autonomie binnen het Koninkrijk der Nederland.[10] Op 2 november 2006 werd tussen Nederland, Curaçao en Sint Maarten een akkoord gesloten, op grond waarvan deze twee gebieden een aparte status binnen het Koninkrijk kregen, vergelijkbaar met die van Aruba sinds 1986, in het kader van verregaande staatkundige hervormingen binnen het Koninkrijk der Nederlanden.

De Nederlandse Antillen zouden als land binnen het Koninkrijk op 15 december 2008 worden ontbonden. Die datum is echter niet gehaald. Minister Sarah Wescot-Williams wilde begin 2010 als nieuwe deadline, maar Nederland stemde daar niet mee in.[11] Uiteindelijk werden de Nederlandse Antillen op 10 oktober 2010 opgeheven.

Op ‘10-10-10’ verkreeg Sint Maarten derhalve autonomie binnen het Koninkrijk der Nederlanden, evenals Curaçao. De overige eilanden van de voormalige Nederlandse Antillen, Bonaire, Sint Eustatius en Saba (de zogenoemde BES-eilanden) vormen sinds die datum Caribisch Nederland en zijn als 'bijzondere gemeente' direct onderdeel van het land Nederland.

Het noordelijke deel van het eiland, de Collectivité de Saint-Martin, is een overzees gebied van Frankrijk.

Geografie

bewerken

Demografie

bewerken

Bij de laatste volkstelling in 2011 had het land Sint Maarten 33.609 inwoners. Het daadwerkelijke aantal inwoners was waarschijnlijk echter een stuk hoger, door het grote aantal illegalen, naar schatting meer dan 30.000.[12] Ook groeit de bevolking door immigratie.

Van de 33.609 getelde inwoners had 51 procent de Nederlandse nationaliteit en hiervan was niet meer dan 30 procent op het eiland zelf geboren. De grootste groepen buitenlanders vormen staatsburgers van de Dominicaanse Republiek en Haïti (elk minstens 10 procent van de bevolking). Kleinere groepen buitenlanders komen uit Engelstalige landen, zoals Jamaica, Guyana, het Verenigd Koninkrijk (vooral van de Britse Maagdeneilanden) en de Verenigde Staten.

Inwoners van Sint Maarten (Census 2011)
Geboorteland Aantal
  Sint Maarten 10.054
  Dominicaanse Republiek 3.416
  Haïti 2.613
  Jamaica 2.217
Saint-Martin 1.977
  Guyana 1.693
  Dominica 1.486
  Curaçao 1.382
  Aruba 1.154
  Saint Kitts en Nevis 946
  India 874
  Nederland 748
  Verenigde Staten 539
  Suriname 469
  Saint Lucia 435
  Anguilla 373
  Colombia 238
  Trinidad en Tobago 225
  China 159
  Sint Eustatius 145
  Saint Vincent en de Grenadines 142
  Filipijnen 127
  Grenada 114
  Frankrijk 111
  Saba 109
  Antigua en Barbuda 107
  Venezuela 98
  Guadeloupe 71
  Bonaire 27
Onbekend 587
Europa 222
Caraïben 214
Azië 138
Afrika 111
Midden-Oosten 92
Zuid-Amerika 88
Noord-Amerika 60
Centraal-Amerika 29
Oceanië 14
Stateloos 8
Totaal 33.609

Taal

bewerken

De officiële talen van Sint Maarten zijn het Engels en Nederlands, zoals staat vastgelegd in de grondwet; de Staatsregeling van Sint Maarten.[13] In de Staten van Sint Maarten wordt uitsluitend in het Engels gecommuniceerd, enkel de wetteksten worden ook in het Nederlands opgesteld.

Van de bevolking spreekt 70% Engels, 12% Spaans, 9% Haïtiaans-Creools, 4% Nederlands, 2% Hindi en 1% Papiaments.[14]

Er zijn zowel Nederlandstalige als Engelstalige basis- en middelbare scholen. De meeste Sint Maartenaren beheersen het Nederlands in meer of mindere mate.

Religie

bewerken

In godsdienstig opzicht is Sint Maarten veelzijdig. Historisch was vooral het methodisme dominant, in tegenstelling tot het Franse deel Saint Martin en de ABC-eilanden, waar de overgrote meerderheid van de bevolking katholiek is. Van de totale bevolking is 82 procent christelijk, waarvan 49 procent tot een protestantse stroming behoort en 33 procent rooms-katholiek is.

