Herzele (België)

gemeente in Oost-Vlaanderen, België

Herzele is een plaats en gemeente in de Belgische provincie Oost-Vlaanderen. De gemeente ligt in de Denderstreek en Vlaamse Ardennen.

Herzele
Gemeente in België Vlag van België
Herzele (België)
Herzele
Geografie
Gewest Vlag Vlaanderen Vlaanderen
Provincie Vlag Oost-Vlaanderen Oost-Vlaanderen
Arrondissement Aalst
Oppervlakte
– Onbebouwd
– Woongebied
– Andere
47,9 km² (2022)
79,69%
12,93%
7,38%
Coördinaten 50° 53' NB, 3° 53' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkings­dichtheid
18.928 (01/01/2024)
49,31%
50,69%
395,12 inw./km²
Leeftijdsopbouw
– 0-17 jaar
– 18-64 jaar
– 65 jaar en ouder
(01/01/2024)
18,98%
60,37%
20,65%
Buitenlanders 3,95% (01/01/2024)
Politiek en bestuur
Burgemeester Johan Van Tittelboom
(Open Vld)
Bestuur Open Vld, CD&V en Partners
Zetels
Open Vld
CD&V en Partners
N-VA
roodgroen
Leef! & Groen
25
13
5
3
2
2
Economie
Gemiddeld inkomen 23.128 euro/inw. (2021)
Werkloosheidsgraad 3,96% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode
9550
9550
9550
9550
9550
9550
9551
9552
Deelgemeente
Herzele
Hillegem
Sint-Antelinks
Sint-Lievens-Esse
Steenhuize-Wijnhuize
Woubrechtegem
Ressegem
Borsbeke
Zonenummer 053, 054, 09
NIS-code 41027
Politiezone Zottegem / Herzele / StLHoutem
Hulpverleningszone Vlaamse Ardennen
Website www.herzele.be
Detailkaart
ligging binnen het arrondissement Aalst
in de provincie Oost-Vlaanderen
Portaal  Portaalicoon   België

Het grondgebied van Herzele wordt doorkruist door twee beken: de Molenbeek en de Molenbeek-Ter Erpenbeek. Herzele telt ruim 18.000 inwoners, die Herzelenaars[1] worden genoemd.

Geschiedenis

bewerken

De naam ‘Herzele’ is afkomstig uit de 7e eeuw van ‘harja sali’, wat zoveel wil zeggen als ‘een gebouw van het leger’. Dit wijst op de burcht, die, weliswaar een primitieve versie uit hout- en vlechtwerk en aarden wallen, een goede verschansing was tegen de Noormannen.

In de zevende eeuw al werd in het centrum van de gemeente de burcht van Herzele opgericht, die het centrum zou worden van heel wat politiek gewoel, onder meer gevechten tussen Gentenaars en de graaf van Vlaanderen. Herzele was een heerlijkheid. De heer van Herzele nam in 1302 deel aan de Guldensporenslag aan de kant van de Vlamingen. De burcht werd definitief in de as gelegd onder het Spaanse bestuur (1579).

Kernen en buurgemeenten

bewerken

Herzele telt acht deelgemeenten.

Deelgemeenten

bewerken
# Naam Opp.
(km²)
Inwoners
(2020)
Inwoners
per km²
NIS code
1 Herzele 7,72 5.970 773 41027A
2 Hillegem 4,80 3.271 775 41027B
3 Borsbeke 3,85 2.545 661 41027C
4 Ressegem 3,92 1.251 319 41027D
5 Woubrechtegem 4,86 1.003 206 41027E
6 Sint-Antelinks 3,38 620 183 41027F
7 Steenhuize-Wijnhuize 7,65 1.790 234 41027G
8 Sint-Lievens-Esse 11,74 2.052 175 41027H

Herzele grenst aan de volgende gemeenten:

Bezienswaardigheden

bewerken
  Zie Lijst van onroerend erfgoed in Herzele voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Kastelen

bewerken

Natuur en landschap

bewerken

Herzele ligt in de Vlaamse Ardennen op een hoogte van 55-82 meter. De gemeente telt twee Natuurpunt-natuurreservaten: het Duivenbos in het zuiden en het Doormansbos in het noorden.

