1800

1800

Eeuwen:	17e eeuw · 18e eeuw · 19e eeuw
Decennia:	1790-1799 · 1800-1809 · 1810-1819
Jaren:	<< · < · 1799 · 1800 · 1801 · > · >>
Jaartelling in verschillende culturen

Ab urbe condita:		2553 MMDLIII
Armeense jaartelling:		1249 – 1250 ԹՎ ՌՄԽԹ – ՌՄԾ
Chinese jaartelling:		4496 – 4497 丙未 – 丁申
Christelijke jaartelling:		1800 MDCCC
Ethiopische jaartelling:		1792 – 1793
Hebreeuwse jaartelling:		5560 – 5561
Hindoekalenders:
- Vikram Samvat		1855 – 1856
- Shaka Samvat		1722 – 1723
- Kali yuga		4901 – 4902
Iraanse jaartelling:		1178 – 1179 ۱۱۷۸ – ۱۱۷۹
Islamitische jaartelling:		1214 – 1215 ١٢١٥ – ١٢١٤
Maçonnieke jaartelling:		5799 – 5800
1800 naar onderwerp
Lijst van landen
Juliaanse kalender van 1800
Overgangskalenders:
Litouwen
Gregoriaanse kalender van 1800

Het jaar 1800 is het 100e jaar in de 18e eeuw volgens de christelijke jaartelling.

Amerikaanse presidentsverkiezingen (rood: John Adams, groen: Thomas Jefferson)

Gebeurtenissen

januari

8 - In de bossen bij de Franse rivier de Aveyron wordt een wolfskind gevonden dat de naam Victor krijgt.
17 - Een opstand in de Vendée tegen de Franse staat wordt neergeslagen.

maart

14 - Na een conclaaf van drieënhalve maand wordt Giorgio Barnaba Luigi Chiaramonti tot paus gekozen. Als protegé van de vroegere paus Pius VI kiest hij de naam Pius VII.
28 - Het Ierse parlement tekent de unificatieakte van 1800 waarin akkoord gegaan wordt met een vereniging met Groot-Brittannië. In 1801 zal deze wet ingaan.

mei

15 - Napoleon Bonaparte trekt over de Grote Sint-Bernhardpas.
30 - Opening van de Nationale Konst-Gallery in Huis ten Bosch, opgericht door de agent van financiën, Gogel.

juni

2 - De Fransen trekken Milaan binnen.
4 - De Franse generaal André Masséna moet Genua overgeven aan de Oostenrijkers.
14 - Napoleon Bonaparte behaalt een klinkende overwinning op de Oostenrijkers bij Marengo, maar zijn generaal Desaix sneuvelt
14 - De Franse opperbevelhebber in Egypte, Jean-Baptiste Kléber, wordt doodgestoken door een student uit Aleppo.

juli

26 - In Frankrijk wordt de week weer ingevoerd, met de zevende dag als rustdag. Alleen ambtenaren blijven werken volgens de decade, met elke tiende dag als rustdag.

augustus

15 - Paus Pius VII ondertekent het verdrag tussen Frankrijk en de Heilige Stoel. In de daarbij aansluitende encycliek "Ecclesia Christi" erkent de paus de Franse Republiek van Napoleon, die van haar kant het katholicisme uitroept tot "godsdienst van de meerderheid". De wens van het Vaticaan om het katholicisme tot staatsgodsdienst uit te roepen wordt niet ingewilligd. Het Concordaat voorziet in het herstel van de vrijheid van eredienst, een bezoldiging van de katholieke geestelijkheid door de Staat, in ruil voor de door de revolutionaire regering verkochte kerkelijke bezittingen. Het volledige episcopaat moet ontslag nemen. Deze drastische maatregel betekent een klap voor de Gallicaanse dromen en een overwinning voor de ultramontanen die pleiten voor een striktere controle van de paus over de bisschoppen.
30 - Gabriel Prosser, een zwarte slaaf uit Virginia, beraamt een opstand op de plantage, maar wordt gepakt en opgehangen.

september

5 - Malta, dat door de Fransen bezet was, valt in handen van de Britten.
30 - Philippe Lebon verkrijgt het patent op het maken van lichtgas uit steenkool.

oktober

1 - Spanje en Frankrijk tekenen in het geheim het verdrag van San Ildefonso, waarmee Spanje het koloniale territorium Louisiana teruggeeft aan de Fransen.
1 - Zo'n 550 Jamaicaanse marrons zetten voet aan land in Freetown in Sierra Leone.

november

1 - Ingebruikname van het Amerikaanse Witte Huis.
4 - Presidentsverkiezingen in de Verenigde Staten tussen Thomas Jefferson en John Adams. Uiteindelijk zal het een vreemd gelijkspel worden tussen Jefferson en Aaron Burr dat na lang getouwtrek tot het eerste presidentschap van Jefferson zal leiden.
17 - De Verenigde Staten hebben hun nieuwe federale hoofdstad in gebruik genomen: Washington D.C., aan de oever van de rivier de Potomac.
21 - Madeleine-Sophie Barat sticht met drie vriendinnen de Sociëteit van het Heilig Hart.

december

3 - De Slag bij Hohenlinden: Moreau verslaat opnieuw de Oostenrijkers.
3 - Met de dood van Ferdinand Gothard Meinrad van Limburg-Styrum is de regerende dynastie in de rijksheerlijkheid Gemen uitgestorven. De nieuwe heer is een vrijheer van Boineburg-Bömelburg.
6 - Op 6 december krijgen kinderen voortaan beloning of straf. Deze dag is de sterfdag van Nicolaas van Myra, een grote kindervriend.
24 - Moordaanslag op Napoleon. Een bom ontploft naast zijn rijtuig als hij op weg is naar de opera.

