Antoine-Henri Jomini

Antoine-Henri, Baron Jomini (6 Maart 1779 – 24 Maart 1869) was 'n Switserse offisier wat in die Franse en later in die Russiese leër diens as 'n generaal gedoen het, en een van die mees bekende skrywers oor die Napoleontiese oorlogstrategie. Jomini se idees was standaard teks by militêre akademies; die Verenigde State se Militêre Akademie by West Point is 'n prominente voorbeeld. Sy teorieë het vermoedelik baie offisiere beïnvloed wat later in die Amerikaanse Burgeroorlog gedien het.

Antoine-Henri Jomini
Portret van Antoine-Henri Jomini deur George Dawe
Geboortedatum	6 Maart 1779
Geboorteplek	Payerne, Switserland
Sterfdatum	24 Maart 1869 (op 90)
Sterfplek	Passy, Parys, Frankryk
Lojaliteit	Helvetiese Republiek  Frankryk  Rusland
Rang	Brigadier-generaal
Veldslae/oorloë	Napoleontiese Oorloë Russies-Turkse Oorlog 1828–1829
Toekennings	Baron van die Ryk
Ander werk	Bankier en historikus

Vroeë lewe en besigheidsloopbaan

Jomini is op 6 Maart 1779 in Payerne in die kanton Vaud, Switserland, gebore, waar sy vader as burgemeester gedien het. Die Jominis "was 'n ou Switserse familie" van oorspronklik Italiaanse afkoms met 'n besliste pro-Franse uitkyk. As 'n jong seun was Jomini "gefassineer deur soldate en die kuns van die oorlog" en hoop om by die weermag aan te sluit, maar sy ouers het hom tot 'n loopbaan in die besigheid gedwing. As gevolg hiervan het Jomini op 14-jarige ouderdom by 'n besigheidskool in Aarau ingeskryf.

In April 1795 het Jomini skool verlaat en by die bankhuis van Monsieurs Preiswerk in Basel gaan werk. In 1796 verhuis hy na Parys, waar hy eers by 'n ander bank gewerk het en dan as aandelemakelaar. Na 'n kort tydjie in bankwese het Jomini homself daarvan oortuig dat die vervelige lewe van 'n bankier nie vergelyk moet word met die lewe wat in die Franse leër gebied kon word nie, en besluit om 'n militêre offisier te word sodra hy 'n geleentheid gekry het.

Switserse leër

In 1798, na die totstandkoming van die Helvetiese Republiek, het Jomini 'n "gretige revolusionêr" geword, na aanleiding van die voorbeeld van Frederic-Cesar de La Harpe. Hy het 'n posisie in die nuwe Switserse regering as sekretaris van die minister van oorlog met die rang van kaptein bekom. In 1799, nadat hy tot die rang van majoor bevorder is, het Jomini die verantwoordelikheid geneem om die bedrywighede van die ministerie te herorganiseer. In daardie hoedanigheid het hy baie prosedures gestandaardiseer en sy posisie gebruik om te eksperimenteer met organisasiestelsels en strategieë.

Na die vrede van Lunéville in 1801 het Jomini teruggekeer na Parys, waar hy vir 'n militêre toerusting vervaardiger gewerk het. Hy het die werk oninteressant bevind en het die meeste van sy tyd aan die voorbereiding van sy eerste boek oor militêre strategie; Traité des grandes operations militaires (Verhandeling oor Groot Militêre Operasies). Michel Ney, een van Napoleon se topgeneraals, het die boek in 1803 gelees en sy publikasie gesubsidieer. Die boek het in 1804 tot 1810 in verskeie volumes verskyn, en dit is "vinnig vertaal en wyd bespreek" in die hele Europa.

Diens in die Napoleontiese Oorloë

Franse leër

Jomini het aan die 1805-veldtog deelgeneem, en dien as deel van Ney se staf. Jomini het met Ney deelgeneem aan die Slag van Ulm en in Desember van daardie jaar is hy 'n kommissie aangebied as kolonel in die Franse leër.

In 1806 het Jomini sy standpunte oor strategie tydens die dreigende oorlog met Pruise gepubliseer. Dit, saam met sy kennis van Frederik II van Pruise se veldtogte, wat Jomini in die Traite beskryf het, het Napoleon Bonaparte laat besluit om hom in sy eie hoofkwartier te plaas. Jomini was by Napoleon by die Slag van Jena en by die Slag van Eylau, waarna die kruis van die Legioen van Eer aan hom toegeken is.