In het zuiden loopt de Molenbeek-Ter Erpenbeek in oostelijke richting.

Demografie

bewerken

Demografische evolutie voor de fusie

bewerken
  • Bronnen:NIS, Opm:1831 t/m 1970=volkstellingen;1976=inwonertal op 31 december

Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente

bewerken

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

  • Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari
1992 tot heden
jaar Aantal[2] Evolutie: 1992=index 100
1992 15.754 100,0
1993 15.808 100,3
1994 15.889 100,9
1995 15.947 101,2
1996 16.084 102,1
1997 16.193 102,8
1998 16.262 103,2
1999 16.301 103,5
2000 16.276 103,3
2001 16.476 104,6
2002 16.381 104,0
2003 16.431 104,3
2004 16.506 104,8
2005 16.581 105,2
2006 16.709 106,1
2007 16.822 106,8
2008 17.000 107,9
2009 17.059 108,3
2010 17.138 108,8
2011 17.216 109,3
2012 17.224 109,3
2013 17.384 110,3
2014 17.433 110,7
2015 17.454 110,8
2016 17.550 111,4
2017 17.605 111,7
2018 17.723 112,5
2019 18.027 114,4
2020 18.187 115,4
2021 18.414 116,9
2022 18.489 117,4
2023 18.715 118,8
2024 18.928 120,1

Economie

bewerken

Herzele telt enkele wijngaarden en brouwerijen, te weten:

Wijngaarden

bewerken

Brouwerijen

bewerken


Toerisme

bewerken

Door Herzele lopen enkele fiets- en autoroutes, met name de Molenbeekroute, de Denderroute zuid en Denderende steden.

Burchtruïne

bewerken

De burcht van Herzele wordt voor het eerst vermeld in de 12e eeuw, door Lodewijk van Herzele. De vermoedelijke bouw van deze stenen waterburcht dateert uit de 13e-14e eeuw, met een donjon en een vierhoekige weermuur. In 1381 werd de burcht vernield door de Graaf van Vlaanderen, er was namelijk een conflict tussen de Gentenaars en de Graaf van Vlaanderen, en de toenmalige burchtheer, Seger, had de Gentse kant gekozen. In de 15e eeuw werd de burcht heropgebouwd door Jan van Roubaix, maar in 1579 werd de burcht definitief verwoest door de Spanjaarden, in de strijd tussen de katholieke Spanjaarden en het protestants gezinde Vlaanderen, als reactie op het feit dat de burchtheer, Pieter van Melun, de protestantse zijde koos. Sinds 1957 is de burcht een beschermd monument. In 1969 werden de restauratiewerken gestart, onder meer de noordelijke (zandstenen) toren is al herrezen. Volgens het grondplan werden de funderingen van de muren, de vierkante donjon en de hoektorens zichtbaar gemaakt. Een walgracht omsluit het geheel.

Politiek

bewerken

Structuur

bewerken

De gemeente Herzele ligt in het kieskanton Herzele in het provinciedistrict Geraardsbergen, het kiesarrondissement Aalst-Oudenaarde en de kieskring Oost-Vlaanderen.

Herzele Supranationaal Nationaal Gemeenschap Gewest Provincie Arrondissement Provinciedistrict Kanton Gemeente
Administratief Niveau   Europese Unie   België   Vlaanderen   Oost-Vlaanderen Aalst Herzele
Bestuur Europese Commissie Belgische regering Vlaamse regering Deputatie Gemeentebestuur
Raad Europees Parlement Kamer van
Volksvertegenwoordigers
Vlaams Parlement Provincieraad Gemeenteraad
Kiesomschrijving Nederlands Kiescollege Kieskring Oost-Vlaanderen Aalst-Oudenaarde Geraardsbergen Herzele Herzele
Verkiezing Europese Federale Vlaamse Provincieraads- Gemeenteraads-

In Herzele woont ook gouverneur Carina Van Cauter. Zij is de vrouw van burgemeester Johan Van Tittelboom.