Verder is 8% niet religieus en 5% hindoe, dit zijn voornamelijk immigranten uit Guyana, India, Suriname en Trinidad en Tobago.

Bevolking naar religie in 2011[15] Aantal %
Totaal christendom 27.621 82,18%
Totaal protestants 16.478 49,05%
rooms-katholieken 11.134 33,13%
pinksterbeweging 4.954 14,74%
methodisten 3.346 9,96%
geen religie 2.654 7,90%
zevendedagsadventisten 2.224 6,62%
hindoes 1.748 5,20%
baptisten 1.585 4,72%
overige christenen 1.387 4,13%
anglicanen 1.027 3,06%
overige protestanten 927 2,76%
onbekend 796 2,37%
jehova's getuigen 572 1,70%
evangelischen 456 1,36%
andere religie 270 0,80%
moslims 200 0,60%
joden 177 0,53%
boeddhisten en sikhs 88 0,26%
rastafari's 64 0,19%
Totaal 33.609

Districten

bewerken

Met een bevolkingsdichtheid van meer dan 1,000 inwoners per km² is Sint Maarten het dichtstbevolkte land van het Koninkrijk der Nederlanden. De oorspronkelijke kernen in het gebied zijn hierdoor op veel plaatsen aan elkaar vastgegroeid. Bij volkstellingen werden de volgende kerngebieden onderscheden:[16]

District Inwoners (2017)
Philipsburg (hoofdstad) 1.894
Lower Prince's Quarter 10.833
Cul de Sac

Wijken: Betty's Estate, Ebenezer, Mary's Fancy, Retreat Estate, Saunders, Sentry Hill, South Reward, St. John's, St. Peters

8.588
Cole Bay

Wijken: Billy Folly, Cay Bay, Cockpit, Diamond, Orange Grove, Windsor

7.194
Upper Prince's Quarter

Wijken: Defiance, Guana Bay, Hope Estate, Oyster Pond, Pointe Blanche, Sucker Garden, Vineyard

4.595
Little Bay

Wijken: Belair, Cay Hill, Fort Hill

5.581
Simpson Bay 1.142
Lowlands 708
Totaal
40.535

Eilanden en heuvels

bewerken
 
Het schiereiland Fort Amsterdam
 
Great Bay Beach
 
Maho Beach
 
Airbus van Air France landt op het Prinses-Julianavliegveld

Tot het eilandgebied behoren ook de voor de kust liggende onbewoonde eilandjes Hen & Chickens, Cow & Calf, Molly Beday en Pelikan Key (ook Guana Key genoemd).

Sint Maarten heeft veel groene heuvels. De hoogste berg is Pic Paradis met 424 meter die in het Franse gedeelte ligt.[17] De hoogste berg in het Nederlandse gedeelte is Mount Flagstaff met 370 meter.[18] In Cul de Sac bevindt zich een avonturenpark met een tokkelbaan over het tropische bos. De tokkelbaan overbrugt een hoogteverschil van 320 meter, en haalt een snelheid tot 90 km/u.[19] De Naked Boy Hill is een heuvel van 296 meter in de buurt van Philipsburg. Er is een wandelpad van 1,6 km aangelegd waarmee de top kan worden bereikt.[20][21] Een belangrijke historische plek is het schiereiland Fort Amsterdam.

Stranden

bewerken

Sint Maarten kent een groot aantal stranden, en heeft kuststrook van 70 kilometer. Aan de Nederlandse kant zijn alle stranden vrij toegankelijk. De bekendste stranden zijn:[22]

  • Cupecoy Beach is een witzandstrand met grotten en rotsen. Het is gedeeltelijk een naaktstrand, en is lgbt-vriendelijk.
  • Great Bay Beach is een groot en druk strand ten zuiden van Philipsburg.
  • Guana Bay Beach is een rustig strand aan de oostkant.
  • Kim Sha Beach is een van de populairste stranden met veel watersportmogelijkheden.
  • Maho Beach is het bekendste strand waar de vliegtuigen overheen vliegen.
  • Mullet Bay Beach bevindt zich ten noorden van het vliegveld. Het heeft spierwitzand met hoge kliffen. Het strand is populair bij surfers vanwege de hoge golven.

