Maurice Ravel
| Maurice Ravel | ||
| ||
| Profesiono: | muzikisto (pianisto) e kompozisto | |
| Lando: |  Francia
| |
| Naskodato: | 7 di marto 1875 | |
| Nasko-loko: | Ciboure, Francia | |
| Mortodato: | 28 di decembro 1937 | |
| Morto-loko: | Paris, Francia | |
Joseph-Maurice Ravel (1875 til 1937) esis Franciana pianisto e kompozisto.
Frua vivo
redaktarIl naskis en 1875 en la Baska urbo Ciboure en Francia. Ilua matro esis Baskiano e vivabis dum multa yari en Madrid; ilua patro esis Suisa injenioro ed inventisto. Tri monati pos la nasko, la familio translojis a Paris. Maurice havis intereso pri muziko ye frua evo, pleante piano e kompozante. Il studiis ye la Konservatorio di Paris, studiante kompozado kun Gabriel Fauré. Ilua unesma publikigita verko, Menuet antique por piano, esis kompozata en 1895.
Le Tombeau de Couperin
redaktarYe 28 di februaro 1920, la orkestrala versiono di lua verko Le Tombeau de Couperin esis unesmafoye pleata. La originala versiono por piano esis kompozita de 1914 til 1917; la sis movimenti esis en baroka stilo, de la tempo di la kompozisto François Couperin (1668–1733); singla movimento esis skribata por memorigo di amiko di Ravel qua mortis en la mondomilito. Quar de la movementi esis selektata por la orkestrala versiono.
La valse
redaktarYe 12 di decembro 1920 en Paris, ilua orkestrala verko La valse esis unesmafoye pleata. Il konceptis la ideo en 1906, e kompozis la verko inter februaro 1919 e 1920. La intenco esis ke ol esus baleto, produktata da Sergei Diaghilev; il, audinta ol (en versiono por du piani), quankam agnoskante ke ol esas maestroverko, refuzis produktar la baleto. (En sequanta yari ol esis prizentata kom baleto, produktita da altri.)
La valse, en qua la danso semblante dekadas vers la fino, esis interpretata da kritikanti kom metaforo por la mala stando di Europana civilizeso pos la Granda Milito. Tamen Ravel negis tala relato; il komentis ke la imaginita baleto esas lokizata en imperiala korto di cirkume 1855, e deskriptis la muziko kom “acensanta progreso di sonoreso”.
Pikturi che Expozo
redaktarYe 19 di oktobro 1922 en Paris, ilua versiono por orkestro di Pikturi che Expozo, da la Rusa kompozisto Modest Musorgski, esis unesmafoye pleata. L’orkestro direktesis da Serge Koussevitzky, qua komisabis Ravel krear la verko. Musorgski kompozis l’originala verko por piano en 1874, ed ol publikigesis pos ilua morto , en edituro da Nikolai Rimski-Korsakov en 1886. La versiono da Ravel esas la maxim ofte pleata; altra orkestrala versioni di la verko facesis da Henry Wood, Leopold Stokowski e plura altri.
Boléro
redaktarYe 22 di novembro 1928 en Paris, ilua orkestrala verko Boléro esis unesmafoye pleata, kun granda suceso. La verko kreesis pro komiso de la dansisto Ida Rubinstein, e ol unesmafoye esis pleata kom baleto. Ravel havis la ideo di insistema melodio, en la stilo di Hispana danso la bolero, qua esus iterata sen developo, dum ke la orkestro gradope augmentesis. Il esis surprizata pro la suceso di la verko, quan il deskriptis kom "orkestrala tisuo sen muziko", ed il supozis ke orkestri refuzus plear ol; ol nuntempe esas ilua maxim bone konocata verko.