Zetelverdeling gemeenteraad 2019-2024
2
2
13
5
3
13 
De 25 zetels zijn als volgt verdeeld:
     LEEF! & GROEN: 2
     roodgroen: 2
     Open Vld: 13
     CD&V en Partners: 5
     N-VA: 3
  Zie Lijst van burgemeesters van Herzele voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Bestuur 2007-2012

bewerken

De meerderheid in de gemeenteraad werd gevormd door VLD (10 zetels) en sp.a (4 zetels).De oppositie bestond uit CD&V (9 zetels) en een lokale links-groene lijst LEEF! (2 zetels).

Bestuur 2013-2018

bewerken

Burgemeester blijft Johan Van Tittelboom (Open Vld) Hij leidt een coalitie van Open Vld en N-VA met een meerderheid met 13 op 25 zetels.

Bestuur 2019-2024

Na de verkiezingen van 2018 haalde de Open Vld de absolute meerderheid, maar ging ze toch in coalitie met de CD&V. Tezamen hebben ze een meerderheid van 18 op 25 zetels. De burgemeester blijft Johan Van Tittelboom.

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

bewerken
Partij 10-10-1976[3] 10-10-1982[3] 9-10-1988[3] 9-10-1994[3] 8-10-2000[3] 8-10-2006[4] 14-10-2012[5] 14-10-2018 13-10-2024
Stemmen / Zetels % 25 % 25 % 25 % 25 % 25 % 25 % 25 % 25 % 25
LEEF!1/ LEEF! & Groen2 - - - 6,61 1 9,471 2 10,391 2 9,191 1 11,72 2 9,31 2
SP1/ sp.a2/ Roodgroen3 15,461 3 17,621 4 18,731 5 17,091 4 16,371 4 16,482 4 12,532 3 11,13 2 8,3 1
Liberale Partij1/ PVV2/ VLD3/ Open Vld4 7,061 1 25,582 7 25,992 7 29,453 8 35,963 11 38,873 10 33,074 9 43,94 13 37,54 12
CVP1/ CD&V/N-VAA/ CD&V en Partners2/ CD&V3 38,541 11 40,441 11 39,661 11 37,31 11 28,661 8 34,26A 9 28,392 8 19,62 5 20,03 5
VU1/ VU&ID2/ CD&V/N-VAA/ N-VA3 10,951 2 12,681 3 9,441 2 6,321 1 4,432 0 16,823 4 13,73 3 10,63 2
Vlaams Blok - - - 3,24 0 5,1 0 - - - 14,3 3
VCL 27,98 8 - - - - - - - -
GEMBEL - - 6,17 0 - - - - - -
LI - 3,67 0 - - - - - - -
Totaal stemmen 11180 11462 11836 12053 12473 12964 13169 13574 9608
Opkomst % 97,52 96,17 95,54 96,39 95,19 95,4 64,7
Blanco en ongeldig % 2,07 2,81 3,83 3,59 4 4,05 3,79 4,2 1,1

De zetels van de gevormde meerderheid staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.
De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.

In Herzele spelen de voetbalclubs KVC De Toekomst Borsbeke, SV Sint-Antelinks en VC Herzele-Ressegem. Volleybalclubs: VC Hebo Borsbeke-Herzele en Griffoenen Steenhuize

De voorbije jaren werden heel wat voetbalclubs opgedoekt: Woubrechtegem, VK Esse, FC Steenhuize, KFC Herzele, VC Ressegem en St Lucia Hillegem. De fusieclub VC Herzele-Ressegem is een fusie van het voorgaande Woubrechtegem, Hillegem, KFC Herzele en VC Ressegem.