Evenementen

bewerken

In Sint Maarten worden jaarlijks de volgende evenementen en festivals georganiseerd: Sint Maarten Heineken Regatta, een zeilwedstrijd met jachten. Gedurende de regatta worden feesten en concerten georganiseerd. Het Sint Maarten Carnaval vindt in april plaats en duurt drie weken. Tijdens het carnaval wordt er een dorp opgericht voor de activiteiten. Op 27 april wordt Koningsdag gevierd. 1 juli is Emancipatiedag en gedenkt de afschaffing van de slavernij. 11 november is Sint-Maartensdag omdat Christopher Columbus op die dag het eiland had ontdekt.[23][24]

Economie

bewerken

De economie is volledig gericht op het massatoerisme. In 2019 werden 319.616 verblijfstoeristen geregistreerd; een beduidende stijging na de terugval na orkaan Irma in 2017. Met 193.478 bezoekers is Noord-Amerika de belangrijkste markt voor de Sint Maartense toeristenindustrie.[25] Behalve verblijfsrecreatie is het eiland ook een halteplaats voor veel cruiseschepen. Hierdoor kan de drukte op het eiland sterk verschillen naarmate er meer of minder schepen liggen aangemeerd.

De internationale luchthaven Prinses Juliana tussen Simpson Bay en Lowlands is de toegangspoort tot het eiland.

Educatie

bewerken

Sint Maarten kent de volgende scholen:

Bestuur

bewerken

Het bestuur van het land bestaat uit een gouverneur, een kabinet en de Staten.

Gouverneur

bewerken

De gouverneur van Sint Maarten is de vertegenwoordiger van het staatshoofd in het land. De huidige gouverneur is Ajamu Baly, de waarnemend gouverneur is Reynold Groeneveldt.

Staten

bewerken

De Staten van Sint Maarten vormen het parlement.

Historisch verloop zetelverdeling Staten en Eilandsraad
Partij 1991 1995 1999 2003 2007 2010 2014 2016 2018 2020
Eilandgebied Sint Maarten Land Sint Maarten
Democratische Partij (DP) 3 5 7 6 6 2 2 2 - -
National Alliance (NA)
voorheen Sint Maarten Patriotic Alliance (SPA)		 4 5 3 4 5 7 4 5 5 6
United People (UP) - - - - - 6 7 5 - 4
United Democrats (UD)
fusie van United People (UP) en Democratische Partij (DP)		 - - - - - - - - 7 1
Windward Islands People's Movement
United St. Maarten Party (USP) - - - - - - 2 3 2 2
Sint Maarten Christian Party (SCMP) - - - - - - - 0 1 0
People's Progressive Alliance (PPA) - - - 1 - - - 0 0 0
Serious Alternative People's Party (SAPP)
voorheen Progressive Democratic Party (PDP)		 2 1 0 0 - - - - - -
National People's Party (NPP) - - 1 0 - - - - - -
Party for Progress (PFP) - - - - - - - - - 2
Totaal 9 11 11 11 11 15 15 15 15 15

Eilandraadsverkiezingen

bewerken
Eilandraadsverkiezingen
1951 Partij Stemmen % Zetels
Nationale Volkspartij 357 27.44 4
Democratische Partij (DP) 135 72.56 1
Totaal 492 95.91 5
1955 Democratische Partij (DP) 365 66,97 4
Nationale Volkspartij 180 33,03 1
Totaal 545 97,15
1959 Democratische Partij (DP) 392 63,84 4
Nationale Volkspartij 149 24,27 1
Windward Islands People's Party 69 11,24 0
C. Hassell-Wilson 4 0,65 0
Totaal 614 100 5
1963 Democratische Partij (DP) 614 71,73 4
Nationale Volkspartij 143 16,71 1
Windward Islands People's Party 99 11,57 0
Totaal 856 100 5
1967 Democratische Partij (DP) n.v.t. n.v.t. 5
Totaal n.v.t. n.v.t. 5
1971 Democratische Partij (DP) 1.234 59,44 4
Windward Islands People's Party 552 26,59 1
People's Progressive Movement 290 13,97 0
Totaal 2,076 100 5
1975 Democratische Partij (DP) 2.081 5
United Federation of the Antilles 378 0
Windward Islands People's Party 362 0
Antillean Labor Movement 168 0
IPPP 98 0
Totaal 3.087 5
1979 Democratische Partij (DP) 2.126 50,50 3
Sint Maarten Patriotic Movement 1.443 34,28 2
Windward Islands People's Party 366 8,69 0
United Progressive Democratic Group 275 6,53 0
Totaal 4.210 100 5
1983 Democratische Partij (DP) 3.342 66,85 5
Sint Maarten Patriotic Movement 1.443 28,87 2
Partido Pro Penshonado 191 3,82 0
New Electoral Movement of Antilles 23 0,46 0
Totaal 4.999 100 7
1987 Democratische Partij (DP) 5.036 74,19 7
Sint Maarten Patriotic Alliance–Independent Citizens Movement 1.752 25,81 2
Totaal 6.788 100 9