Na die Vrede van Tilsit is Jomini hoof van staf by Ney gemaak en as baron verklaar. In die Spaanse veldtog van 1808 was sy advies dikwels van die hoogste waarde vir die maarskalk, maar Jomini het met sy hoof getwis en hy was amper aan die genade van sy talle vyande, veral Louis Alexandre Berthier, die keiser se hoof van personeel, oorgelaat.

Russiese leër

Antoine-Henri Jomini in die Russiese leër

Die Russiese leër het reeds vanaf 1807 gepoog om hom te werf as offisier. Nadat Napoleon gehoor het dat hy van plan was om die Franse leër te verlaat het hy hom gedwing om in die diens te bly met die rang van generaal van 'n brigade. Vir 'n paar jaar daarna het Jomini beide 'n Franse en 'n Russiese kommissie behou, met die toestemming van beide regerings. Maar toe die oorlog tussen Frankryk en Rusland uitgebreek het, was hy in 'n moeilike posisie, wat hy hanteer het deur 'n nie vegtende Franse bevelspos in die lyn van kommunikasie op te neem.

Jomini was dus besig met sy taak toe die Franse ontrekking van Moskou plaasvind en die opstand van Pruise die sentrum van die oorlog na Sentraal-Duitsland geskuif het. Hy het dadelik weer by Ney aangesluit en deelgeneem aan die Slag van Lützen. As hoof van staf van Ney se groep korpse het hy voorheen en by die Slag van Bautzen puik diens gelewer, en is hy aanbeveel vir die rang van generaal van 'n divisie. Berthier het egter nie net Jomini se naam van die lys afgehaal nie, maar het hom ook in hegtenis geneem en hom in weermag bestraf omdat hy nie sekere personeelverslae waarvoor gevra is, verskaf het nie. Hoe ver Jomini verantwoordelik was vir sekere misverstande wat verhoed het dat al die uitslae van Ney se aanval by Bautzen bereik is, is onbekend. Die voorwendsel vir afkeuring was egter, in Jomini se eie siening, gering en ongegrond, en tydens die wapenstilstand het Jomini gedoen soos hy in 1809–1810 beoog het, om by die Russiese leër aan te sluit.

Dit was eintlik soos om te dros en dit is so deur baie in die Franse leër beskou, en selfs deur sommige van sy nuwe kamerade. Dit moet egter in Jomini se verdediging ook waargeneem word dat hy jare lank 'n dormante kommissie in die Russiese weermag gehad het en dat hy geweier het om deel te neem aan die inval van Rusland in 1812. Meer belangrik, 'n saak waaroor Napoleon kommentaar gelewer het, was die feit dat hy 'n Switserse burger was, nie 'n Fransman nie.

Sy Switserse patriotisme was inderdaad sterk, en hy het in 1814 van die geallieerde leër onttrek toe hy bevind het dat hy nie die geallieerdes se skending van Switserse neutraliteit kon verhoed nie. Afgesien van die liefde van sy eie land, was sy begeerte om te studeer, te onderrig en die kuns van oorlog te beoefen. Op die kritieke oomblik van die stryd van Eylau het hy uitgeroep: "As ek twee uur lank die Russiese bevelvoerder was!" Nadat hy by die geallieerdes aangesluit het, het hy die rang van luitenant-generaal en die aanstelling van aide-de-camp van die tsaar ontvang en belangrike hulp verleen tydens die Duitse veldtog. 'n Aanklag dat hy die getalle, posisies en bedoelings van die Franse verraai het aan die vyand is later deur Napoleon erken om sonder grondslag te wees. As 'n Switserse patriot en as 'n Franse beampte het hy geweier om deel te neem aan oorsteek van die Ryn naby Basel en die daaropvolgende inval in Frankryk.

In 1815 was hy saam met tsaar Aleksander I van Rusland in Parys en het hy tevergeefs probeer om die lewe van sy ou bevelvoerder Ney te red. Die verdediging van Ney het amper Jomini se posisie in die Russiese diens gekos. Hy het egter daarin geslaag om die weerstand van sy vyande te oorkom en neem deel aan die Kongres van Wene.

Na-oorlogse diens en aftrede

Na jare se aftrede en literêre werk het Jomini sy pos in die Russiese leër hervat en in ongeveer 1823 is hy 'n volle generaal geword. Tot sy aftrede in 1829 was hy hoofsaaklik in diens van die Tsarewitsj-Nikolaas (daarna keiser). Hy was veral betrokke by die bestuur van die Russiese stafkollege wat in 1832 gestig is en sy oorspronklike naam van die Nicholas-akademie tot die Oktoberrewolusie van 1917 gedra het. In 1828 het hy in die veld in die Russiese-Turkse Oorlog gedien, en by die beleering van Varna is die “Grand Cordon” van die Alexander Orde aan hom toegeken.

