Overslag (transport)

Overslag in de transportwereld houdt in dat goederen of producten van de ene naar de andere vervoersmodaliteit worden overgebracht of overgezet. Dit gebeurt op een 'overslagterrein' of 'terminal'. Goederen kunnen zijn verpakt in kisten, dozen en balen, en vaak samen gebracht op pallets en/of containers. Goederen kunnen ook los gestort worden, dan wordt het bulkgoed genoemd.

Overslag van goederen vindt vaak vele malen plaats in de transportketen tussen verzender en ontvanger.

Overslagtechniek

Overslag van goederen vindt plaats met onder andere hijskraanen, vorkheftrucks en, voor bulkgoed, lopende banden. De techniek van de overslag bepaalt de kwaliteit en de snelheid van het overslaan, en ook de kosten van de overslag. Dit is van invloed op de transportkosten en daarmee ook een onderdeel van de uiteindelijke kostprijs van het getransporteerde product.

Voorbeelden

Voorbeelden van overslag zijn verplaatsing van goederen (alles ook omgekeerd):

van een schip naar de kade
van een groter schip naar een kleiner schip
van het schip naar een trein
van een trein naar een vrachtauto
van een auto naar een magazijn
vanuit een magazijn naar een vliegtuig

Voorbeeld van een transport- en overslagketen

Als voorbeeld kunnen fototoestellen uit een Japanse fabriek worden genomen. Een globale beschrijving van de gehele keten:

De fototoestellen worden verzameld in dozen
de dozen worden gestapeld op pallets
meerdere pallets worden geplaatst in een container
de container wordt overgezet op een vrachtauto en gebracht naar de zeehaven
gevolgd door transport over de oceanen, lossen van het schip in Rotterdam
overslag van de container naar een binnenschip
binnenlands transport naar een groot distributiemagazijn
legen van de container met behulp van vorkheftrucks en plaatsen van de pallets in het magazijn
van daaruit de distributie van de pallets en dozen in bestelauto's naar de winkels
uitpakken van de dozen en uitstallen van de fototoestellen
verkoop aan een consument die ten slotte het toestel in zijn fietstas meeneemt naar huis.

Een dergelijke logistieke keten van transport, overslag en tussentijdse opslag van goederen vertegenwoordigt een complex van activiteiten die in tijd en plaats precies op elkaar moeten zijn afgestemd, wat tegenwoordig alleen nog maar goed lukt met behulp van computers.