Kabinet[26]

bewerken
 
Topografische kaart van het eiland Sint Maarten
  Zie Kabinet-Jacobs II voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
  • Minister-president van Sint Maarten en tevens Minister van Algemene Zaken: Silveria Jacobs (NA)
  • Minister van Justitie: Anna Richardson (NA)
  • Minister van Financiën: Ardwell Irion (NA)
  • Minister van Onderwijs, Cultuur, Jeugd- en Sportzaken: Rodolphe Samuel (NA)
  • Minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening, Milieu en Infrastructuur: Egbert Doran (NA)
  • Minister van Volksgezondheid, Sociale Ontwikkeling en Arbeidszaken: Omar Ottley (UP)
  • Minister van Toerisme, Economische Zaken, Vervoer en Communicatie: Ludmila de Weever (UP)

Binnen de rijksministerraad van het Koninkrijk der Nederlanden wordt Sint Maarten vertegenwoordigd door de gevolmachtigd minister van Sint Maarten. Sinds 28 november 2019 is dit Rene Violenes (NA).

Staatkundige hervormingen

bewerken
  Zie ook: Staatkundige hervormingen binnen het Koninkrijk der Nederlanden

Al bij het eerste referendum op 14 oktober 1994, waar alle landen kozen voor behoud van de Nederlandse Antillen, was een grote minderheid (33%) op Sint Maarten voor een 'status aparte' als Land binnen het Koninkrijk.

Mede door de steeds grotere samenwerkingsproblemen binnen de Antillen, hield het eilandbestuur van Sint Maarten op 22 juni 2000 een tweede referendum, waarbij zijzelf de status aparte aanprees als oplossing voor die problemen. De bevolking koos met ruime meerderheid voor de status van autonoom land, waarop de politiek van Sint Maarten aandrong op staatkundige hervorming binnen het Koninkrijk der Nederlanden.

Keuze Stemmen %
Autonoom land binnen het Koninkrijk der Nederlanden 6.212 70,0
Onafhankelijkheid 1.282 14,4
Deel uitmaken van een geherstructureerde Nederlandse Antillen 1.050 11,8
Behoud huidige status 332 3,7
ongeldig/blanco 145 0,1
Totaal 9.021 100
Geregistreerde kiezers/opkomst 16.193 55,70
Bronnen: [27][28]

De uitslag van dit referendum vormde zo de aanleiding voor discussies en referenda op de andere eilanden. In het najaar van 2006 werd uiteindelijk met Nederland overeengekomen dat Sint Maarten de status van land binnen het Koninkrijk zal krijgen.

Europese Unie

bewerken

Sint Maarten heeft de status van Landen en Gebieden Overzee (LGO) binnen de Europese Unie (EU). Het eiland valt niet onder het grondgebied van de EU, maar de inwoners bezitten wel de rechten van het EU-burgerschap.[29] Aangezien het land niet behoort tot het grondgebied van de EU, hoeft het niet te voldoen aan het Europees recht en is de euro niet het wettelijke betaalmiddel.[29]

Bekende inwoners van Sint Maarten

bewerken

Zie ook

bewerken
bewerken
Zie de categorie Sint Maarten, Dutch Caribbean van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sint_Maarten_(land)&oldid=67962701"