Dit was sy laaste aktiewe diens. In 1829 vestig hy homself in Brussel, wat die volgende dertig jaar as sy hoof woonplek gedien het. In 1853 het Jomini, nadat hy sonder sukses probeer het om 'n politieke begrip tussen Frankryk en Rusland te bewerkstellig, na Sint Petersburg genooi om tydens die Krimoorlog as militêre raadgewer van die Tsaar op te tree. Hy het in 1856 na Brussel teruggekeer na die sluit van vrede. Later het hy homself in Passy naby Parys gevestig. Hy was tot aan die einde van sy lewe besig met die skryf van verhandelings, pamflette en oop briewe oor sake soos militêre strategie en geskiedenis. In 1859 is hy deur Napoleon III gevra om 'n veltogplan vir die Italiaanse Oorlog op te stel. Een van sy laaste essays het betrekking op die Oostenryk-Pruisiese Oorlog van 1866 en die invloed van die agter-laai geweer. Hy is net 'n jaar voor die Franse-Pruisiese Oorlog van 1870–71 in Passy dood.

Werke en invloed

Jomini se militêre werke word gereeld ontleed; hy het 'n didaktiese, voorskriftelike benadering gevolg, gereflekteer in 'n gedetailleerde woordeskat van meetkundige terme soos basisse, strategiese lyne en sleutelpunte. Sy operasionele voorskrif was fundamenteel eenvoudig: plaas vootreflike vegkrag op die deurslaggewende punt. In die bekende teoretiese hoofstuk 25 van die Traite de grande tactique het hy die eksklusiewe superioriteit van binnelyne beklemtoon.

Soos een skrywer Christopher Bassford, wat eerder die denke van Carl von Clausewitz, Jomini se groot mededinger op die gebied van militêre teorie, ondersteun stel:

"Jomini was egter nie 'n dwaas nie. Sy intelligensie, fyn pen, en werklike oorlogservaring het sy geskrifte baie meer geloofwaardig en nuttig gemaak as wat so kort 'n beskrywing kan impliseer. Nadat hy Napoleon se diens verlaat het, het hy homself en sy reputasie hoofsaaklik deur prosa gehandhaaf. Sy skryfstyl – anders as Clausewitz s'n – weerspieël sy voortdurende soeke na 'n gehoor. Hy het deeglik gefokus op 'n aantal praktiese onderwerpe (logistiek, seemag) wat Clausewitz grootliks geïgnoreer het. Elemente van sy bespreking (byvoorbeeld sy opmerkings oor Groot-Brittanje en seevaart, en sy kruiperige behandeling van Oostenryk se Aartshertog Charles) is duidelik daarop gemik om sy politieke posisie te beskerm of sy leserkring uit te brei. En 'n mens kan byvoeg, om die invloed van Clausewitz te verminder, want hy het duidelik die Pruisiese skrywer as sy hoof mededinger gesien. Vir Jomini het Clausewitz se dood agt en dertig jaar voor sy eie, as 'n stuk skaars voorspoed gekom."

Jomini het die standpunt ingeneem dat die hoeveelheid kraag wat ontplooi word, tot die minimum beperk moet word om sodoende slagoffers te verminder en dat die oorlog nie 'n presiese wetenskap is nie. Jomini in sy boek dit spesifiek gestel:

"Oorlog in sy algemene indruk is NIE 'n wetenskap nie, maar 'n kuns. Strategie, in die besonder, kan inderdaad gereguleer word deur vaste wette wat soortgelyk is aan dié van die positiewe wetenskappe nie, maar dit is nie waar van die oorlog as geheel beskou nie. Onder meer kan gevegte genoem word, wat dikwels onafhanklik van wetenskaplike samestellings is, en hulle kan wesenlike dramatiese, persoonlike eienskappe en inspirasie word en duisend ander dinge is dikwels die beheerende elemente daarvan. Die passies wat die massas agiteer wat in botsing gebring word, die oorlogsugtige eienskappe van hierdie massas, die energie en talent van hul bevelvoerders, die gees, min of meer oorlogsugtig, van nasies en epoge, in 'n woord, alles wat kan genoem word die poësie en metafisika van die oorlog, sal 'n permanente invloed op sy resultate hê."

Terwyl hy in die Russiese diens was, het Jomini hard probeer om 'n meer wetenskaplike benadering te bevorder by die algemene offisiersakademie wat hy gehelp het om te stig.

Voor die Amerikaanse Burgeroorlog was die vertaalde geskrifte van Jomini die enigste werke oor militêre strategie wat by die Verenigde State se Militêre Akademie by West Point aangebied was. Sy idees, soos aangebied deur professor Dennis Hart Mahan, het die Akademie deurdring en die basiese militêre denke van sy gegradueerdes gevorm.