Muziek

Ludwig van Beethoven componeert de Hoornsonate Opus 17, de Strijkkwartetten Opus 18, de Symfonie nr 1 Opus 21 en de Pioansonate nr 11 Opus 22
Les deux journées van Luigi Cherubini
De opera Le Calife de Bagdad van François-Adrien Boïeldieu
Carl Maria von Weber componeert de opera Das Waldmädchen

Literatuur

Sur la littérature considérée dans ses rapports avec les institutions sociales, een boek van Anne Louise Germaine de Staël wordt gepubliceerd
Friedrich von Schiller schrijft de toneelstukken Wallenstein en Maria Stuart
Thomas Moore publiceert zijn Odes of Anacreon

Beeldende kunst

De gravin van Chinchón (1800) Francisco de Goya, Museo del Prado

Bouwkunst

Pfarrkirche Jennersdorf, Oostenrijk

Geboren

januari

7 - Millard Fillmore, dertiende president van de Verenigde Staten (overleden 1874)
11 - Ányos Jedlik, Hongaars benedictijn, natuurkundige en uitvinder (overleden 1895)
14 - Ludwig von Köchel, Oostenrijks musicoloog en Mozartkenner (overleden 1877)

februari

6 - Achille Devéria, Frans kunstschilder en lithograaf (overleden 1857)
9 - Joseph von Führich, Oostenrijks kunstschilder (overleden 1876)
11 - William Fox Talbot, Brits uitvinder (overleden 1877)
12 - John Edward Gray, Brits zoöloog (overleden 1875)

maart

1 - Paulina van Oranje-Nassau, prinses der Nederlanden, dochter van koning Willem I (overleden 1806)
10 - Thomas Webster, Engels kunstschilder (overleden 1886)
14 - James Bogardus, Amerikaans uitvinder en architect (overleden 1874)
16 - Keizer Ninko, 120e keizer van Japan (overleden 1846)
17 - Ewald Rudolf Stier, Duits theoloog en kerklieddichter (overleden 1862)
24 - Douwe de Hoop, Nederlands beeldend kunstenaar (overleden 1830)

april

15 - James Clark Ross, Brits marineofficier en ontdekkingsreiziger (overleden 1862)

juni

1 - Charles Fremantle, Brits marineofficier waarnaar de West-Australische havenstad Fremantle is vernoemd (overleden 1869)

juli

19 - Juan José Flores, Ecuadoraans politicus (overleden 1864)
22 - Jakob Lorber, Sloveens/Oostenrijks mysticus (overleden 1864)
24 - Henry Shaw, Amerikaans botanicus (overleden 1889)
31 - Friedrich Wöhler, Duits scheikundige (overleden 1882)

augustus

12 - Jean-Jacques Ampère, Frans historicus, filoloog en auteur (overleden 1864)
13 - Ippolito Rosellini, Italiaans egyptoloog (overleden 1843)

september

1 - Giuseppe Gabriel Balsamo-Crivelli, Italiaans natuurvorser en mycoloog (overleden 1874)
22 - George Bentham, Engels botanicus (overleden 1884)
29 - Frederick Bakewell, Engels natuurkundige en uitvinder (overleden 1869)

oktober

23 - Henri Milne-Edwards, Frans zoöloog (overleden 1885)
25 - Charles de Meester, Belgisch politicus en burgemeester (overleden 1855)
26 - Helmuth Karl Bernhard von Moltke, Duits generaal-veldmaarschalk, stafchef van het Pruisische leger (overleden 1891)

november

8 - Dominicus Franciscus du Bois, Zuid-Nederlands kunstschilder en tekenaar (overleden 1840)
29 - Gerardus Petrus Wilmer, bisschop van Haarlem (overleden 1877)

december

3 - France Prešeren, Sloveens dichter en jurist (overleden 1849)
25 - John Phillips, Engels geoloog (overleden 1874)
29 - Charles Goodyear, Amerikaans chemicus en rubberproducent (overleden 1860)

Overleden

februari

6 - Petrus Bondam (72), Nederlands historicus en jurist
23 - Joseph Warton (77), Engels dichter en criticus

april

25 - William Cowper (68), Engels dichter

mei

7 - Niccolò Piccinni (72), Italiaans componist
18 - Aleksandr Soevorov (70), Russisch generaal

juni

27 - William Cruikshank (55), Schots chemicus, anatoom en schrijver

augustus

25 - Elizabeth Montagu (79), Engelse schrijfster

september

26 - William Billings (53), Amerikaans componist
27 - Hyacinthe Jadin (24), Frans componist en muziekpedagoog
29 - Michael Denis (71), Oostenrijks schrijver en lepidopterist

oktober

17 - Gabriel Prosser (24), Afrikaans slavenleider

november

5 - Jesse Ramsden (65), Engels instrumentmaker

datum onbekend

Adam de Boer (79), Fries schaatser

Ontdekkingen

De eerste chemische batterij door Alessandro Volta.
De infrarode straling door William Herschel.
Waterzuivering door middel van Chloor, bedacht door de Schot William Cruikshank, is de eerste methode ooit om water ten behoeve van de openbare hygiëne chemisch te behandelen.
IJzeren drukpers door de Engelsman Robert Walker.
Henry Maudslay vindt de draaibank met schroefaandrijving uit.
Lorenzo Hervás y Panduro publiceert Catálogo de las lenguas de las naciones conocidas, y numeración división y clase de éstas según la diversitad de sus idiomas y dialectos, een belangrijk werk voor het wetenschappelijk taalonderzoek.

Zie de categorie 1800 van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.