Bekende Herzelenaars

bewerken

Vervoer

bewerken

in Herzele lopen de volgende gewest- of provinciale wegen:

  • N8 Koksijde - Ninove - Brussel (Steenhuize-Wijnhuize)
  • N42 Wetteren (Kwatrecht) - Geraardsbergen - Lessen
  • N42B Zottegem (Grotenberge) - Herzele (Sint-Lievens-Esse en Steenhuize-Wijnhuize)
  • N46 Erpe-Mere (Erpe) - Herzele (Borsbeke - Herzele - Hillegem) - Zottegem - Zwalm - Oudenaarde (Leupegem)
  • N464 Herzele - Sint-Lievens-Esse

In Herzele en deelgemeenten is er busvervoer naar de omliggende gemeenten. Er is ook een buslijn naar Gent via Sint-Lievens-Houtem, Oosterzele en Merelbeke.

Hieronder de verschillende buslijnen:

Bussen
(Bel)buslijn Traject Opmerkingen
36 Zottegem - Sint-Antelinks - Aspelare - Ninove Rijdt enkel via Sint-Lievens-Esse, Steenhuize-Wijnhuize, Sint-Antelinks
39 Brakel - Lierde - Ninove Steenhuize-Wijnhuize (N8)
46 Wetteren - Oosterzele - Zottegem Rijdt enkel via Hillegem, rijdt niet op zondag
49 Geraardsbergen - Herzele - Sint-Lievens-Houtem - Oosterzele - Gent Traject Geraardsbergen-Herzele enkel in de week 8-9× per dag

Rijdt enkel via Borsbeke, Herzele, Sint-Lievens-Esse, Steenhuize-Wijnhuize

91 Aalst - Erpe Vijfhuizen - Borsbeke - Zottegem Rijdt via Borsbeke, Herzele, Vierwegen en Hillegem
92 Aalst - Erpe Vijfhuizen - Vlierzele - Herzele - Zottegem In de schoolspits extra traject Zottegem - Herzele - Woubrechtegem
93 Aalst - Ressegem - Herzele Gemeentehuis Rijdt enkel tijdens de schoolspits
81 Aalst - Mere - Aaigem (- Woubrechtegem) - Heldergem Stopt enkel in schoolspits in Woubrechtegem
36 Ninove - Aspelare - Zottegem Rijdt verschillende varianten
87 Aalst - Haaltert - Aspelare (- Sint-Antelinks) - Geraardsbergen Enkel in schoolspits van en naar Sint-Antelinks
370 Belbus Geraardsbergen Stad Geraardsbergen, gemeenten Brakel (enkel Parike), Herzele (enkel Steenhuize-Wijnhuize), Galmaarden
385 Belbus Lede - Erpe-Mere Stad Aalst, gemeenten Erpe-Mere, Lede, Sint-Lievens-Houtem, Haaltert (enkel Ede), Herzele (enkel Borsbeke, Ressgem, Herzele)
390 Belbus Herzele- Sint-Lievens-Houtem Gemeenten: Zottegem, Herzele, Sint-Lievens-Houtem, Erpe-Mere (enkel Aaigem en Burst)

Treinen

bewerken

In Herzele zijn er drie spoorwegstations, die liggen langs spoorlijn 89 Zandberg (Kortrijk)-Denderleeuw. Ze behoren tot het Brusselse GEN-treinnet met treinverbinding S3 Dendermonde-Brussel-Zottegem en S8 Louvain-La-Neuve-Brussel-Zottegem.

Spoorlijn 89
Station Treinen per uur

(week)

Treinen per uur

(weekend)

Info
Station Herzele 4 2
Station Hillegem 4 2
Station Terhagen 4 2 Gelegen op de grens tussen Borsbeke en Ressegem, vernoemd naar het gehucht 'Terhagen'.
  • Bijnamen van de inwoners zijn: ganzenwachters, makraangasten.[6]

Nabijgelegen kernen

bewerken

Grotenberge, Sint-Lievens-Esse, Woubrechtegem, Ressegem, Borsbeke, Hillegem

bewerken
Zie de categorie Herzele van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.