Die algemene weermagoffisiere wat die offisiere geword het vir beide die Unie en die Konfederasie in die Burgeroorlog, het begin met die beginsels van Jomini. Die Britse historikus, John Keegan, voer egter in die Amerikaanse Burgeroorlog aan dat die eienskappe van Amerikaanse geografie, veral soos gevolg deur Ulysses S. Grant en William T. Sherman in die Westerse Teater van die Amerikaanse Burgeroorlog, hulle gedwing het om buite sy meetkundige konvensies en vind ander strategiese oplossings vir die probleme waarmee hulle gekonfronteer word.

Verwysings

Werke deur Jomini

• Jomini, Henri. Traité de grande tactique, ou, Relation de la guerre de sept ans, extraite de Tempelhof, commentée at comparée aux principales opérations de la derniére guerre; avec un recueil des maximes les plus important de l'art militaire, justifiées par ces différents évenéments. Paris: Giguet et Michaud, 1805. In die Engelse vertaling as: Jomini, Antoine-Henri, trans. Col. S.B. Holabird, U.S.A. Treatise on Grand Military Operations: or A Critical and Military History of the Wars of Frederick the Great as Contrasted with the Modern System, 2 vols. New York: D. van Nostrand, 1865.
• Jomini, Le Baron de. Précis de l'Art de la Guerre: Des Principales Combinaisons de la Stratégie, de la Grande Tactique et de la Politique Militaire. Brussels: Meline, Cans et Copagnie, 1838. In die Engelse vertaling as: Jomini, Baron de, trans. Major O.F. Winship and Lieut. E.E. McLean [USA]. The Art of War. New York: G.P. Putnam, 1854; Jomini, Baron de, trans. Capt. G.H. Mendell and Lieut. W.P. Craighill [USA]. The Art of War. Philadelphia: J.B. Lippincott, 1862; reprinted, Westport, CT: Greenwood Press, 1971; herdruk, met 'n nuwe inleiding deur Charles Messenger, London: Greenhill Books, 1992.
• Jomini, Le Baron de. Histoire critique et militaire des campagnes de la Revolution (1806; new ed. 1819–1824), Paris and Brussels, 1806, 1824.
• Jomini, Le Baron de. Vie Politique et Militaire de Napoleon recontèe par lui-meme au Tribunal de Cèsar d'Alexandre et de Frederic, 4 vol., Anselin, Paris, 1827.

Bibliografie

• Antoine Henri Jomini. Encyclopedia of World Biography Supplement, Vol. 23. Gale, 2003. Reproduced in Biography Resource Center. Farmington Hills, Mich.: Gale, 2009.
• Bassford, Christopher. Jomini and Clausewitz: Their Interaction. Paper presented to the 24th Meeting of the Consortium on Revolutionary Europe at Georgia State University, 26 February 1993. Proceedings of the Consortium on Revolutionary Europe, XX (1992). Tallahassee, FL: Florida State University, 1994.
• Chisholm, Hugh, ed. (1911). Jomini, Antoine Henri, Baron. Encyclopædia Britannica. 15 (11th ed.). Cambridge University Press. bl. 495–496.
• Hittle, J.D. (1958). Introduction. Jomini and His Summary of the Art of War. Harrisburg, PA: Military Service Publishing Co.
• Keegan, John. The American Civil War. New York: Knopf, 2009.
• Mertsalov, A.N. Jomini versus Clausewitz pages 11–19 from Russia War, Peace and Diplomacy edited by Mark and Ljubica Erickson, London: Weidenfeld & Nicolson, 2004 ISBN 0-297-84913-1.
• Shy, John. Jomini. In Paret, Peter. Makers of Modern Strategy: From Machiavelli to the Nuclear Age. Princeton: Princeton University Press. ISBN 0-691-02764-1

Verdere leeswerk

• Elting, John R. Jomini: Disciple of Napoleon? Military Affairs, Spring 1964, bl. 17–26.
• Lecomte, Ferdinand. Le Général Jomini, sa vie et ses écrits (1861; new ed. 1888).
• Pascal, A. Observations historiques sur la vie, &c., du général Jomini (1842).
• Sainte-Beuve, C.A., Le Général Jomini (1869).
• Swain, Colonel [USA] Richard M. The Hedgehog and the Fox: Jomini, Clausewitz, and History. Naval War College Review, Autumn 1990, bl. 98–109.

Bronne

• Hierdie artikel is vertaal vanuit die Engelse Wikipedia

Eksterne skakels

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Antoine-Henri Jomini.